ارسال دیدگاه
- ضمن تشکر از بیان دیدگاه خود به اطلاع شما رسانده می شود که دیدگاه شما پس از تایید نویسنده این مطلب منتشر خواهد شد.
- دیدگاه ها ویرایش نمی شوند.
- از ایمیل شما فقط جهت تشخیص هویت استفاده خواهد شد.
- دیدگاه های تبلیغاتی ، اسپم و مغایر عرف تایید نمی شوند.
با حکم آیتالله رئیسی
یامینپور دبیر شورایعالی جوانان شد
رئیس جمهور به پیشنهاد وزیر ورزش و جوانان، دکتر وحید یامینپور را به عنوان «دبیر شورایعالی جوانان» منصوب کرد.
آیتالله دکتر سید ابراهیم رئیسی با نظر به مراتب تعهد و سوابق شایستگی و به پیشنهاد وزیر ورزش و جوانان، دکتر وحید یامینپور را به عنوان «دبیر شورایعالی جوانان» منصوب کرد.
بر این اساس و با توجه به ضرورت توجه جدیتر به مسائل جوانان و فراهم نمودن زمینه اثرگذاری بیشتر، جایگاه دبیرخانه شورای عالی جوانان ارتقا یافته و به زیرمجموعه نهاد ریاست جمهوری انتقال مییابد تا با اختیارات و ظرفیت بیشتر پیگیر مسائل مربوط به حوزه جوانان باشد.
احیای دبیرخانه شورای عالی جوانان و فعال کردن ظرفیت دستگاههای اجرایی عضو این شورا، ایفای نقش نمایندگی شورا در مراکز و مجامع مربوط به جوانان و ارتقای نقش و جایگاه ستاد ملی ساماندهی امور جوانان بخشی از انتظارات رئیس جمهور از دبیر شورایعالی جوانان است.
در بخشی از متن حکم انتصاب دبیر شورایعالی جوانان آمده است: موارد زیر از اهم انتظارات اینجانب است:
- احیای دبیرخانه شورای عالی جوانان و فعال کردن ظرفیت دستگاههای اجرایی عضو این شورا/- تنظیم و برگزاری جلسات شورای عالی جوانان و پیگیری و نظارت بر حسن اجرای مصوبات آن.
- ایفای نقش نمایندگی شورا در مراکز و مجامع مربوط به جوانان/- ارتقای نقش و جایگاه ستاد ملی ساماندهی امور جوانان/- نظارت بر عملکرد ستادهای ساماندهی امور جوانان در استانها/- ارتباط مؤثر با اقشار مختلف جوانان سراسر کشور در راستای کشف ظرفیتها و استعدادهای جوانان در حل مسائل کشور.
آیتالله دکتر سید ابراهیم رئیسی با نظر به مراتب تعهد و سوابق شایستگی و به پیشنهاد وزیر ورزش و جوانان، دکتر وحید یامینپور را به عنوان «دبیر شورایعالی جوانان» منصوب کرد.
بر این اساس و با توجه به ضرورت توجه جدیتر به مسائل جوانان و فراهم نمودن زمینه اثرگذاری بیشتر، جایگاه دبیرخانه شورای عالی جوانان ارتقا یافته و به زیرمجموعه نهاد ریاست جمهوری انتقال مییابد تا با اختیارات و ظرفیت بیشتر پیگیر مسائل مربوط به حوزه جوانان باشد.
احیای دبیرخانه شورای عالی جوانان و فعال کردن ظرفیت دستگاههای اجرایی عضو این شورا، ایفای نقش نمایندگی شورا در مراکز و مجامع مربوط به جوانان و ارتقای نقش و جایگاه ستاد ملی ساماندهی امور جوانان بخشی از انتظارات رئیس جمهور از دبیر شورایعالی جوانان است.
در بخشی از متن حکم انتصاب دبیر شورایعالی جوانان آمده است: موارد زیر از اهم انتظارات اینجانب است:
- احیای دبیرخانه شورای عالی جوانان و فعال کردن ظرفیت دستگاههای اجرایی عضو این شورا/- تنظیم و برگزاری جلسات شورای عالی جوانان و پیگیری و نظارت بر حسن اجرای مصوبات آن.
- ایفای نقش نمایندگی شورا در مراکز و مجامع مربوط به جوانان/- ارتقای نقش و جایگاه ستاد ملی ساماندهی امور جوانان/- نظارت بر عملکرد ستادهای ساماندهی امور جوانان در استانها/- ارتباط مؤثر با اقشار مختلف جوانان سراسر کشور در راستای کشف ظرفیتها و استعدادهای جوانان در حل مسائل کشور.
استاد محمدعلی کریمخانی شامگاه دوشنبه دار فانی را وداع گفت
آمدم ای شاه پناهم بده...
رضا مهدوی
موسیقی پژوه و مدرس دانشگاه
روز سختی است، از آن روزهایی که عمیقاً باید تأسف خورد چرا که مرد اهل دل معتقدی با نوای خوشی که سالها گوشهایمان را مینواخت و میبرد به بارگاه ملکوتی امام رضا(ع) به این زودی از میان ما رفت. مرحوم زندهیاد محمد کریمخانی اهل قزوین بود و همچون بزرگان آواز و نغمه و مدح آن دیار، عارف قزوینی و اقبال آذر و... به فنون بهرهگیری از حنجره در تداوم کش و قوسهای صدا برای لذت شنیداری هر چه بهتر مخاطب، مسلط بود. او با صدایی رسا چه در رثا و شادی ها با صدایی پخته و فاخر و با وزانت که توأم با طعم ِ لذیذ و رایحه خوش برگرفته از ادبیات دینی ایرانی است توانست دریچه ای از مکتب خوانش صحیح مناجات خوانی ها ی منبعث از اذکار ونوحه خوانی ها از گونه موسیقی مذهبی ردیف موسیقی دستگاهی را نهادینه کند.
او ذاکری خوش الحان و نو بیان بود که نغمههایش را وقف اهل بیت عصمت و طهارت کرد با درخواست عاجزانه در صحن مبارک امام هشتم(ع) که ماجرایش را در رسانهها گفته بود. این شیفته فرهنگ سترگ عاشورایی هر آنچه میخواند حتی قبل از به شهرت رسیدن نزد عام و خاص، از باطنی سلیم و اعتقادی نفیس برخوردار بود که لاجرم هر چه خواند به دل هم نشست.
دلسوختگی در صدایش موج میزد. طنین وارستهاش فقط زبان و بیان نبود، بلکه عمق سویدای وجودش بود که لبریز از عشق به ولایت آنچنان سرریزش میکرد که امروز خاندان پیامبر(ص) در دیار باقی به حتم دستگیرش خواهند شد. اوج و حضیض صدای مرحوم محمدعلی کریمخانی نشان از توانایی خواندن در عرصههای گوناگون فن موسیقا را داشت اما سعی و اهتمامش را مصروف دلهای عاشقان چهارده معصوم کرد.
آهنگساز خوشقریحه روزگار ما آریا عظیمینژاد نقش مؤثری در جلوهگری خاصی از برومندی شخصیت و صدای مرحوم کریمخانی برجای گذاشت. براساس معرفی دکترمحمد اصفهانی، حس و حال حقیقی او را درمی یابد. استودیو و این بار خود در بند شهر آشوبی و شولایی مرد خوانندهای از تبار مراثی و مداحی وآیینخوانی قرار میگیرد و آنچه که در موسیقی زمینه طراحی میکند برگرفته از لحظه لحظههای نفس پاکی است که گویی حروف و کلمات و واژگان زندهیاد حساب شده بدون آنکه خود بداند دارد دیکته میکند و آهنگساز هوشمند را دل به دل داده وار و پای به پای او رهنمون شده وطی طریق میکند. عظیمینژاد میداندهی متناسبی در زیرساخت آوازها قائل میشود تا خدای ناکرده صدای عقیقگونه بواسطه موسیقی همپوشانی نشود و فقط بهعنوان زینت در ابتکاری نو شنیدنیتر شود تا الحق به زیبایی به درک و دریافتی متمایز برسد. مژده ای دل که مسیحا نفسی میآید / که زانفاس خوشش بوی کسی میآید / خبر بلبل این باغ بپرسید که من / نالهای میشنوم کز قفسی میآید.
خوشبختانه یادگارهای خوبی در دو مجموعه «آمده ام، آمده ام شاه پناهم بده» و «ساقی» ویژه سالار شهیدان امام حسین(ع) در دسترس همگان است که بهعنوان تولیدات هنر دینی با صحه بر معیار الگوسازی و نمونهآفرینی راه گشایی است برای مشتاقان این راه که دستمایه قرار دهند برای ادامه راه که نیازی است هر روزه. روحشان شاد. یاعلی
موسیقی پژوه و مدرس دانشگاه
روز سختی است، از آن روزهایی که عمیقاً باید تأسف خورد چرا که مرد اهل دل معتقدی با نوای خوشی که سالها گوشهایمان را مینواخت و میبرد به بارگاه ملکوتی امام رضا(ع) به این زودی از میان ما رفت. مرحوم زندهیاد محمد کریمخانی اهل قزوین بود و همچون بزرگان آواز و نغمه و مدح آن دیار، عارف قزوینی و اقبال آذر و... به فنون بهرهگیری از حنجره در تداوم کش و قوسهای صدا برای لذت شنیداری هر چه بهتر مخاطب، مسلط بود. او با صدایی رسا چه در رثا و شادی ها با صدایی پخته و فاخر و با وزانت که توأم با طعم ِ لذیذ و رایحه خوش برگرفته از ادبیات دینی ایرانی است توانست دریچه ای از مکتب خوانش صحیح مناجات خوانی ها ی منبعث از اذکار ونوحه خوانی ها از گونه موسیقی مذهبی ردیف موسیقی دستگاهی را نهادینه کند.
او ذاکری خوش الحان و نو بیان بود که نغمههایش را وقف اهل بیت عصمت و طهارت کرد با درخواست عاجزانه در صحن مبارک امام هشتم(ع) که ماجرایش را در رسانهها گفته بود. این شیفته فرهنگ سترگ عاشورایی هر آنچه میخواند حتی قبل از به شهرت رسیدن نزد عام و خاص، از باطنی سلیم و اعتقادی نفیس برخوردار بود که لاجرم هر چه خواند به دل هم نشست.
دلسوختگی در صدایش موج میزد. طنین وارستهاش فقط زبان و بیان نبود، بلکه عمق سویدای وجودش بود که لبریز از عشق به ولایت آنچنان سرریزش میکرد که امروز خاندان پیامبر(ص) در دیار باقی به حتم دستگیرش خواهند شد. اوج و حضیض صدای مرحوم محمدعلی کریمخانی نشان از توانایی خواندن در عرصههای گوناگون فن موسیقا را داشت اما سعی و اهتمامش را مصروف دلهای عاشقان چهارده معصوم کرد.
آهنگساز خوشقریحه روزگار ما آریا عظیمینژاد نقش مؤثری در جلوهگری خاصی از برومندی شخصیت و صدای مرحوم کریمخانی برجای گذاشت. براساس معرفی دکترمحمد اصفهانی، حس و حال حقیقی او را درمی یابد. استودیو و این بار خود در بند شهر آشوبی و شولایی مرد خوانندهای از تبار مراثی و مداحی وآیینخوانی قرار میگیرد و آنچه که در موسیقی زمینه طراحی میکند برگرفته از لحظه لحظههای نفس پاکی است که گویی حروف و کلمات و واژگان زندهیاد حساب شده بدون آنکه خود بداند دارد دیکته میکند و آهنگساز هوشمند را دل به دل داده وار و پای به پای او رهنمون شده وطی طریق میکند. عظیمینژاد میداندهی متناسبی در زیرساخت آوازها قائل میشود تا خدای ناکرده صدای عقیقگونه بواسطه موسیقی همپوشانی نشود و فقط بهعنوان زینت در ابتکاری نو شنیدنیتر شود تا الحق به زیبایی به درک و دریافتی متمایز برسد. مژده ای دل که مسیحا نفسی میآید / که زانفاس خوشش بوی کسی میآید / خبر بلبل این باغ بپرسید که من / نالهای میشنوم کز قفسی میآید.
خوشبختانه یادگارهای خوبی در دو مجموعه «آمده ام، آمده ام شاه پناهم بده» و «ساقی» ویژه سالار شهیدان امام حسین(ع) در دسترس همگان است که بهعنوان تولیدات هنر دینی با صحه بر معیار الگوسازی و نمونهآفرینی راه گشایی است برای مشتاقان این راه که دستمایه قرار دهند برای ادامه راه که نیازی است هر روزه. روحشان شاد. یاعلی
رهبر انقلاب اسلامی در دیدار دستاندرکاران کنگره ملی شهدای عشایر با بیان اینکه «تضعیف ایمان و امید از مؤلفههای جنگ نرم علیه ملت است»، تصریح کردند
ناامید کردن مردم، کار برای دشمن است
تضعیف انگیزههای دینی از مهمترین ابعاد جنگ نرم است
گروه سیاسی/ بیانات رهبر انقلاب اسلامی در دیدار دستاندرکاران کنگره ملی شهدای عشایر که ۲۲ خرداد ۱۴۰۱ برگزار شده بود، روز گذشته در محل برگزاری این همایش در شهرکرد منتشر شد.
به گزارش پایگاه اطلاعرسانی دفتر مقام معظم رهبری، حضرت آیتالله خامنهای در این دیدار با اشاره به تعبیر امام بزرگوار از عشایر بهعنوان ذخایر کشور، برگزاری این کنگره را فرصتی مناسب برای توجه و آشنایی مردم با عشایر دانستند و گفتند: امروز تکیه بدخواهان ایران و اسلام به جنگ نرم است؛ بنابراین همه آحاد ملت از جمله عشایر به امور و تولیدات فرهنگی نیاز دارند، البته در کار فرهنگی همچون تولید فیلم و کتاب باید بازخورد و تأثیر تولیدات مورد توجه و اندازهگیری قرار بگیرد.
عشایر جزو وفادارترین اقشار
رهبر انقلاب با اشاره به ایستادگی عشایر در مقابل تلاشهای پر شمار بیگانگان در طول دو سه قرن گذشته، گفتند: هدف از این تلاشها وادار کردن عشایر به خیانت به کشور و اقداماتی همچون تجزیه و جنگ داخلی بود که هرگز موفق نشدند، بنابراین عشایر ایران جزو وفادارترین قشرهای ملت هستند. ایشان فداکاری عشایر در دوران انقلاب و دفاع مقدس را جلوه دیگری از وفاداری آنان دانستند و خاطرنشان کردند: عامل اصلی وحدت، پیشرفت و از خودگذشتگی مردم از جمله عشایر، عامل «دین» بود که امام بزرگوار با استفاده از آن عنصر حیاتی، انقلاب را به پیروزی رساند و پس از انقلاب نیز در مقابل انبوه پشتیبانی قدرتهای بیگانه و دولتهای مرتجع از صدام به منظور از پا درآوردن انقلاب، موجب مصونیت و حفظ کشور شد.
نباید انگیزه شهدا را به کمتر از انگیزه دینی فروکاست
حضرت آیتالله خامنهای شهیدان را مظهر زیبا و با شکوه ایمان دینی خواندند و با تأکید بر نقش منحصر به فرد انگیزه دینی در مجاهدت رزمندگان و همچنین صبر و آرامش خانوادههای شهدا گفتند: البته بعضیها که سر و کاری با دین ندارند بهدنبال دست بردن در انگیزههای دینی شهدا و رزمندگان هستند، اما نباید انگیزههای عزتمندانه شهدا را به چیزی کمتر از انگیزه دینی و کسب رضای خداوند فروکاست.
استفاده دشمن از فعالیتهای ضد دین
ایشان از مهمترین ابعاد جنگ نرم را خاموش یا تضعیف کردن انگیزههای دینی در کشور خواندند و افزودند: امروز هر کاری در کشور علیه دین، سنتها، مقدسات و شعایر دینی انجام میشود، متکی به یک انگیزه سیاسی و مورد استفاده دشمن است، اگرچه ممکن است عامل انجام آن کار از این واقعیت غافل و ناآگاه باشد.
تضعیف امید به آینده از مصادیق جنگ نرم
رهبر انقلاب، تضعیف ایمان دینی، تضعیف امید و خوشبینی به آینده کشور را از مؤلفههای جنگ نرم علیه ملت دانستند و خاطرنشان کردند: القای بیآیندگی، بنبست و اینکه مسئولان، اداره کشور را بلد نیستند از جمله کارهای بدخواهان ایران است و امروز هر کس مردم را از آینده ناامید، یا ایمانهای مردم را تضعیف، یا مردم را به تلاشها و برنامهریزیهای مسئولان بیاعتقاد یا بدبین کند، چه بداند و چه نداند به سود دشمن کار میکند.
امید؛ درس مهم شهیدان
ایشان درس مهم شهیدان را درس امید خواندند و خاطرنشان کردند: رزمندگان ما در شرایطی وارد میدان رزم شدند که بر اساس محاسبات عادی امیدی به پیروزی وجود نداشت ،اما بر اثر آن مجاهدتهای امیدوارانه، جنگ با عزت جمهوری اسلامی و منکوب شدن متجاوزان خاتمه یافت و این یعنی در سختترین شرایط نیز باید به کمک الهی و همت خود امیدوار بود.
رهبر انقلاب همچنین با تقدیر از فعالیتها و خدمات بسیج در بخشهای عشایری، شناسایی و رفع مشکلات عشایر بویژه برنامهریزی و اقدام برای حل مسائل فرهنگی را وظیفه همه مسئولان ذیربط خواندند.
بــــرش
لزوم پیشتازی استادان بسیجی در پیشرفت و تولید علم
همچنین حضرت آیتالله خامنهای در پیامی به همایش بزرگداشت روز بسیج اساتید، بر مسئولیت و نقش استادان بسیجی در زمینه آمیختن پیشرفت و نوآوری علمی با اخلاق و تربیت نفسانی تأکید کردند. متن پیام رهبر انقلاب اسلامی که حجتالاسلام رستمی مسئول نهاد نمایندگی مقام معظم رهبری در دانشگاهها آن را در همایش بزرگداشت بسیج اساتید قرائت کرد، به این شرح است:
بسمالله الرحمن الرحیم
والحمدلله و الصلاة علی رسولالله و آله الاطهار
به استادان بسیجی دانشگاه و اجتماع آنان در روز ملی بسیج اساتید، سلام و درود می فرستم و یاد دانشمند مجاهد، شهید مصطفی چمران و دیگر شهدای دانشگاه را عزیز و گرامی می دارم. سایه مبارک استاد متعهد و متدین و مجاهد بر سر دانشگاه کشور یکی از بزرگترین نعمتهای الهی و نویددهنده سرافرازی و رستگاری آینده ملت ایران است. علم نافع و پیشرفته شما چه در موضوعات راهبردی و اساسی و چه در مسائل نقد و کاربردی، نیاز حتمی و فوری کشور است. فعالیت استاد بسیجی تنها تعلیم نیست، پیشرفت علمی، نوآوری در ماهیت دانش و زبان آن، آمیختن آموزش با اخلاق و تربیت نفسانی، همت گماشتن به دوگانهِ فراگیری تازههای علمی، و اجتهاد و تولید علم و وظایف دیگری از این قبیل نیز در زمره مسئولیتهای استاد علم است و شما بسیجیان عزیز در همه این زمینهها میتوانید پیشتاز و پیشران باشید. توفیقات شما را از خداوند متعال مسألت میکنم.
سیدعلی خامنهای
۳۰ خرداد ۱۴۰۱
پیام تسلیت به آیتالله استادی در پی درگذشت همسر ایشان
حضرت آیتالله خامنهای در پیامی درگذشت همسر گرامی آیتالله استادی را به ایشان تسلیت گفتند. متن پیام به این شرح است:
بسمالله الرحمن الرحیم
آیتالله آقای حاج شیخ رضا استادی دامتبرکاته
درگذشت همسر گرامی آنجناب را تسلیت عرض میکنم به جنابعالی و فرزندان مکرم و دیگر بازماندگان. خداوند آن بانوی مؤمن و صالح را با اولیایش محشور نماید و مشمول مغفرت و رحمت فرماید.
سیدعلی خامنهای
۳۱ خرداد ۱۴۰۱
گروه سیاسی/ بیانات رهبر انقلاب اسلامی در دیدار دستاندرکاران کنگره ملی شهدای عشایر که ۲۲ خرداد ۱۴۰۱ برگزار شده بود، روز گذشته در محل برگزاری این همایش در شهرکرد منتشر شد.
به گزارش پایگاه اطلاعرسانی دفتر مقام معظم رهبری، حضرت آیتالله خامنهای در این دیدار با اشاره به تعبیر امام بزرگوار از عشایر بهعنوان ذخایر کشور، برگزاری این کنگره را فرصتی مناسب برای توجه و آشنایی مردم با عشایر دانستند و گفتند: امروز تکیه بدخواهان ایران و اسلام به جنگ نرم است؛ بنابراین همه آحاد ملت از جمله عشایر به امور و تولیدات فرهنگی نیاز دارند، البته در کار فرهنگی همچون تولید فیلم و کتاب باید بازخورد و تأثیر تولیدات مورد توجه و اندازهگیری قرار بگیرد.
عشایر جزو وفادارترین اقشار
رهبر انقلاب با اشاره به ایستادگی عشایر در مقابل تلاشهای پر شمار بیگانگان در طول دو سه قرن گذشته، گفتند: هدف از این تلاشها وادار کردن عشایر به خیانت به کشور و اقداماتی همچون تجزیه و جنگ داخلی بود که هرگز موفق نشدند، بنابراین عشایر ایران جزو وفادارترین قشرهای ملت هستند. ایشان فداکاری عشایر در دوران انقلاب و دفاع مقدس را جلوه دیگری از وفاداری آنان دانستند و خاطرنشان کردند: عامل اصلی وحدت، پیشرفت و از خودگذشتگی مردم از جمله عشایر، عامل «دین» بود که امام بزرگوار با استفاده از آن عنصر حیاتی، انقلاب را به پیروزی رساند و پس از انقلاب نیز در مقابل انبوه پشتیبانی قدرتهای بیگانه و دولتهای مرتجع از صدام به منظور از پا درآوردن انقلاب، موجب مصونیت و حفظ کشور شد.
نباید انگیزه شهدا را به کمتر از انگیزه دینی فروکاست
حضرت آیتالله خامنهای شهیدان را مظهر زیبا و با شکوه ایمان دینی خواندند و با تأکید بر نقش منحصر به فرد انگیزه دینی در مجاهدت رزمندگان و همچنین صبر و آرامش خانوادههای شهدا گفتند: البته بعضیها که سر و کاری با دین ندارند بهدنبال دست بردن در انگیزههای دینی شهدا و رزمندگان هستند، اما نباید انگیزههای عزتمندانه شهدا را به چیزی کمتر از انگیزه دینی و کسب رضای خداوند فروکاست.
استفاده دشمن از فعالیتهای ضد دین
ایشان از مهمترین ابعاد جنگ نرم را خاموش یا تضعیف کردن انگیزههای دینی در کشور خواندند و افزودند: امروز هر کاری در کشور علیه دین، سنتها، مقدسات و شعایر دینی انجام میشود، متکی به یک انگیزه سیاسی و مورد استفاده دشمن است، اگرچه ممکن است عامل انجام آن کار از این واقعیت غافل و ناآگاه باشد.
تضعیف امید به آینده از مصادیق جنگ نرم
رهبر انقلاب، تضعیف ایمان دینی، تضعیف امید و خوشبینی به آینده کشور را از مؤلفههای جنگ نرم علیه ملت دانستند و خاطرنشان کردند: القای بیآیندگی، بنبست و اینکه مسئولان، اداره کشور را بلد نیستند از جمله کارهای بدخواهان ایران است و امروز هر کس مردم را از آینده ناامید، یا ایمانهای مردم را تضعیف، یا مردم را به تلاشها و برنامهریزیهای مسئولان بیاعتقاد یا بدبین کند، چه بداند و چه نداند به سود دشمن کار میکند.
امید؛ درس مهم شهیدان
ایشان درس مهم شهیدان را درس امید خواندند و خاطرنشان کردند: رزمندگان ما در شرایطی وارد میدان رزم شدند که بر اساس محاسبات عادی امیدی به پیروزی وجود نداشت ،اما بر اثر آن مجاهدتهای امیدوارانه، جنگ با عزت جمهوری اسلامی و منکوب شدن متجاوزان خاتمه یافت و این یعنی در سختترین شرایط نیز باید به کمک الهی و همت خود امیدوار بود.
رهبر انقلاب همچنین با تقدیر از فعالیتها و خدمات بسیج در بخشهای عشایری، شناسایی و رفع مشکلات عشایر بویژه برنامهریزی و اقدام برای حل مسائل فرهنگی را وظیفه همه مسئولان ذیربط خواندند.
بــــرش
لزوم پیشتازی استادان بسیجی در پیشرفت و تولید علم
همچنین حضرت آیتالله خامنهای در پیامی به همایش بزرگداشت روز بسیج اساتید، بر مسئولیت و نقش استادان بسیجی در زمینه آمیختن پیشرفت و نوآوری علمی با اخلاق و تربیت نفسانی تأکید کردند. متن پیام رهبر انقلاب اسلامی که حجتالاسلام رستمی مسئول نهاد نمایندگی مقام معظم رهبری در دانشگاهها آن را در همایش بزرگداشت بسیج اساتید قرائت کرد، به این شرح است:
بسمالله الرحمن الرحیم
والحمدلله و الصلاة علی رسولالله و آله الاطهار
به استادان بسیجی دانشگاه و اجتماع آنان در روز ملی بسیج اساتید، سلام و درود می فرستم و یاد دانشمند مجاهد، شهید مصطفی چمران و دیگر شهدای دانشگاه را عزیز و گرامی می دارم. سایه مبارک استاد متعهد و متدین و مجاهد بر سر دانشگاه کشور یکی از بزرگترین نعمتهای الهی و نویددهنده سرافرازی و رستگاری آینده ملت ایران است. علم نافع و پیشرفته شما چه در موضوعات راهبردی و اساسی و چه در مسائل نقد و کاربردی، نیاز حتمی و فوری کشور است. فعالیت استاد بسیجی تنها تعلیم نیست، پیشرفت علمی، نوآوری در ماهیت دانش و زبان آن، آمیختن آموزش با اخلاق و تربیت نفسانی، همت گماشتن به دوگانهِ فراگیری تازههای علمی، و اجتهاد و تولید علم و وظایف دیگری از این قبیل نیز در زمره مسئولیتهای استاد علم است و شما بسیجیان عزیز در همه این زمینهها میتوانید پیشتاز و پیشران باشید. توفیقات شما را از خداوند متعال مسألت میکنم.
سیدعلی خامنهای
۳۰ خرداد ۱۴۰۱
پیام تسلیت به آیتالله استادی در پی درگذشت همسر ایشان
حضرت آیتالله خامنهای در پیامی درگذشت همسر گرامی آیتالله استادی را به ایشان تسلیت گفتند. متن پیام به این شرح است:
بسمالله الرحمن الرحیم
آیتالله آقای حاج شیخ رضا استادی دامتبرکاته
درگذشت همسر گرامی آنجناب را تسلیت عرض میکنم به جنابعالی و فرزندان مکرم و دیگر بازماندگان. خداوند آن بانوی مؤمن و صالح را با اولیایش محشور نماید و مشمول مغفرت و رحمت فرماید.
سیدعلی خامنهای
۳۱ خرداد ۱۴۰۱
«ایران» در گفت وگو با کارشناسان، عملکرد دولت سیزدهم در حوزه سلامت را بررسی کرد و به انعکاس برخی مطالبات کادر درمان پرداخت
قدردانی عملی دولت ازکادر درمان
رئیس جمهور طی یک سال گذشته همواره از کادر درمان بهخاطر جانفشانیها در طول پاندمی کرونا قدردانی کرده است
فریبا خان احمدی
خبرنگار
انبارهای خالی از واکسن، مرگ بیش از 600 بیمار کرونایی در روز، خستگی و استیصال کادر بهداشت و درمان به دلیل حجم مراجعات زیاد بیماران کرونایی، اشغال کامل تختهای بیمارستانی با مبتلایان به کرونا و... این تنها بخشی از مشکلات سر به فلک کشیده نظام سلامت کشور در زمانی بود که دکتر ابراهیم رئیسی کلید پاستور را برای 4 سال در اختیار گرفت. اول تیرماه 1400 بود که ۱۱۷۱۶ ابتلای جدید کرونا در کشور و مرگ ۱۱۶ نفر بر اثر کرونا ثبت شد و روند صعودی مبتلایان و مرگهای ناشی از کرونا شدت گرفت.
دکتر سید ابراهیم رئیسی عهدهدار دولتی شد که تنها در وزارتخانه بهداشت و درمانش میراثدار چند هزار میلیارد بدهی دولت گذشته بود ؛ موضوعی که در کنار کاهش هزینههای بیمارستانها به دلیل مراجعات کم بیماران غیرکرونایی کمر این وزارتخانه پرچالش را خم کرده بود. تحریمها از یکسو و انتقادهای تند مخالفان، دولت سیزدهم را با چالشی روبهرو میکرد که بدون کمک و همافزایی همه نهادها میسر نمیشد. البته در این میان برخی از نارفیقان در تلاطم اوج درگیری کشور با کرونا دستی نگرفتند و با هجمههای زیاد سعی در کمرنگ جلوه دادن اقدامات دولت رئیسی داشتند.
با این حال بدون تردید افکار عمومی یکی از بهترین عملکردهای دولت رئیسی را در حوزه سلامت کشور میدانند. رئیس دولت سیزدهم در عمل نشان داده دغدغه اولش سلامت و بهبود وضع بهداشت و درمان مردم است و ترجیح میدهد تمرکز اصلیاش خدمت به مردم باشد.
حل معضل کرونا بدون شک بدون همراهی کادر بهداشت و درمان میسر نمیشد چه آن زمان که نیروهای درمان در مراکز درمانی، شبانهروز مشغول رسیدگی به بیماران کرونایی بودند تا تلفات را کم کنند و همچنین نیروهای بهداشتی در مراکز بهداشت خدمات سطح یک به بیماران ارائه میدادند و چه زمانی که با پای کار آمدن همه جانبه نیروهای بهداشت پس از واردات گسترده واکسن، واکسیناسیون با سرعت قابل توجهی پیش رفت.
با همه اینها پس از حذف صفهای طولانی تزریق واکسن و خروج از فراگیریهای پی در پی موجهای کرونا حالا سوت پایانی پیکهای دردسرساز کرونا به صدا درآمده است و زمان آن فرا رسیده تا مطالبات بر زمین مانده کادر سلامت ساماندهی شود. واقعیت جامعه نشان میدهد گرچه وعدههای انتخاباتی رئیسی در حوزه سلامت و بهداشت از جمله رایگانسازی سلامت با پوشش بیمه افراد غیر بیمه شده، واکسیناسیون در اسرع وقت و... عملیاتی شده است اما همچنان حجم بالایی از مطالبات از جمله توجه به معیشت نیروهای بهداشت، تبدیل وضعیت نیروهای طرحی وزارت بهداشت، بلاتکلیفی وضعیت استخدام 100 هزار نیروی سلامت با وجود خالی بودن پستهای بالینی و بهداشتی در نظام سلامت و... روی زمین باقی مانده است.
کارشناسان حوزه سلامت معتقدند دولت دکتر رئیسی بر خلاف دولت قبل نسبت به مطالبات کادر سلامت حساسیت ویژهای دارد. سخنگوی سازمان نظام پزشکی کشور در این باره به «ایران» گفت: «آقای رئیسی به محض آنکه سکاندار دولت سیزدهم شدند بلافاصله دستور دادند نماینده سازمان نظام پزشکی در ستاد ملی کرونا حضور داشته باشد در حالی که دولت دوازدهم مخالف حضور نماینده سازمان نظام پزشکی در ستاد ملی کرونا بود. همچنین یکی از نقاط قوت این دولت، پاسخگویی رئیسجمهور نسبت به نامههای سازمان نظام پزشکی در کمترین زمان ممکن است بهطوری که چالش و مطالبات مطرح شده برای رسیدگی به وزارت بهداشت، سخنگوی دولت، سازمان برنامه و بودجه و سایر نهادهای مرتبط ارجاع داده میشود. از طرفی توجه به نظرات کارشناسی و متقن اعضای در صف جامعه ارائهدهنده خدمات سلامت به عنوان یکی از محوریترین و اساسیترین نیاز مردم از جمله نقاط قوت دولت سیزدهم است.»
رئیسجمهور همواره در جلسات ستاد ملی کرونا و نیز در سفرهای استانی از زحمات کادر سلامت تقدیر کرده است. ابراهیم رئیسی پیوسته بر این موضوع تأکید داشته که در کشور ما اصل اول در شرایط فعلی سلامت مردم است؛ باید از بخش بهداشت و درمان و همه سربازان مقدم این خط، یعنی پزشکان، پرستاران و کادر درمان تقدیر و تشکر به جا آورده و از آنها حمایت کنیم؛ دولت با همه توان حامی اینها خواهد بود؛ نیازمندیها، و تجهیزات باید تأمین شود.
بررسی محور سخنان رئیسجمهور نشان میدهد این روزها راه مطالبهگری نیروهای بهداشت و درمان به دلیل جانفشانی آنها در پاندمی کرونا هموارتر شده است. در همین زمینه ما در این گزارش سعی کردهایم از دیدگاه کارشناسان حوزه سلامت مطالبات کادر سلامت را بررسی کنیم.
نیروهای طرحی را تعدیل نکنید
رئیس سازمان نظام پرستاری درخصوص مطالبات و انتظار پرستاران از رئیسجمهور به «ایران» میگوید: اولین مطالبه ما وفای به عهد مسئولین در دانشگاههای علوم پزشکی است یعنی بحث نیروهای طرحی پرستاری که به دلیل نبود شرایط استخدام، تعدیل میشوند.
دکتر محمد میرزابیگی در این زمینه توضیح میدهد: نیروهای طرحی پرستاری که در دوره کرونا طرحشان تمام شده بود به دلیل نیاز مراکز درمانی به پرستار، یک دوره طرحشان تمدید شد؛ یعنی یک جوان 25 ساله بهترین روزهای عمرش را در بیمارستانها و کنار بیماران کرونایی سپری کرد درحالی که هیچ تعهدی نداشت. با این وعده که استخدام میشوند اما در حال حاضر نه تنها این وعدهها اجرا نشده بلکه بیش از 5 هزار نیروی طرحی به شکل یکطرفه لغو قرارداد شدهاند.
او با بیان اینکه نظام سلامت کشور با کمبود 150 هزار پرستار مواجه است، میافزاید: از رئیسجمهور تقاضا داریم یک دوره نیز طرح مربوط به نیروهای طرحی بدون سهمیه را تمدید کنند و از طرفی نیاز است سازمان اداری و استخدامی کشور مجوز ویژه و فوری برای استخدام این پرستاران بدهد تا مردم ضربه نخورند. از طرفی دولت میتواند با تمدید طرح این پرستاران، مسأله کمبود پرستار را جبران کند.
رئیس سازمان نظام پرستاری با بیان اینکه از سال 99 هیچگونه مجوز استخدامی برای پرستاران داده نشده است، عنوان میکند: سالانه 7 تا 8 هزار پرستار بازنشسته میشوند و 30 هزار تخت نیز به ناوگان تختهای بیمارستانی اضافه میشود با این حال 70 درصد پستهای بالینی وزارت بهداشت بدون تصدی است. از طرفی در ایام کرونا 8 هزار پرستار به دلیل آسیب کرونا جانباز شدهاند و نمیتوانند در بخشهای بالینی سرپایی فعال باشند این کمبودها باید جبران شود.
به گفته او؛ وعدههای انگیزشی در ایام کرونا که دولت قبل وعده داده بود عملی نشد برای همین نیز شیب مهاجرت پرستاران بشدت افزایشی شده است، در این شرایط باید اقدامات انگیزشی طبق دستور رهبری انجام شود.
تبلور جدیدی از ابتنا به خرد جمعی در ستاد ملی کرونا
دکتر رضا لاریپور سخنگوی سازمان نظام پزشکی کشور با تأکید بر اینکه شروع به کار دولت سیزدهم با پیکهای شدید کرونا همراه بود به «ایران» میگوید: مهمترین عنصر موفقیت دولت در حوزه پیشگیری، درمان و کنترل بیماری کرونا با همراهی همه نیروهای نظام سلامت بود که از روز اول شیوع کرونا با وجود علم به نادانستهها و ترس از گسترش و میزان مرگومیر جان برکف و ایثارگرانه در خط مقدم مبارزه با کرونا ایستادند.
نکته بعدی که دکتر لاریپور به آن اشاره میکند افزایش اعتماد مردم به حوزه سلامت کشور و به تبع آن اعتماد ملی به حاکمیت پس از کنترل بیماری در کشور بود. او همچنین حضور عناصر مؤثر در ستاد ملی کرونا از جمله سازمان نظام پزشکی کشور که با دستور رئیسجمهور انجام گرفت را یکی از مدلهای نوینی از مدیریت و تبلور جدیدی از ابتنا به خرد جمعی و اتکا به شواهد و مستندات و مدارک متقن علمی میداند.
او میگوید: تقدیر رئیسجمهور در سفرهای استانی و همچنین ستاد ملی کرونا به تکرر از جامعه پزشکی نشاندهنده توجه ایشان به حوزه سلامت است. با این حال حجم انباشته مطالبات از سنوات گذشته در حوزه بهداشت و درمان و برخی تصمیمگیریهای نادرست و غیرکارشناسانه و مداخله افراد و گروههایی که هرگز کار در عرصه جامعه پزشکی را درک نکردهاند و صرفاً بر اساس برخی تئوریهای نظری مبادرت به مداخله در ریزترین فعالیتهای اجرایی حوزه سلامت کردند موجبات رنجش و تکدر خاطر جامعه بهداشت و درمان را فراهم آوردهاند.
این در حالی است که 500 تا 600 هزار نفر از اعضای نظام سلامت همواره با عدم پرداخت بموقع و وصول مطالبات با چندین ماه تأخیر مواجه بودهاند.
به گفته دکتر لاریپور؛ مدتهاست که مجوز استخدام در حوزههای مختلف بهداشتی و درمانی بویژه برای پزشکان عمومی، جذب جدید اعضای هیأت علمی از سوی دولت صادر نشده است. پرداخت مالیات بهصورت پلکانی و گذاشتن طرح قاصدک و سقف دریافت از عوامل کاهش انگیزه نخبگان جوان حوزه سلامت برای ادامه فعالیت در کشور است. گرایش به مهاجرت به کشورهای منطقه و کشورهای اروپایی به دلیل جذابیتهای مالی در آن کشورها، عدم امکانات کافی و نارضایتیهایی که بویژه در دوران طرح برای جامعه بهداشت و درمان جوان بوجود میآید از دیگر مشکلات است.
کادر سلامت نیازمند تسهیلات ویژه درمانی است
احمد مهری کارشناس حوزه سلامت به «ایران» میگوید: طبیعتاً وقتی صحبت از تقدیر از کادر سلامت کشور به میان میآید همه مسئولان از کلیدواژه کادر درمان استفاده میکنند و نقش کادر تشخیص و ساختار شبکه بهداشت بسیار کمرنگ است. با وجود اینکه طبق مطالعات انجام شده در دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی هر بیمار بستری در بخش آیسییو حدود 1600 دلار هزینه برای نظام سلامت در پی دارد و این عدد در بخش بستری سرپایی 150 دلار برآورد شده است. این در حالی است که تشخیص زودهنگام و تقویت درمان اولیه و بهداشت از بخش اعظمی از هزینههای نظام سلامت جلوگیری میکند، این مهمترین نکتهای است که از آن غفلت شده است.
این اپیدمیولوژیست دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی، مهمترین نقطه قوت دولت دکتر رئیسی را حجم گسترده واکسیناسیون میداند و در ادامه میافزاید: با افزایش واردات واکسن، نیروهای بهداشتی در مراکز واکسیناسیون تمام وقت در حال تزریق واکسن بودند با این حال با کاهش موارد ابتلا و تکرقمی شدن فوتیها، جامعه بهداشت مورد نامهربانی قرار گرفت بهطوری که بسیاری از نیروهای بهداشتی در چندین دانشگاه علوم پزشکی کشور 4 تا 5ماه است که دریافت حقوق ماهیانهشان به تأخیر افتاده است. حتی برخی مطالبات بحق سایر کادر بهداشتی نیز پرداخت نشده است.
مهری در ادامه نسبت به نبود برخی تسهیلات بهداشتی، درمانی و بیمهای برای کادر سلامت گلایه میکند و میگوید: بسیاری از دستگاههای اجرایی و نهادها تسهیلات درمانی و بهداشتی دراختیار نیروهایشان قرار میدهند اما کادر سلامت به عنوان متولی ارائه خدمات بهداشت و درمان کشور از چنین تسهیلاتی بیبهره هستند؛ این درحالی است که اغلب نیروهای نظام سلامت به دلیل ابتلای متعدد به بیماری کرونا دچار عوارض کووید طولانی مدت شدهاند و چه بسا عوارض آن در بازه زمانی 5 ساله به شکل بیماریهای قلبی و عروقی، انواع سکته و اختلالات روانی بروز پیدا کند.
او عنوان میکند: نظام سلامت شامل پزشک، پرستار، ماما، نیروهای تشخیصی و نیروی بهداشت است که اکثر نیروهای بهداشتی از حقوق کافی نیز بینصیب ماندهاند.
کارشناسان همگی اذعان دارند که دولت سیزدهم قدمهای مؤثری برای کاهش تنش در کادر درمان و سلامت برداشته است اما در عین حال حجمی از مطالبات از قبل مانده که حالا روی دوش دولت سیزدهم هم سنگینی میکند و از سوی دیگر مدافعان سلامت در انتظار بهبود شرایطشان هستند که دولت نیز در این مسیر ثابتقدم و باانگیزه است.
مرور قدردانی های رئیس جمهور از کادر درمان طی یک سال گذشته
رئیس جمهور طی یک سال گذشته و حتی از دورانی که برنامههای انتخاباتی خود را برای ریاست جمهوری اعلام میکردند بارها از فداکاریهای کادر درمان گفتهاند و این مهم چیزی نیست که بر هیچ کس از مردم تا مسئولان پوشیده باشد.
در کمتر جلسه ستاد ملی مقابله با کرونا بوده که رئیس جمهور در آغاز سخنان خود بابت فداکاریهای کادر درمان از آنها قدردانی نکند. مثلاً در 28 اسفند حجتالاسلام سید ابراهیم رئیسی در آخرین جلسه ستاد ملی مقابله با کرونا در سال ۱۴۰۰ گفت: از مردم، متخصصان و کادر درمان به خاطر همکاری و همراهی در مقابله با کرونا تشکر میکنم.
قبلتر در آبان 1400 حجتالاسلام سید ابراهیم رئیسی در جلسه ستاد ملی مقابله با کرونا با گرامیداشت هفته بسیج و تجلیل از روحیه بسیجی دستاندرکاران مقابله با بیماری کرونا، گفت: کادر بهداشت و درمان و همه دستاندرکاران با روحیه جهادی و بسیجی در خط مقدم مقابله با بیماری کرونا مشغول ایثار و فداکاری هستند و با حفظ و تقویت این روحیه میتوان بر مشکلات غلبه کرد.
حتی برخی مطالبات کادر درمان در جلسات ستاد ملی مقابله با کرونا مطرح میشد به طور نمونه در آبان 1400 وی با قدردانی از تلاش و فداکاری کادر بهداشت و درمان، تأکید کرد: پرداخت مطالبات کادر درمان کشور با اولویت انجام شود.
در مرداد 1400 در همین ستاد، آیت الله رئیسی با تأکید بر لزوم تسریع در پرداخت مطالبات معوق کادر درمان و ایجاد انگیزه برای ادامه فعالیت جهادگونه و فداکارانه مدافعان سلامت، اظهار داشت: پرداخت مطالبات معوق کادر درمان باید جزو اولویتهای سازمان برنامه و بودجه باشد. همچنین باید نسبت به ترمیم و تقویت بدنه کادر درمان از نیروهای دانشگاهی، نیروهای هلال احمر، نیروهای مسلح، نیروهای داوطلب و توانمند بسیجی، حوزویان و از عموم داوطلبان مردمی اقدام کنیم و نباید اجازه دهیم خدمات کادر درمانی دچار وقفه و اختلال شود.
13 شهریور 1400 رئیس جمهور در اولین گفتوگوی زنده تلویزیونی سخنان خود را با تجلیل از زحمات کادر درمان آغاز کرد و درباره برنامههای دولت جهت مهار بیماری کرونا اظهار داشت: در ابتدا لازم است از عزیزانمان که در مراکز درمانی برای صیانت از جان مردم تلاش و مجاهدت میکنند، تقدیر و تشکر کنم.
در 14 آذر در گفتوگوی دیگر تلویزیونی نیز رئیس جمهور تصریح کرد: باید اول خدا را شاکر باشیم و بعد هم از مردم عزیز که خوب همراهی کردند و همچنین از کادر بهداشت و درمان نیز تشکر کنیم.
18 فروردین حجتالاسلام سید ابراهیم رئیسی در نشست هماندیشی با جمعی از مدیران و متخصصان نظام بهداشت و درمان ضمن قدردانی صمیمی از ایثار و مجاهدت کادر درمان کشور در دوران همهگیری کرونا، گفت: جمهوری اسلامی ایران به لطف فداکاریهای پزشکان از جایگاه شایستهای در عرصه مقابله و مدیریت همهگیری کرونا برخوردار است.
12 خرداد و روزی که برای نخستین بار پس ازگذشتن حدود دو سال آمار مرگ و میر ناشی از کرونا در کشور صفر شد، رئیسجمهور با پاسداشت مقام والای شهدای مدافع سلامت و تسلیت به همه بازماندگان متوفیان از کرونا، دستاورد رسیدن آمار متوفیان کرونا به صفر را به ملت بزرگ ایران و رهبری معظم انقلاب تبریک گفت و از تلاشهای شبانهروزی پزشکان، پرستاران و همه کادر درمان صمیمانه قدردانی کرد.
در بخشی از این پیام آمده است: اینجانب با پاسداشت مقام والای شهدای مدافع سلامت و تسلیت به همه بازماندگان متوفیان از کرونا، این دستاورد را به ملت بزرگ ایران و رهبری معظم انقلاب تبریک میگویم و از تلاشهای شبانهروزی پزشکان، پرستاران و همه کادر درمان صمیمانه قدردانی میکنم و یقین دارم این زحمات و فداکاریها و نیز مجاهدتهای مؤمنانه آحاد ملت شریف ایران در این عرصه خطیر، در تاریخ کشور و یاد و خاطره مردم قدرشناس ایران ماندگار خواهد شد. آنچه امروز ضروری است مورد توجه همگان قرار گیرد، این است که مدیریت و کنترل ویروس کرونا در کشور به منزله پایان این بیماری و ریشهکنی آن نیست بلکه باید نسبت به رعایت کامل شیوه نامههای بهداشتی و تکمیل فرآیند واکسیناسیون عمومی، اهتمام جدی صورت گیرد تا از این دستاورد مدافعان سلامت به درستی صیانت شود.
اینها تنها گوشههایی از توجه همیشگی رئیس جمهور به نقش کادر درمان و فداکاریهای آنها برای مهار کروناست. بدون شک کادر درمان اذعان دارد که گروههای جهادی نیز در کنار آنها نقشی مهم را خصوصاً در ماههای اول مبارزه با کرونا ایفا کردند.
خبرنگار
انبارهای خالی از واکسن، مرگ بیش از 600 بیمار کرونایی در روز، خستگی و استیصال کادر بهداشت و درمان به دلیل حجم مراجعات زیاد بیماران کرونایی، اشغال کامل تختهای بیمارستانی با مبتلایان به کرونا و... این تنها بخشی از مشکلات سر به فلک کشیده نظام سلامت کشور در زمانی بود که دکتر ابراهیم رئیسی کلید پاستور را برای 4 سال در اختیار گرفت. اول تیرماه 1400 بود که ۱۱۷۱۶ ابتلای جدید کرونا در کشور و مرگ ۱۱۶ نفر بر اثر کرونا ثبت شد و روند صعودی مبتلایان و مرگهای ناشی از کرونا شدت گرفت.
دکتر سید ابراهیم رئیسی عهدهدار دولتی شد که تنها در وزارتخانه بهداشت و درمانش میراثدار چند هزار میلیارد بدهی دولت گذشته بود ؛ موضوعی که در کنار کاهش هزینههای بیمارستانها به دلیل مراجعات کم بیماران غیرکرونایی کمر این وزارتخانه پرچالش را خم کرده بود. تحریمها از یکسو و انتقادهای تند مخالفان، دولت سیزدهم را با چالشی روبهرو میکرد که بدون کمک و همافزایی همه نهادها میسر نمیشد. البته در این میان برخی از نارفیقان در تلاطم اوج درگیری کشور با کرونا دستی نگرفتند و با هجمههای زیاد سعی در کمرنگ جلوه دادن اقدامات دولت رئیسی داشتند.
با این حال بدون تردید افکار عمومی یکی از بهترین عملکردهای دولت رئیسی را در حوزه سلامت کشور میدانند. رئیس دولت سیزدهم در عمل نشان داده دغدغه اولش سلامت و بهبود وضع بهداشت و درمان مردم است و ترجیح میدهد تمرکز اصلیاش خدمت به مردم باشد.
حل معضل کرونا بدون شک بدون همراهی کادر بهداشت و درمان میسر نمیشد چه آن زمان که نیروهای درمان در مراکز درمانی، شبانهروز مشغول رسیدگی به بیماران کرونایی بودند تا تلفات را کم کنند و همچنین نیروهای بهداشتی در مراکز بهداشت خدمات سطح یک به بیماران ارائه میدادند و چه زمانی که با پای کار آمدن همه جانبه نیروهای بهداشت پس از واردات گسترده واکسن، واکسیناسیون با سرعت قابل توجهی پیش رفت.
با همه اینها پس از حذف صفهای طولانی تزریق واکسن و خروج از فراگیریهای پی در پی موجهای کرونا حالا سوت پایانی پیکهای دردسرساز کرونا به صدا درآمده است و زمان آن فرا رسیده تا مطالبات بر زمین مانده کادر سلامت ساماندهی شود. واقعیت جامعه نشان میدهد گرچه وعدههای انتخاباتی رئیسی در حوزه سلامت و بهداشت از جمله رایگانسازی سلامت با پوشش بیمه افراد غیر بیمه شده، واکسیناسیون در اسرع وقت و... عملیاتی شده است اما همچنان حجم بالایی از مطالبات از جمله توجه به معیشت نیروهای بهداشت، تبدیل وضعیت نیروهای طرحی وزارت بهداشت، بلاتکلیفی وضعیت استخدام 100 هزار نیروی سلامت با وجود خالی بودن پستهای بالینی و بهداشتی در نظام سلامت و... روی زمین باقی مانده است.
کارشناسان حوزه سلامت معتقدند دولت دکتر رئیسی بر خلاف دولت قبل نسبت به مطالبات کادر سلامت حساسیت ویژهای دارد. سخنگوی سازمان نظام پزشکی کشور در این باره به «ایران» گفت: «آقای رئیسی به محض آنکه سکاندار دولت سیزدهم شدند بلافاصله دستور دادند نماینده سازمان نظام پزشکی در ستاد ملی کرونا حضور داشته باشد در حالی که دولت دوازدهم مخالف حضور نماینده سازمان نظام پزشکی در ستاد ملی کرونا بود. همچنین یکی از نقاط قوت این دولت، پاسخگویی رئیسجمهور نسبت به نامههای سازمان نظام پزشکی در کمترین زمان ممکن است بهطوری که چالش و مطالبات مطرح شده برای رسیدگی به وزارت بهداشت، سخنگوی دولت، سازمان برنامه و بودجه و سایر نهادهای مرتبط ارجاع داده میشود. از طرفی توجه به نظرات کارشناسی و متقن اعضای در صف جامعه ارائهدهنده خدمات سلامت به عنوان یکی از محوریترین و اساسیترین نیاز مردم از جمله نقاط قوت دولت سیزدهم است.»
رئیسجمهور همواره در جلسات ستاد ملی کرونا و نیز در سفرهای استانی از زحمات کادر سلامت تقدیر کرده است. ابراهیم رئیسی پیوسته بر این موضوع تأکید داشته که در کشور ما اصل اول در شرایط فعلی سلامت مردم است؛ باید از بخش بهداشت و درمان و همه سربازان مقدم این خط، یعنی پزشکان، پرستاران و کادر درمان تقدیر و تشکر به جا آورده و از آنها حمایت کنیم؛ دولت با همه توان حامی اینها خواهد بود؛ نیازمندیها، و تجهیزات باید تأمین شود.
بررسی محور سخنان رئیسجمهور نشان میدهد این روزها راه مطالبهگری نیروهای بهداشت و درمان به دلیل جانفشانی آنها در پاندمی کرونا هموارتر شده است. در همین زمینه ما در این گزارش سعی کردهایم از دیدگاه کارشناسان حوزه سلامت مطالبات کادر سلامت را بررسی کنیم.
نیروهای طرحی را تعدیل نکنید
رئیس سازمان نظام پرستاری درخصوص مطالبات و انتظار پرستاران از رئیسجمهور به «ایران» میگوید: اولین مطالبه ما وفای به عهد مسئولین در دانشگاههای علوم پزشکی است یعنی بحث نیروهای طرحی پرستاری که به دلیل نبود شرایط استخدام، تعدیل میشوند.
دکتر محمد میرزابیگی در این زمینه توضیح میدهد: نیروهای طرحی پرستاری که در دوره کرونا طرحشان تمام شده بود به دلیل نیاز مراکز درمانی به پرستار، یک دوره طرحشان تمدید شد؛ یعنی یک جوان 25 ساله بهترین روزهای عمرش را در بیمارستانها و کنار بیماران کرونایی سپری کرد درحالی که هیچ تعهدی نداشت. با این وعده که استخدام میشوند اما در حال حاضر نه تنها این وعدهها اجرا نشده بلکه بیش از 5 هزار نیروی طرحی به شکل یکطرفه لغو قرارداد شدهاند.
او با بیان اینکه نظام سلامت کشور با کمبود 150 هزار پرستار مواجه است، میافزاید: از رئیسجمهور تقاضا داریم یک دوره نیز طرح مربوط به نیروهای طرحی بدون سهمیه را تمدید کنند و از طرفی نیاز است سازمان اداری و استخدامی کشور مجوز ویژه و فوری برای استخدام این پرستاران بدهد تا مردم ضربه نخورند. از طرفی دولت میتواند با تمدید طرح این پرستاران، مسأله کمبود پرستار را جبران کند.
رئیس سازمان نظام پرستاری با بیان اینکه از سال 99 هیچگونه مجوز استخدامی برای پرستاران داده نشده است، عنوان میکند: سالانه 7 تا 8 هزار پرستار بازنشسته میشوند و 30 هزار تخت نیز به ناوگان تختهای بیمارستانی اضافه میشود با این حال 70 درصد پستهای بالینی وزارت بهداشت بدون تصدی است. از طرفی در ایام کرونا 8 هزار پرستار به دلیل آسیب کرونا جانباز شدهاند و نمیتوانند در بخشهای بالینی سرپایی فعال باشند این کمبودها باید جبران شود.
به گفته او؛ وعدههای انگیزشی در ایام کرونا که دولت قبل وعده داده بود عملی نشد برای همین نیز شیب مهاجرت پرستاران بشدت افزایشی شده است، در این شرایط باید اقدامات انگیزشی طبق دستور رهبری انجام شود.
تبلور جدیدی از ابتنا به خرد جمعی در ستاد ملی کرونا
دکتر رضا لاریپور سخنگوی سازمان نظام پزشکی کشور با تأکید بر اینکه شروع به کار دولت سیزدهم با پیکهای شدید کرونا همراه بود به «ایران» میگوید: مهمترین عنصر موفقیت دولت در حوزه پیشگیری، درمان و کنترل بیماری کرونا با همراهی همه نیروهای نظام سلامت بود که از روز اول شیوع کرونا با وجود علم به نادانستهها و ترس از گسترش و میزان مرگومیر جان برکف و ایثارگرانه در خط مقدم مبارزه با کرونا ایستادند.
نکته بعدی که دکتر لاریپور به آن اشاره میکند افزایش اعتماد مردم به حوزه سلامت کشور و به تبع آن اعتماد ملی به حاکمیت پس از کنترل بیماری در کشور بود. او همچنین حضور عناصر مؤثر در ستاد ملی کرونا از جمله سازمان نظام پزشکی کشور که با دستور رئیسجمهور انجام گرفت را یکی از مدلهای نوینی از مدیریت و تبلور جدیدی از ابتنا به خرد جمعی و اتکا به شواهد و مستندات و مدارک متقن علمی میداند.
او میگوید: تقدیر رئیسجمهور در سفرهای استانی و همچنین ستاد ملی کرونا به تکرر از جامعه پزشکی نشاندهنده توجه ایشان به حوزه سلامت است. با این حال حجم انباشته مطالبات از سنوات گذشته در حوزه بهداشت و درمان و برخی تصمیمگیریهای نادرست و غیرکارشناسانه و مداخله افراد و گروههایی که هرگز کار در عرصه جامعه پزشکی را درک نکردهاند و صرفاً بر اساس برخی تئوریهای نظری مبادرت به مداخله در ریزترین فعالیتهای اجرایی حوزه سلامت کردند موجبات رنجش و تکدر خاطر جامعه بهداشت و درمان را فراهم آوردهاند.
این در حالی است که 500 تا 600 هزار نفر از اعضای نظام سلامت همواره با عدم پرداخت بموقع و وصول مطالبات با چندین ماه تأخیر مواجه بودهاند.
به گفته دکتر لاریپور؛ مدتهاست که مجوز استخدام در حوزههای مختلف بهداشتی و درمانی بویژه برای پزشکان عمومی، جذب جدید اعضای هیأت علمی از سوی دولت صادر نشده است. پرداخت مالیات بهصورت پلکانی و گذاشتن طرح قاصدک و سقف دریافت از عوامل کاهش انگیزه نخبگان جوان حوزه سلامت برای ادامه فعالیت در کشور است. گرایش به مهاجرت به کشورهای منطقه و کشورهای اروپایی به دلیل جذابیتهای مالی در آن کشورها، عدم امکانات کافی و نارضایتیهایی که بویژه در دوران طرح برای جامعه بهداشت و درمان جوان بوجود میآید از دیگر مشکلات است.
کادر سلامت نیازمند تسهیلات ویژه درمانی است
احمد مهری کارشناس حوزه سلامت به «ایران» میگوید: طبیعتاً وقتی صحبت از تقدیر از کادر سلامت کشور به میان میآید همه مسئولان از کلیدواژه کادر درمان استفاده میکنند و نقش کادر تشخیص و ساختار شبکه بهداشت بسیار کمرنگ است. با وجود اینکه طبق مطالعات انجام شده در دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی هر بیمار بستری در بخش آیسییو حدود 1600 دلار هزینه برای نظام سلامت در پی دارد و این عدد در بخش بستری سرپایی 150 دلار برآورد شده است. این در حالی است که تشخیص زودهنگام و تقویت درمان اولیه و بهداشت از بخش اعظمی از هزینههای نظام سلامت جلوگیری میکند، این مهمترین نکتهای است که از آن غفلت شده است.
این اپیدمیولوژیست دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی، مهمترین نقطه قوت دولت دکتر رئیسی را حجم گسترده واکسیناسیون میداند و در ادامه میافزاید: با افزایش واردات واکسن، نیروهای بهداشتی در مراکز واکسیناسیون تمام وقت در حال تزریق واکسن بودند با این حال با کاهش موارد ابتلا و تکرقمی شدن فوتیها، جامعه بهداشت مورد نامهربانی قرار گرفت بهطوری که بسیاری از نیروهای بهداشتی در چندین دانشگاه علوم پزشکی کشور 4 تا 5ماه است که دریافت حقوق ماهیانهشان به تأخیر افتاده است. حتی برخی مطالبات بحق سایر کادر بهداشتی نیز پرداخت نشده است.
مهری در ادامه نسبت به نبود برخی تسهیلات بهداشتی، درمانی و بیمهای برای کادر سلامت گلایه میکند و میگوید: بسیاری از دستگاههای اجرایی و نهادها تسهیلات درمانی و بهداشتی دراختیار نیروهایشان قرار میدهند اما کادر سلامت به عنوان متولی ارائه خدمات بهداشت و درمان کشور از چنین تسهیلاتی بیبهره هستند؛ این درحالی است که اغلب نیروهای نظام سلامت به دلیل ابتلای متعدد به بیماری کرونا دچار عوارض کووید طولانی مدت شدهاند و چه بسا عوارض آن در بازه زمانی 5 ساله به شکل بیماریهای قلبی و عروقی، انواع سکته و اختلالات روانی بروز پیدا کند.
او عنوان میکند: نظام سلامت شامل پزشک، پرستار، ماما، نیروهای تشخیصی و نیروی بهداشت است که اکثر نیروهای بهداشتی از حقوق کافی نیز بینصیب ماندهاند.
کارشناسان همگی اذعان دارند که دولت سیزدهم قدمهای مؤثری برای کاهش تنش در کادر درمان و سلامت برداشته است اما در عین حال حجمی از مطالبات از قبل مانده که حالا روی دوش دولت سیزدهم هم سنگینی میکند و از سوی دیگر مدافعان سلامت در انتظار بهبود شرایطشان هستند که دولت نیز در این مسیر ثابتقدم و باانگیزه است.
مرور قدردانی های رئیس جمهور از کادر درمان طی یک سال گذشته
رئیس جمهور طی یک سال گذشته و حتی از دورانی که برنامههای انتخاباتی خود را برای ریاست جمهوری اعلام میکردند بارها از فداکاریهای کادر درمان گفتهاند و این مهم چیزی نیست که بر هیچ کس از مردم تا مسئولان پوشیده باشد.
در کمتر جلسه ستاد ملی مقابله با کرونا بوده که رئیس جمهور در آغاز سخنان خود بابت فداکاریهای کادر درمان از آنها قدردانی نکند. مثلاً در 28 اسفند حجتالاسلام سید ابراهیم رئیسی در آخرین جلسه ستاد ملی مقابله با کرونا در سال ۱۴۰۰ گفت: از مردم، متخصصان و کادر درمان به خاطر همکاری و همراهی در مقابله با کرونا تشکر میکنم.
قبلتر در آبان 1400 حجتالاسلام سید ابراهیم رئیسی در جلسه ستاد ملی مقابله با کرونا با گرامیداشت هفته بسیج و تجلیل از روحیه بسیجی دستاندرکاران مقابله با بیماری کرونا، گفت: کادر بهداشت و درمان و همه دستاندرکاران با روحیه جهادی و بسیجی در خط مقدم مقابله با بیماری کرونا مشغول ایثار و فداکاری هستند و با حفظ و تقویت این روحیه میتوان بر مشکلات غلبه کرد.
حتی برخی مطالبات کادر درمان در جلسات ستاد ملی مقابله با کرونا مطرح میشد به طور نمونه در آبان 1400 وی با قدردانی از تلاش و فداکاری کادر بهداشت و درمان، تأکید کرد: پرداخت مطالبات کادر درمان کشور با اولویت انجام شود.
در مرداد 1400 در همین ستاد، آیت الله رئیسی با تأکید بر لزوم تسریع در پرداخت مطالبات معوق کادر درمان و ایجاد انگیزه برای ادامه فعالیت جهادگونه و فداکارانه مدافعان سلامت، اظهار داشت: پرداخت مطالبات معوق کادر درمان باید جزو اولویتهای سازمان برنامه و بودجه باشد. همچنین باید نسبت به ترمیم و تقویت بدنه کادر درمان از نیروهای دانشگاهی، نیروهای هلال احمر، نیروهای مسلح، نیروهای داوطلب و توانمند بسیجی، حوزویان و از عموم داوطلبان مردمی اقدام کنیم و نباید اجازه دهیم خدمات کادر درمانی دچار وقفه و اختلال شود.
13 شهریور 1400 رئیس جمهور در اولین گفتوگوی زنده تلویزیونی سخنان خود را با تجلیل از زحمات کادر درمان آغاز کرد و درباره برنامههای دولت جهت مهار بیماری کرونا اظهار داشت: در ابتدا لازم است از عزیزانمان که در مراکز درمانی برای صیانت از جان مردم تلاش و مجاهدت میکنند، تقدیر و تشکر کنم.
در 14 آذر در گفتوگوی دیگر تلویزیونی نیز رئیس جمهور تصریح کرد: باید اول خدا را شاکر باشیم و بعد هم از مردم عزیز که خوب همراهی کردند و همچنین از کادر بهداشت و درمان نیز تشکر کنیم.
18 فروردین حجتالاسلام سید ابراهیم رئیسی در نشست هماندیشی با جمعی از مدیران و متخصصان نظام بهداشت و درمان ضمن قدردانی صمیمی از ایثار و مجاهدت کادر درمان کشور در دوران همهگیری کرونا، گفت: جمهوری اسلامی ایران به لطف فداکاریهای پزشکان از جایگاه شایستهای در عرصه مقابله و مدیریت همهگیری کرونا برخوردار است.
12 خرداد و روزی که برای نخستین بار پس ازگذشتن حدود دو سال آمار مرگ و میر ناشی از کرونا در کشور صفر شد، رئیسجمهور با پاسداشت مقام والای شهدای مدافع سلامت و تسلیت به همه بازماندگان متوفیان از کرونا، دستاورد رسیدن آمار متوفیان کرونا به صفر را به ملت بزرگ ایران و رهبری معظم انقلاب تبریک گفت و از تلاشهای شبانهروزی پزشکان، پرستاران و همه کادر درمان صمیمانه قدردانی کرد.
در بخشی از این پیام آمده است: اینجانب با پاسداشت مقام والای شهدای مدافع سلامت و تسلیت به همه بازماندگان متوفیان از کرونا، این دستاورد را به ملت بزرگ ایران و رهبری معظم انقلاب تبریک میگویم و از تلاشهای شبانهروزی پزشکان، پرستاران و همه کادر درمان صمیمانه قدردانی میکنم و یقین دارم این زحمات و فداکاریها و نیز مجاهدتهای مؤمنانه آحاد ملت شریف ایران در این عرصه خطیر، در تاریخ کشور و یاد و خاطره مردم قدرشناس ایران ماندگار خواهد شد. آنچه امروز ضروری است مورد توجه همگان قرار گیرد، این است که مدیریت و کنترل ویروس کرونا در کشور به منزله پایان این بیماری و ریشهکنی آن نیست بلکه باید نسبت به رعایت کامل شیوه نامههای بهداشتی و تکمیل فرآیند واکسیناسیون عمومی، اهتمام جدی صورت گیرد تا از این دستاورد مدافعان سلامت به درستی صیانت شود.
اینها تنها گوشههایی از توجه همیشگی رئیس جمهور به نقش کادر درمان و فداکاریهای آنها برای مهار کروناست. بدون شک کادر درمان اذعان دارد که گروههای جهادی نیز در کنار آنها نقشی مهم را خصوصاً در ماههای اول مبارزه با کرونا ایفا کردند.
95درصد مردم تحت پوشش بیمه درمانی قرار گرفتند
رئیس مجلس شورای اسلامی:
عدم واگذاری یک درصد مالیات بر ارزش افزوده به وزارت بهداشت خلاف قانون است
وزیر بهداشت، درمان و آموزش پزشکی:
برای اولین بار آرزوی مردم را که بیمه همگانی بود محقق کردیم
درجلسه علنی روز گذشته مجلس شورای اسلامی، نمایندگان چابهار و تهران اعلام کردند که از پاسخ وزیر بهداشت، درمان و آموزش پزشکی به سوالات آنان قانع شدند. به گزارش ایرنا، بهرام عین اللهی برای پاسخ به سؤال معینالدین سعیدی نماینده مردم چابهار درباره علل عدم افزایش شاخصهای بهداشتی و پزشکی در مناطق کم برخوردار و پرسش فاطمه قاسم پورنماینده تهران درباره تحت پوشش بیمه قرار گرفتن درمان ناباروری در مجلس حضور یافته بود.
بهرام عیناللهی در جلسه علنی دیروز مجلس و پس از ارائه گزارش کمیسیون بهداشت و درمان در مورد بررسی عملکرد دستگاههای مسئول در پوشش بیمه همگانی و حمایت از بیماران خاص و صعبالعلاج اظهار کرد: بیمهها باید بتوانند توانایی کافی پیدا کنند تا خدمات سلامت از طریق آنها ارائه شود.
وزیر بهداشت با بیان اینکه هزینه درمان هر بیمار کرونایی تحت درمان در بیمارستانها ۳۰ تا ۴۰ میلیون تومان است، خاطرنشان کرد: عمده خدمات بیمهها متناسب است با منابع تخصیص یافته به آنها و با توجه به مشکلات زیادی که در دو سال اخیر داشتیم و همچنین حجم زیاد بیمارانی که به خاطر کرونا در مراکز درمانی تحت پوشش درمانی بودند، امروز بیمهها نزدیک به ۱۲ هزار میلیارد تومان مطالبه دارند. امیدواریم با مساعدت نمایندگان محترم بخشی از مطالبات بیمهها پرداخت شود.
عیناللهی خاطرنشان کرد: با وجود مطالبات بیمهها از آنجا که ما به همگانی شدن بیمه اعتقاد داشتیم، به صورت آزمایشی حدود ۴۰۰ هزار نفر از جمعیت آسیبپذیر در حاشیه شهرها و مناطق کمبرخوردار را تحت پوشش بیمه سلامت قراردادیم. با توجه به موفقیت این طرح آموزشی امسال اسامی سه دهک پایین را از وزارت رفاه گرفتیم و از تعداد ۵ میلیون و 397 هزار و ۵۱۰ نفر و با حذف افراد فوت شده و افراد دارای همپوشانی با سایر بیمهها ۵ میلیون و ۲۶۴ هزار و ۴۰۴ نفر را به صورت فعال تحت پوشش بیمه قرار دادیم. بنابراین ۵ میلیون و ۶۶۴ هزار نفر به افراد تحت پوشش بیمه در کشور اضافه شده است.
وی تأکید کرد: براساس آمار موجود حدود ۹۵ درصد جمعیت تحت پوشش قرار دارد و 5 درصد بقیه نیز که از نظر مالی دارای تمکن هستند، هنوز مراجعهای برای بیمه نداشتهاند که ما آمادگی داریم آنها را نیز تحت پوشش بیمه درمانی قرار دهیم. از افتخارات دولت و مجلس شورای اسلامی است که مردم عزیزمان را تحت پوشش بیمه قرار دادیم. گام بعدی این است که بتوانیم کیفیت خدمات بیمه را افزایش دهیم که این موضوع نیز عمدتاً متناسب است با منابع و اعتبارات.
عیناللهی گفت: الان میزان سهم پرداختی سازمان بیمه سلامت در سه دهک پایین در بستری ۹۵ درصد و در سرپایی ۸۰ درصد هزینهها را تحت پوشش قرار میدهیم که امید داریم این سهم را افزایش دهیم. در مورد بیمه شدگان کمیته امداد و بهزیستی نیز میزان سهم پرداختی بیمه در موارد بستری ۱۰۰ درصد و در موارد سرپایی ۸۵ درصد ارتقا یافته است.
وی گفت: در نظر داریم درباره بیماران اوتیسم و معلولان تحت پوشش بهزیستی ۷۰ درصد تعرفه بخش خصوصی را پرداخت کنیم که این موضوع به شورای عالی بیمه پیشنهاد شده است و در صورت تأیید شورا به صورت آزمایشی این طرح از یکی از شهرستانهای محروم آغاز خواهد شد. همچنین در بخش تعرفه خصوصی خدمات ناباروری نیز پرداخت ۷۰ درصد تعرفه خصوصی این خدمات را به هیأت دولت ارجاع دهیم که پس از تصویب هیأت وزیران موضوع به اجرا خواهد رسید.
وزیر بهداشت با تقدیر از نمایندگان مجلس به دلیل تخصیص بودجه اختصاصی برای بیماران صعبالعلاج اظهار کرد: با اجرای بسته خدمتی بیماران صعبالعلاج و پوشش هزینه مناسب، پرداخت از جیب مردم در بیماریهای پرهزینه کاهش محسوسی خواهد یافت.
عیناللهی خاطرنشان کرد: اساسنامه مربوط به بیماران صعبالعلاج تدوین شده و گروههای تحت پوشش در سه گروه با ۲۹ بیماری مشخص شده است؛ بسته خدمتی مربوطه نیز آماده شده و دستور کار هیأت وزیران قرار دارد که انشاءالله با تصویب صندوق بیماران صعبالعلاج یکی از افتخارات مجلس و دولت، حل معضل بیماران صعبالعلاج خواهد بود.وزیر بهداشت، درمان و آموزش پزشکی پس از استماع اظهارات موافقان و مخالفان گزارش کمیسیون بهداشت و درمان در مورد بررسی عملکرد دستگاههای مسئول در پوشش بیمه همگانی و حمایت از بیماران خاص و صعبالعلاج تأکید کرد: بزرگترین معیار سنجش میزان عملکرد کادر سلامت کشور موضوع کرونا بود که درخشش کادر سلامت را بهعینه
دیدیم.
وی با بیان اینکه بزرگترین مؤلفه قدرت در کشورهای دنیا مردم هستند، خاطرنشان کرد: امروز مشاهده میکنیم کشورهای پیشرفته دنیا نظیر امریکا با داشتن همه امکانات و منابع مالی در کرونا از کشور ما عقب افتادند و امروز که میزان مرگومیر کرونایی در ایران تک رقمی شده است امریکا بیش از ۴۰۰ نفر مرگومیر کرونایی روزانه دارد.
عیناللهی در ادامه تأکید کرد: با تشکیل وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی، جهش کمی و کیفی در کشور ایجاد شد و امروز جمهوری اسلامی ایران بزرگترین قدرت سلامت منطقه است که این از افتخارات نظام است، با وجود آنکه ۴۳ سال در تحریم و فشار قرار داشتیم دانشگاههای ما توانستند نیروهای قابلی تربیت کنند؛ اوایل انقلاب برای کوچکترین کار نیازمند اعزام بیمار به خارج از کشور یا استفاده از پزشکان بیکیفیت خارجی بودیم ولی امروزه نه تنها مشکلات درمانی خود را در داخل برطرف کردیم بلکه شاهد مراجعات متعدد درمانی به جمهوری اسلامی ایران هستیم، بنابراین وظیفه ما حفظ کیفیت موجود است.
وزیر بهداشت با اشاره به دغدغه برخی از اعضای کمیسیون بهداشت و درمان مجلس در خصوص ظرفیتهای موجود دانشجویان پزشکی، گفت: دلسوزی این اعضا به دلیل حفظ کیفیت پزشکی کشور است و من فکر میکنم مرجع تصمیمگیری برای ظرفیت و مباحث مختلف حوزه پزشکی کمیسیون بهداشت و درمان مجلس است؛ باید تلاش کنیم تا کیفیت پزشکی موجود را حفظ کنیم.
به گزارش ایسنا، وزیر بهداشت با اشاره به وضعیت حقوقی کادر درمان گفت: وزارت بهداشت را با ۵۰ هزار میلیارد تومان بدهی و همچنین ۷۰ میلیون یورو تعهد تحویل گرفتیم، چرا که در سالهای ۹۹ و ۱۴۰۰ بودجهای برای کرونا تخصیص نیافته بود و از یک میلیارد دلار تخصیصی مقام معظم رهبری فقط ۱۰۰میلیون دلار برای دولت سیزدهم باقی مانده بود و ما با کوهی از مشکلات معوقات و بدهیها دولت را تحویل گرفتیم، اما با لطف خدا و حمایت مردم، کرونا
مدیریت شد.
عیناللهی در ادامه به ارائه گزارش درباره میزان رسیدگی به مناطق محروم در دولت سیزدهم پرداخت و گفت: در سفرهای استانی رئیس جمهور تا امروز ۱۲ هزار میلیارد تومان اعتبار به مراکز درمانی اختصاص یافته است؛ در این مدت ۴۵ بیمارستان، ۵۵ مرکز درمانی و ۴۲۳ مرکز بهداشتی تجهیز شدهاند و امیدواریم با تخصیص بموقع بودجه سالجاری بتوانیم ۲۰۰۷ پروژه بهداشتی و ۲۵۳ بیمارستان در حال ساخت را تکمیل کنیم.
رئیس مجلس شورای اسلامی:
عدم واگذاری یک درصد مالیات بر ارزش افزوده به وزارت بهداشت خلاف قانون است
محمدباقر قالیباف در توئیتی نوشت: بر اساس قانون از ۹ درصد مالیات بر ارزش افزوده، یک درصد متعلق به حوزه درمان است. وزارت اقتصاد باید بر اساس وظیفه قانونی خود پانزدهم هر ماه که پول به خزانه واریز میشود، عین آن را به وزارت بهداشت پرداخت کند.
وی همچنین در توئیت دیگر نوشت: در نامهای به وزارت اقتصاد و خزانه اعلام کردیم که عدم واگذاری یک درصد از مالیات بر ارزش افزوده برای حوزه درمان خلاف قانون است.
رئیس مجلس تصریح کرد: حل مشکلات مالی حوزه درمان و تأمین دارو بخصوص بیماری های صعب العلاج اولویت کشور است.
عدم واگذاری یک درصد مالیات بر ارزش افزوده به وزارت بهداشت خلاف قانون است
وزیر بهداشت، درمان و آموزش پزشکی:
برای اولین بار آرزوی مردم را که بیمه همگانی بود محقق کردیم
درجلسه علنی روز گذشته مجلس شورای اسلامی، نمایندگان چابهار و تهران اعلام کردند که از پاسخ وزیر بهداشت، درمان و آموزش پزشکی به سوالات آنان قانع شدند. به گزارش ایرنا، بهرام عین اللهی برای پاسخ به سؤال معینالدین سعیدی نماینده مردم چابهار درباره علل عدم افزایش شاخصهای بهداشتی و پزشکی در مناطق کم برخوردار و پرسش فاطمه قاسم پورنماینده تهران درباره تحت پوشش بیمه قرار گرفتن درمان ناباروری در مجلس حضور یافته بود.
بهرام عیناللهی در جلسه علنی دیروز مجلس و پس از ارائه گزارش کمیسیون بهداشت و درمان در مورد بررسی عملکرد دستگاههای مسئول در پوشش بیمه همگانی و حمایت از بیماران خاص و صعبالعلاج اظهار کرد: بیمهها باید بتوانند توانایی کافی پیدا کنند تا خدمات سلامت از طریق آنها ارائه شود.
وزیر بهداشت با بیان اینکه هزینه درمان هر بیمار کرونایی تحت درمان در بیمارستانها ۳۰ تا ۴۰ میلیون تومان است، خاطرنشان کرد: عمده خدمات بیمهها متناسب است با منابع تخصیص یافته به آنها و با توجه به مشکلات زیادی که در دو سال اخیر داشتیم و همچنین حجم زیاد بیمارانی که به خاطر کرونا در مراکز درمانی تحت پوشش درمانی بودند، امروز بیمهها نزدیک به ۱۲ هزار میلیارد تومان مطالبه دارند. امیدواریم با مساعدت نمایندگان محترم بخشی از مطالبات بیمهها پرداخت شود.
عیناللهی خاطرنشان کرد: با وجود مطالبات بیمهها از آنجا که ما به همگانی شدن بیمه اعتقاد داشتیم، به صورت آزمایشی حدود ۴۰۰ هزار نفر از جمعیت آسیبپذیر در حاشیه شهرها و مناطق کمبرخوردار را تحت پوشش بیمه سلامت قراردادیم. با توجه به موفقیت این طرح آموزشی امسال اسامی سه دهک پایین را از وزارت رفاه گرفتیم و از تعداد ۵ میلیون و 397 هزار و ۵۱۰ نفر و با حذف افراد فوت شده و افراد دارای همپوشانی با سایر بیمهها ۵ میلیون و ۲۶۴ هزار و ۴۰۴ نفر را به صورت فعال تحت پوشش بیمه قرار دادیم. بنابراین ۵ میلیون و ۶۶۴ هزار نفر به افراد تحت پوشش بیمه در کشور اضافه شده است.
وی تأکید کرد: براساس آمار موجود حدود ۹۵ درصد جمعیت تحت پوشش قرار دارد و 5 درصد بقیه نیز که از نظر مالی دارای تمکن هستند، هنوز مراجعهای برای بیمه نداشتهاند که ما آمادگی داریم آنها را نیز تحت پوشش بیمه درمانی قرار دهیم. از افتخارات دولت و مجلس شورای اسلامی است که مردم عزیزمان را تحت پوشش بیمه قرار دادیم. گام بعدی این است که بتوانیم کیفیت خدمات بیمه را افزایش دهیم که این موضوع نیز عمدتاً متناسب است با منابع و اعتبارات.
عیناللهی گفت: الان میزان سهم پرداختی سازمان بیمه سلامت در سه دهک پایین در بستری ۹۵ درصد و در سرپایی ۸۰ درصد هزینهها را تحت پوشش قرار میدهیم که امید داریم این سهم را افزایش دهیم. در مورد بیمه شدگان کمیته امداد و بهزیستی نیز میزان سهم پرداختی بیمه در موارد بستری ۱۰۰ درصد و در موارد سرپایی ۸۵ درصد ارتقا یافته است.
وی گفت: در نظر داریم درباره بیماران اوتیسم و معلولان تحت پوشش بهزیستی ۷۰ درصد تعرفه بخش خصوصی را پرداخت کنیم که این موضوع به شورای عالی بیمه پیشنهاد شده است و در صورت تأیید شورا به صورت آزمایشی این طرح از یکی از شهرستانهای محروم آغاز خواهد شد. همچنین در بخش تعرفه خصوصی خدمات ناباروری نیز پرداخت ۷۰ درصد تعرفه خصوصی این خدمات را به هیأت دولت ارجاع دهیم که پس از تصویب هیأت وزیران موضوع به اجرا خواهد رسید.
وزیر بهداشت با تقدیر از نمایندگان مجلس به دلیل تخصیص بودجه اختصاصی برای بیماران صعبالعلاج اظهار کرد: با اجرای بسته خدمتی بیماران صعبالعلاج و پوشش هزینه مناسب، پرداخت از جیب مردم در بیماریهای پرهزینه کاهش محسوسی خواهد یافت.
عیناللهی خاطرنشان کرد: اساسنامه مربوط به بیماران صعبالعلاج تدوین شده و گروههای تحت پوشش در سه گروه با ۲۹ بیماری مشخص شده است؛ بسته خدمتی مربوطه نیز آماده شده و دستور کار هیأت وزیران قرار دارد که انشاءالله با تصویب صندوق بیماران صعبالعلاج یکی از افتخارات مجلس و دولت، حل معضل بیماران صعبالعلاج خواهد بود.وزیر بهداشت، درمان و آموزش پزشکی پس از استماع اظهارات موافقان و مخالفان گزارش کمیسیون بهداشت و درمان در مورد بررسی عملکرد دستگاههای مسئول در پوشش بیمه همگانی و حمایت از بیماران خاص و صعبالعلاج تأکید کرد: بزرگترین معیار سنجش میزان عملکرد کادر سلامت کشور موضوع کرونا بود که درخشش کادر سلامت را بهعینه
دیدیم.
وی با بیان اینکه بزرگترین مؤلفه قدرت در کشورهای دنیا مردم هستند، خاطرنشان کرد: امروز مشاهده میکنیم کشورهای پیشرفته دنیا نظیر امریکا با داشتن همه امکانات و منابع مالی در کرونا از کشور ما عقب افتادند و امروز که میزان مرگومیر کرونایی در ایران تک رقمی شده است امریکا بیش از ۴۰۰ نفر مرگومیر کرونایی روزانه دارد.
عیناللهی در ادامه تأکید کرد: با تشکیل وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی، جهش کمی و کیفی در کشور ایجاد شد و امروز جمهوری اسلامی ایران بزرگترین قدرت سلامت منطقه است که این از افتخارات نظام است، با وجود آنکه ۴۳ سال در تحریم و فشار قرار داشتیم دانشگاههای ما توانستند نیروهای قابلی تربیت کنند؛ اوایل انقلاب برای کوچکترین کار نیازمند اعزام بیمار به خارج از کشور یا استفاده از پزشکان بیکیفیت خارجی بودیم ولی امروزه نه تنها مشکلات درمانی خود را در داخل برطرف کردیم بلکه شاهد مراجعات متعدد درمانی به جمهوری اسلامی ایران هستیم، بنابراین وظیفه ما حفظ کیفیت موجود است.
وزیر بهداشت با اشاره به دغدغه برخی از اعضای کمیسیون بهداشت و درمان مجلس در خصوص ظرفیتهای موجود دانشجویان پزشکی، گفت: دلسوزی این اعضا به دلیل حفظ کیفیت پزشکی کشور است و من فکر میکنم مرجع تصمیمگیری برای ظرفیت و مباحث مختلف حوزه پزشکی کمیسیون بهداشت و درمان مجلس است؛ باید تلاش کنیم تا کیفیت پزشکی موجود را حفظ کنیم.
به گزارش ایسنا، وزیر بهداشت با اشاره به وضعیت حقوقی کادر درمان گفت: وزارت بهداشت را با ۵۰ هزار میلیارد تومان بدهی و همچنین ۷۰ میلیون یورو تعهد تحویل گرفتیم، چرا که در سالهای ۹۹ و ۱۴۰۰ بودجهای برای کرونا تخصیص نیافته بود و از یک میلیارد دلار تخصیصی مقام معظم رهبری فقط ۱۰۰میلیون دلار برای دولت سیزدهم باقی مانده بود و ما با کوهی از مشکلات معوقات و بدهیها دولت را تحویل گرفتیم، اما با لطف خدا و حمایت مردم، کرونا
مدیریت شد.
عیناللهی در ادامه به ارائه گزارش درباره میزان رسیدگی به مناطق محروم در دولت سیزدهم پرداخت و گفت: در سفرهای استانی رئیس جمهور تا امروز ۱۲ هزار میلیارد تومان اعتبار به مراکز درمانی اختصاص یافته است؛ در این مدت ۴۵ بیمارستان، ۵۵ مرکز درمانی و ۴۲۳ مرکز بهداشتی تجهیز شدهاند و امیدواریم با تخصیص بموقع بودجه سالجاری بتوانیم ۲۰۰۷ پروژه بهداشتی و ۲۵۳ بیمارستان در حال ساخت را تکمیل کنیم.
رئیس مجلس شورای اسلامی:
عدم واگذاری یک درصد مالیات بر ارزش افزوده به وزارت بهداشت خلاف قانون است
محمدباقر قالیباف در توئیتی نوشت: بر اساس قانون از ۹ درصد مالیات بر ارزش افزوده، یک درصد متعلق به حوزه درمان است. وزارت اقتصاد باید بر اساس وظیفه قانونی خود پانزدهم هر ماه که پول به خزانه واریز میشود، عین آن را به وزارت بهداشت پرداخت کند.
وی همچنین در توئیت دیگر نوشت: در نامهای به وزارت اقتصاد و خزانه اعلام کردیم که عدم واگذاری یک درصد از مالیات بر ارزش افزوده برای حوزه درمان خلاف قانون است.
رئیس مجلس تصریح کرد: حل مشکلات مالی حوزه درمان و تأمین دارو بخصوص بیماری های صعب العلاج اولویت کشور است.
واکنش نمایندگان مجلس به طرح استیضاح فاطمی امین، وزیر صنعت ،معدن وتجارت
انگیزههای سیاسی پشت پرده استیضاح
■استیضاح وزیر صمت به صلاح کشور نیست
■اجازه دهیم فاطمی امین اصلاحات ساختاری در وزارت صمت ایجاد کند
■ثبت استیضاح فاطمی امین به آذر ماه سال ۱۴۰۰ باز می گردد
■لابیگران برای استیضاح فاطمی امین را رسوا میکنیم
■استیضاح فاطمی امین اعلام وصول نمیشود
رئیس کمیسیون اقتصادی مجلس شورای اسلامی با تأکید بر لزوم بازنگری در استیضاح وزیر صنعت، معدن و تجارت گفت: به نمایندگان پیشنهاد میدهم که فرصت یکساله به دولت بدهند و بعد از آن در مورد عملکرد وزرا تصمیم بگیرند.
محمدرضا پورابراهیمی در مورد استیضاح وزیر صنعت، معدن و تجارت گفت: مجلس شورای اسلامی عملکرد دولت سیزدهم را با حساسیت خاصی دنبال میکند زیرا نمایندگان مجلس به دلیل اعتمادی که به دولت آیتالله رئیسی داشتند به کابینه ایشان رأی اعتماد بالایی دادند، انتظار داریم با توجه به رویکرد حمایتی مجلس و دولت سیزدهم به وظایف خود در راستای حل مشکلات مردم عمل کنند.
نماینده مردم کرمان در مجلس شورای اسلامی افزود: اگر اتفاق فوقالعاده و خاصی پیش بیاید حق مجلس است که حتی بعد از گذشت یک ماه از رأی اعتماد وزیر مورد نظر را استیضاح کند.
پورابراهیمی با بیان اینکه معتقدم باید حداقل به دولت یکسال اجازه دهیم تا عملکرد خود را ارائه کند، اظهار داشت: حدود ۹ ماه از روی کار آمدن وزرا میگذرد باید بعد از یکسال عملکرد آنها را ارزیابی کنیم.
وی تأکید کرد: باید به شرایط حساس وزارتخانهها با توجه به شرایط اقتصادی توجه کنیم و فرصت بیشتری برای اجرای برنامههایشان بدهیم.
استیضاح وزیر صمت به صلاح کشور نیست
همچنین نماینده مردم شهرکرد در مجلس شورای اسلامی در مورد روند بررسی استیضاح وزیر صمت گفت: حرکت نمایندگان در راستای استیضاح وزیر، شتابزدگی در تصمیم و بیثبات کردن مدیریتها است و به صلاح کشور نیست.
احمد راستینه در مورد روند بررسی استیضاح وزیر صمت گفت: نظارت حق قانونی نمایندگان است و آنها میتوانند در قالب سؤال، تذکر و استیضاح نسبت به عملکرد وزیران ورود کنند.
نماینده مردم شهرکرد بیان داشت: ما نسبت به برخی اتفاقات در حوزه کنترل بازار، صنعت خودرو و لوازم خانگی ناراضی هستیم اما معتقدیم مشکل این حوزه ساختاری است و به ماههای اخیر برنمیگردد. نماینده مردم شهرکرد یادآور شد: استیضاح وزیر صمت شش ماه پیش کلید خورده است و اکنون سؤالم اینجاست که چطور امکان دارد در مدت صدارت شش ماهه یک وزیر به قدری اتفاقات بیفتد که نمایندگان به این جمعبندی برسند که وزیر صمت استیضاح شود.
امضای خود را پس گرفتم
عضو فراکسیون انقلاب اسلامی مجلس نیز با تأکید بر اینکه باید استیضاح وزیر صمت متوقف شود، خاطرنشان کرد: امضای خود را از استیضاح وزیر پس گرفتهام.
خلیل بهروزیفر در مورد استیضاح وزیر صنعت، معدن و تجارت گفت: فاطمی امین مقصر همه گرانیها نیست لذا نباید پای وزیر به استیضاح کشیده شود.
نماینده مردم فومن در مجلس شورای اسلامی با بیان اینکه بنده استیضاح وزیر صمت را امضا کرده بودم، افزود: امضای این استیضاح برای هشدار به وزیر در مورد عزل و نصبها در بدنه وزارتخانه بود تا دقت بیشتری در عزل و نصبها داشته باشند تا نیروهای ناکارآمدی که موجب مشکلات امروز هستند برکنار شده و نیروهای جهادگر جایگزین این افراد شوند.
بهروزیفر تصریح کرد: باید به وزیر صنعت، معدن و تجارت مجدداً فرصت دهیم برنامههای خود را محقق کند. مجلس نباید هیجانزده تصمیم بگیرد.
وی با تأکید بر اینکه باید استیضاح وزیر صمت متوقف شود، خاطرنشان کرد: امضای خود را از استیضاح وزیر پس گرفتهام.
اجازه دهیم فاطمی امین اصلاحات ساختاری در وزارت صمت ایجاد کند
عضو کمیسیون فرهنگی مجلس شورای اسلامی نیز گفت: بهتر است فرصت بیشتری به وزیر صنعت، معدن و تجارت بدهیم تا بتواند برنامههای خود را برای اصلاح ساختارها در این وزارتخانه اجرایی کند، بنده این استیضاح را امضا نکردم.سیدعلی یزدیخواه با اشاره به انتقاداتی که نمایندگان در حوزه قیمت کالاهای اساسی و خودرو از وزیر صنعت، معدن و تجارت دارند، گفت: در بین نمایندگان مجلس پیرامون اینکه باید این استیضاح انجام شود یا خیر، بحث وجود دارد.
باید به وزیر فرصت دهیم تا برنامههای خود را اجرایی کند
همچنین سخنگوی کمیسیون فرهنگی مجلس شورای اسلامی استیضاح وزیر صنعت، معدن و تجارت را زود هنگام خواند و گفت: باید به وزیر فرصت دهیم تا برنامههای خود را اجرایی کند.
نماینده مردم طبس در مجلس شورای اسلامی تأکید کرد: با توجه به گستردگی مشکلات و وظایف وزارت صنعت باید به وزیر فرصت بیشتری دهیم و با همکاری و همراهی همه جانبه در راستای حل مشکلات این وزارتخانه گام برداریم.
قطعاً انگیزههای سیاسی پشت پرده استیضاح وزیر صمت است
رئیس کمیسیون قضایی و حقوقی مجلس شورای اسلامی نیز درباره استیضاح فاطمی امین وزیر صنعت، معدن و تجارت گفت: ممکن است برخی نمایندگان تحت تأثیر برخی القائات برای این استیضاح قرار گرفته باشند. قطعاً انگیزههای سیاسی پشت پرده این استیضاح است.
حجتالاسلام موسی غضنفرآبادی در مورد استیضاح وزیر صنعت، معدن و تجارت گفت: با این استیضاح کاملاً مخالف هستم.
غضنفرآبادی گفت: در شرایطی که کمتر از یک سال از عمر دولت گذشته است نباید پاپیچ دولت شد و مانع حرکت شتابنده دولت برای اصلاحات اقتصادی و حل مشکلات مردم شویم.
ثبت استیضاح فاطمی امین به آذر ۱۴۰۰ باز میگردد
همچنین عضو کمیسیون عمران مجلس شورای اسلامی درباره استیضاح وزیر صمت گفت: متأسفانه ثبت این استیضاح به آذر ۱۴۰۰ باز میگردد زمانی که سه ماه بیشتر از مسئولیت وزیر صنعت، معدن و تجارت نمیگذشت. اقبال شاکری در مورد استیضاح وزیر صمت گفت: به نظر من این استیضاح در کمیسیون صنایع متوقف خواهد شد.
نماینده مردم تهران در مجلس شورای اسلامی استیضاح وزیر صنعت، معدن و تجارت را زودهنگام خواند و اظهار داشت: باید حداقل یکسال به وزرا فرصت دهیم تا برنامههای خود را اجرایی کنند.
لابیگران برای استیضاح فاطمی امین را رسوا میکنیم
عضو فراکسیون انقلاب مجلس شورای اسلامی نیز با بیان اینکه اخبار بسیار بدی در مورد لابیگری برای استیضاح وزیر صنعت به گوش میرسد، اظهار داشت: اگر به یقین برسیم قطعاً این افراد را در مجلس رسوا خواهیم کرد، مجلس انقلابی جای لابیگری و واسطهگری برای صاحبان قدرت و ثروت نیست.علیاکبر علیزاده درخصوص استیضاح وزیر صنعت، معدن و تجارت گفت: این وزارتخانه از سه وزارتخانه عمده دولت شامل وزارت صنعت، وزارت معادن و وزارت بازرگانی سابق تشکیل شده است.
نماینده مردم دامغان در مجلس شورای اسلامی عنوان کرد: یک مسئول و مدیر عاقل، فرمانده خط مقدم خود را در این شرایط تضعیف نمیکند. معتقدم فاطمی امین در اجرای مسئولیتهای خود موفق بوده است و استیضاح وی در این شرایط اصلاً به صلاح نمیباشد.
استیضاح فاطمی امین اعلام وصول نمیشود
مصطفیرضا حسینی، نماینده مردم شهربابک در مجلس شورای اسلامی با بیان اینکه استیضاح وزیر صمت اعلام وصول نمیشود، گفت: برخی از نمایندگان خواستار استیضاح، امضای خود را پس گرفتند و بنده هم از جمله نمایندگانی هستم که مایل به استیضاح بوده ولی دراین زمان امضای خود را پس خواهم
گرفت.
به گزارش ایرنا، روز گذشته جلسه هیأت رئیسه مجلس شورای اسلامی تشکیل شد و در این جلسه خبر به جریان افتادن استیضاح فاطمی امین منتشر شده است.علیرضا سلیمی نماینده مردم محلات در این باره به ایرنا گفته بود که طبق آیین نامه داخلی مجلس با موافقت هیأت رئیسه استیضاح وزرا به کمیسیون مربوطه ارسال میشود و وزیر و نمایندگان ۷ روز فرصت دارند در مورد موضوعات استیضاح بحث و گفت و گو کنند. در صورتی که تعداد امضاهای استیضاح کاهش پیدا کند، استیضاح از دستور کار خارج خواهد شد.
■اجازه دهیم فاطمی امین اصلاحات ساختاری در وزارت صمت ایجاد کند
■ثبت استیضاح فاطمی امین به آذر ماه سال ۱۴۰۰ باز می گردد
■لابیگران برای استیضاح فاطمی امین را رسوا میکنیم
■استیضاح فاطمی امین اعلام وصول نمیشود
رئیس کمیسیون اقتصادی مجلس شورای اسلامی با تأکید بر لزوم بازنگری در استیضاح وزیر صنعت، معدن و تجارت گفت: به نمایندگان پیشنهاد میدهم که فرصت یکساله به دولت بدهند و بعد از آن در مورد عملکرد وزرا تصمیم بگیرند.
محمدرضا پورابراهیمی در مورد استیضاح وزیر صنعت، معدن و تجارت گفت: مجلس شورای اسلامی عملکرد دولت سیزدهم را با حساسیت خاصی دنبال میکند زیرا نمایندگان مجلس به دلیل اعتمادی که به دولت آیتالله رئیسی داشتند به کابینه ایشان رأی اعتماد بالایی دادند، انتظار داریم با توجه به رویکرد حمایتی مجلس و دولت سیزدهم به وظایف خود در راستای حل مشکلات مردم عمل کنند.
نماینده مردم کرمان در مجلس شورای اسلامی افزود: اگر اتفاق فوقالعاده و خاصی پیش بیاید حق مجلس است که حتی بعد از گذشت یک ماه از رأی اعتماد وزیر مورد نظر را استیضاح کند.
پورابراهیمی با بیان اینکه معتقدم باید حداقل به دولت یکسال اجازه دهیم تا عملکرد خود را ارائه کند، اظهار داشت: حدود ۹ ماه از روی کار آمدن وزرا میگذرد باید بعد از یکسال عملکرد آنها را ارزیابی کنیم.
وی تأکید کرد: باید به شرایط حساس وزارتخانهها با توجه به شرایط اقتصادی توجه کنیم و فرصت بیشتری برای اجرای برنامههایشان بدهیم.
استیضاح وزیر صمت به صلاح کشور نیست
همچنین نماینده مردم شهرکرد در مجلس شورای اسلامی در مورد روند بررسی استیضاح وزیر صمت گفت: حرکت نمایندگان در راستای استیضاح وزیر، شتابزدگی در تصمیم و بیثبات کردن مدیریتها است و به صلاح کشور نیست.
احمد راستینه در مورد روند بررسی استیضاح وزیر صمت گفت: نظارت حق قانونی نمایندگان است و آنها میتوانند در قالب سؤال، تذکر و استیضاح نسبت به عملکرد وزیران ورود کنند.
نماینده مردم شهرکرد بیان داشت: ما نسبت به برخی اتفاقات در حوزه کنترل بازار، صنعت خودرو و لوازم خانگی ناراضی هستیم اما معتقدیم مشکل این حوزه ساختاری است و به ماههای اخیر برنمیگردد. نماینده مردم شهرکرد یادآور شد: استیضاح وزیر صمت شش ماه پیش کلید خورده است و اکنون سؤالم اینجاست که چطور امکان دارد در مدت صدارت شش ماهه یک وزیر به قدری اتفاقات بیفتد که نمایندگان به این جمعبندی برسند که وزیر صمت استیضاح شود.
امضای خود را پس گرفتم
عضو فراکسیون انقلاب اسلامی مجلس نیز با تأکید بر اینکه باید استیضاح وزیر صمت متوقف شود، خاطرنشان کرد: امضای خود را از استیضاح وزیر پس گرفتهام.
خلیل بهروزیفر در مورد استیضاح وزیر صنعت، معدن و تجارت گفت: فاطمی امین مقصر همه گرانیها نیست لذا نباید پای وزیر به استیضاح کشیده شود.
نماینده مردم فومن در مجلس شورای اسلامی با بیان اینکه بنده استیضاح وزیر صمت را امضا کرده بودم، افزود: امضای این استیضاح برای هشدار به وزیر در مورد عزل و نصبها در بدنه وزارتخانه بود تا دقت بیشتری در عزل و نصبها داشته باشند تا نیروهای ناکارآمدی که موجب مشکلات امروز هستند برکنار شده و نیروهای جهادگر جایگزین این افراد شوند.
بهروزیفر تصریح کرد: باید به وزیر صنعت، معدن و تجارت مجدداً فرصت دهیم برنامههای خود را محقق کند. مجلس نباید هیجانزده تصمیم بگیرد.
وی با تأکید بر اینکه باید استیضاح وزیر صمت متوقف شود، خاطرنشان کرد: امضای خود را از استیضاح وزیر پس گرفتهام.
اجازه دهیم فاطمی امین اصلاحات ساختاری در وزارت صمت ایجاد کند
عضو کمیسیون فرهنگی مجلس شورای اسلامی نیز گفت: بهتر است فرصت بیشتری به وزیر صنعت، معدن و تجارت بدهیم تا بتواند برنامههای خود را برای اصلاح ساختارها در این وزارتخانه اجرایی کند، بنده این استیضاح را امضا نکردم.سیدعلی یزدیخواه با اشاره به انتقاداتی که نمایندگان در حوزه قیمت کالاهای اساسی و خودرو از وزیر صنعت، معدن و تجارت دارند، گفت: در بین نمایندگان مجلس پیرامون اینکه باید این استیضاح انجام شود یا خیر، بحث وجود دارد.
باید به وزیر فرصت دهیم تا برنامههای خود را اجرایی کند
همچنین سخنگوی کمیسیون فرهنگی مجلس شورای اسلامی استیضاح وزیر صنعت، معدن و تجارت را زود هنگام خواند و گفت: باید به وزیر فرصت دهیم تا برنامههای خود را اجرایی کند.
نماینده مردم طبس در مجلس شورای اسلامی تأکید کرد: با توجه به گستردگی مشکلات و وظایف وزارت صنعت باید به وزیر فرصت بیشتری دهیم و با همکاری و همراهی همه جانبه در راستای حل مشکلات این وزارتخانه گام برداریم.
قطعاً انگیزههای سیاسی پشت پرده استیضاح وزیر صمت است
رئیس کمیسیون قضایی و حقوقی مجلس شورای اسلامی نیز درباره استیضاح فاطمی امین وزیر صنعت، معدن و تجارت گفت: ممکن است برخی نمایندگان تحت تأثیر برخی القائات برای این استیضاح قرار گرفته باشند. قطعاً انگیزههای سیاسی پشت پرده این استیضاح است.
حجتالاسلام موسی غضنفرآبادی در مورد استیضاح وزیر صنعت، معدن و تجارت گفت: با این استیضاح کاملاً مخالف هستم.
غضنفرآبادی گفت: در شرایطی که کمتر از یک سال از عمر دولت گذشته است نباید پاپیچ دولت شد و مانع حرکت شتابنده دولت برای اصلاحات اقتصادی و حل مشکلات مردم شویم.
ثبت استیضاح فاطمی امین به آذر ۱۴۰۰ باز میگردد
همچنین عضو کمیسیون عمران مجلس شورای اسلامی درباره استیضاح وزیر صمت گفت: متأسفانه ثبت این استیضاح به آذر ۱۴۰۰ باز میگردد زمانی که سه ماه بیشتر از مسئولیت وزیر صنعت، معدن و تجارت نمیگذشت. اقبال شاکری در مورد استیضاح وزیر صمت گفت: به نظر من این استیضاح در کمیسیون صنایع متوقف خواهد شد.
نماینده مردم تهران در مجلس شورای اسلامی استیضاح وزیر صنعت، معدن و تجارت را زودهنگام خواند و اظهار داشت: باید حداقل یکسال به وزرا فرصت دهیم تا برنامههای خود را اجرایی کنند.
لابیگران برای استیضاح فاطمی امین را رسوا میکنیم
عضو فراکسیون انقلاب مجلس شورای اسلامی نیز با بیان اینکه اخبار بسیار بدی در مورد لابیگری برای استیضاح وزیر صنعت به گوش میرسد، اظهار داشت: اگر به یقین برسیم قطعاً این افراد را در مجلس رسوا خواهیم کرد، مجلس انقلابی جای لابیگری و واسطهگری برای صاحبان قدرت و ثروت نیست.علیاکبر علیزاده درخصوص استیضاح وزیر صنعت، معدن و تجارت گفت: این وزارتخانه از سه وزارتخانه عمده دولت شامل وزارت صنعت، وزارت معادن و وزارت بازرگانی سابق تشکیل شده است.
نماینده مردم دامغان در مجلس شورای اسلامی عنوان کرد: یک مسئول و مدیر عاقل، فرمانده خط مقدم خود را در این شرایط تضعیف نمیکند. معتقدم فاطمی امین در اجرای مسئولیتهای خود موفق بوده است و استیضاح وی در این شرایط اصلاً به صلاح نمیباشد.
استیضاح فاطمی امین اعلام وصول نمیشود
مصطفیرضا حسینی، نماینده مردم شهربابک در مجلس شورای اسلامی با بیان اینکه استیضاح وزیر صمت اعلام وصول نمیشود، گفت: برخی از نمایندگان خواستار استیضاح، امضای خود را پس گرفتند و بنده هم از جمله نمایندگانی هستم که مایل به استیضاح بوده ولی دراین زمان امضای خود را پس خواهم
گرفت.
به گزارش ایرنا، روز گذشته جلسه هیأت رئیسه مجلس شورای اسلامی تشکیل شد و در این جلسه خبر به جریان افتادن استیضاح فاطمی امین منتشر شده است.علیرضا سلیمی نماینده مردم محلات در این باره به ایرنا گفته بود که طبق آیین نامه داخلی مجلس با موافقت هیأت رئیسه استیضاح وزرا به کمیسیون مربوطه ارسال میشود و وزیر و نمایندگان ۷ روز فرصت دارند در مورد موضوعات استیضاح بحث و گفت و گو کنند. در صورتی که تعداد امضاهای استیضاح کاهش پیدا کند، استیضاح از دستور کار خارج خواهد شد.
پیروزی «گوستاووپترو» در انتخابات کلمبیا به سلطه سیاستمداران وابسته به امریکا در این کشور خاتمه داد و جبهه ضدامریکایی در امریکای لاتین را تقویت کرد
فتح سنگر به سنگر
از کلمبیا به دلیل همسویی کامل رهبران سابق این کشور با سیاست های امریکا به عنوان «اسرائیل امریکای لاتین» یاد می شد
احمد فاضل زاده
دکترای روابط بین الملل
در سال 1819 سیمون بولیوار و همراهانش پروژهای را در مواجهه با استعمار اسپانیا در امریکای لاتین به پیش بردند که «کلمبیای بزرگ» اولین دستاورد آن بود؛ کشوری که امروزه در مرزهای آن ونزوئلا، اکوادور، پاناما و نواحی شمالی پرو و برزیل قرار گرفتهاند. بولیوار نه تنها تمام چالشهایی را که اسپانیاییها تصور نمیکردند با موفقیت از آنها عبور کند، پشتسر گذاشت، بلکه حتی برخی فرضیههای سیاسی و تئوریهای صحیح حکمرانی را که تا آن روز شناخته شده بودند نیز به چالش کشید. یکی از این فرضیهها، تکیه بر تمرکززدایی در اداره و واگذاری «دولت» (به معنایی که امروز شناخته میشود) بود. بنابراین طبیعی بود که کلمبیا تحت مدیریت رفیقش فرانسیسکو سانتاندرا باشد. پس از تأسیس «کلمبیای بزرگ»، بولیوار به برنامههای خود ادامه داد و سعی داشت پرو را نیز به جمع کشورهای آزاد شده اضافه کند.
برخی مورخان بر این باورند که بین بولیوار که سرگرم آزادسازی کل قاره لاتین و متحد کردن بخشهای آن با «کلمبیای بزرگ» بود و همراهش سانتاندرا اختلافاتی به وجود آمد اما برخی دیگر معتقدند که از پشت از دوست خود در بوگوتا خنجر خورده است. کلمبیای ثروتمند از مبارزات نیروهایی که مسیر بیرون راندن اسپانیاییها را فراهم میکردند، پشتیبانی نمیکرد. سایر سرزمینهای امریکای لاتین و ارتشی که در بوگوتا باقی مانده بود به تدریج در مناسبات فساد برانگیز اسپانیاییها وارد شدند و درگیریهایی بر سر قدرت و ثروت بینشان به وجود آمد.
برای بولیوار خیلی دیر بود که به اولین نظریه سیاسی خود بازگردد و برای خود نمایندهای تعیین کند؛ بنابراین تلاش کرد با جلب حمایتها خود را به عنوان فرمانده کل قوا معرفی کند و رفقایش دارای درجه فرمانداری یا مقام دولتی باشند. تابش خیره کننده قدرت در بوگوتا برای سانتاندرا قویتر از آن بود که بتواند به ایده بولیوار ادامه دهد.
کلمبیاییها سانتاندرا را قهرمان خود میدانند و نمیتوان از قهرمانی کسی که بولیوار را بعدها انکار کرد، چشم پوشید؛ اما بسیاری از کلمبیاییها او را به دلیل دیگری قهرمان میدانند و آن خودداری از ادامه آزادی بقیه بخشهای امریکای لاتین بود؛ سانتاندرا به آنچه در بوگوتا به دست آمده راضی شد و از خرج کردن پول و اعزام سربازان در راه رسیدن به مأموریتی که بسیاری آن را غیرمجاز میدانستند خودداری کرد (برای نمونه خودداری از اقدام در پرو).
سانتاندرا رؤیای «کلمبیای بزرگ» بولیوار را نابود کرد و این ایده یک سال پس از رفتن بولیوار منحل شد و پایان یافت. از سال 1830 به اینسو چهره کلمبیا تغییر نکرده است و رئیس جمهوری وجود نداشته که با سیاست استعماری که آن را احاطه کرده است، مخالف باشد. بعد از پایان سلطه اسپانیاییها نوبت به سلطه غربیها رسید. نزدیک به 170 سال پس از آن، هوگو چاوز در ونزوئلا به قدرت رسید و تلاش کرد میراث بولیواری را احیا کند، البته به شیوهای مناسب با شرایط زمان خود و با شرایط مرزهای تعیین شده بین کشورهای لاتین در دوران پسااستعمار. این اتفاق در حالی میافتاد که کلمبیا چندین دهه از حاکمیت جناح راست اشباع شده بود و جناح چپ عمدتاً در رویارویی آشکار با ائتلاف اطلاعاتی امریکایی و فروشندگان مواد مخدر در کلمبیا وارد شده بود.
درباره گوستاوو پترو
گوستاوو پترو 62 ساله، یکی از اعضای سابق گروه M-19 بود که بعداً منحل شد؛ این گروه که در ابتدا در واکنش به انتخابات 1970 کلمبیا تأسیس شده بود، علیه نابرابریهای موجود مبارزه میکرد. مبارزه با فروشندگان مواد مخدر نیز از دیگر اقدامات این گروه بود و این نیروها بودند که مبارزه با مافیای مواد مخدر را که به ایالات متحده وابسته بودند، آغاز کردند. پترو زمانی که فقط 17 سال داشت به این گروه پیوست و 10 سال در این سازمان مشغول به فعالیت بود. او بیش از یک سال را به دلیل درگیری با آنها در زندان گذراند و درباره شکنجه شدن توسط مقامات در دوران پشت میلههای زندان نیز صحبت کرده است. در چنین شرایطی گوستاوو پترو که به تازگی از دانشگاه فارغالتحصیل شده بود، سلاح به دست گرفت و دورههای آموزشی را در ارتباط با جنگهای چریکی گذراند. بنابراین، پترو با ترکیبی از تجربه جنگ چریکی، دارا بودن مدرک دکترا در رشته مدیریت بازرگانی و علاقهمندی به سخنرانیهای چاوز و کاسترو، شخصیتی چند بعدی را از خود به نمایش گذاشته است. او در سخنرانیهای خود بر مسائل زیست محیطی و مقابله با نژادپرستی تأکید کرده است و اگرچه با مورالس ملاقات میکند، اما هنوز مشخص نیست که آیا او همان شور و شوق را برای ایده ملی شدن و مبارزه با دلاری شدن که مورالس در بولیوی اعلام کرده، دارد یا خیر.
پس از آزادی، او وارد عرصه سیاست شد و سالهای زیادی را در جریان اصلی سیاسی گذراند و به عنوان سناتور و نماینده کنگره و همچنین شهردار بوگوتا، پایتخت کلمبیا، خدمت کرد. پیروزی او در انتخابات ریاست جمهوری، در سومین تلاشش، نشان دهنده تغییری بزرگ در نسبت با نهاد محافظه کار کشور و نشاندهنده تمایل کلمبیا برای یک مسیر سیاسی جدید است.
پترو و آینده کلمبیا
قضاوت در مورد آینده در کلمبیا آسان نیست. برنارد آرونسون که به عنوان دیپلمات ارشد ایالات متحده برای امریکای لاتین در دوران ریاست جمهوری جورج بوش و بیل کلینتون فعالیت میکرد، پیروزی پترو را «نوعی زلزله در کلمبیا» توصیف کرده است. تنها چیزی که تا این لحظه مشخص است، این است که آمدن یک سیاستمدار چپ که قبلاً اعلام کرده بود در صورت پیروزی نیکلاس مادورو رابطه خود را با او احیا خواهد کرد، میتواند به نتایج جدید و شگفت انگیزی منتج شود. دیگر کشورهای بزرگ امریکای لاتین از جمله برزیل، مکزیک، آرژانتین و ونزوئلا همگی در دورههای مختلف رهبران چپگرا انتخاب کردهاند، اما کلمبیا برای چندین دهه متمادی تنها دولتهای لیبرال و محافظهکار داشته است. به باور کارشناسان، انتخاب پتروی چپگرا که میخواهد با دولت مادورو در ونزوئلا هم روابط دوستانه برقرار کند، به احتمال زیاد روابط ایالات متحده را با این متحد دیرینه و قوی خود در امریکای لاتین تحت تأثیر شدید قرار میدهد.
پترو اکنون رئیسجمهور کشوری شده است که به دلیل ناکارآمدی دولتهای قبل با بحرانهای زیادی دست و پنجه نرم میکند. پیروزی پترو به معنای روی کارآمدن اولین دولت مترقی در تاریخ کلمبیا خواهد بود و دوره جدیدی را در حیات سیاسی کلمبیا رقم خواهد زد. به گفته کارشناسان این امر میتواند تحولات اقتصادی، سیاسی، اجتماعی و فرهنگی ایجاد کند چرا که جناح راست همیشه در کلمبیا حکومت کرده است.
گفتنی است گوستاوو پترو، رئیس جمهور منتخب کلمبیا در زمانی که شهادت سردار قاسم سلیمانی اتفاق افتاد، در صفحه توئیترش نوشته بود: «سلیمانی معمار غلبه بر بنیادگرایان فاشیست داعش در عراق بود و امریکا، پاسخ تلاش او را با ترور داد». کلمبیا، سومین کشور بزرگ امریکای لاتین، اکنون یکی دیگر از کشورهایی است که در منطقه آسیب دیده از پیامدهای اقتصادی همهگیری ویروس کرونا به سمت چپ تمایل پیدا کرده است. پیروزی پترو، در یکی از محافظهکارانهترین کشورهای قاره، نمونهای خیرهکننده از نارضایتی گستردهای است که وضعیت موجود را که نتیجه حکمرانی لیبرالها و
محافظه کاران بوده، متزلزل کرده است.
پترو در اوایل سالجاری در مصاحبهای با واشنگتن پست گفته بود که یک اتحاد مترقی با شیلی و برزیل را متصور است. حال اگر لولا برنده شود و پترو موفق شود این ائتلاف را شکل دهد، ائتلاف میتواند نیروی قدرتمندی محسوب شود و میتواند ایالات متحده را بیش از پیش در حاشیه قرار دهد. اکنون همه نگاهها به برزیل، بزرگترین کشور امریکای لاتین است که رئیسجمهور سابقش، لوئیز ایناسیو لولا داسیلوا در نظرسنجیها از رئیسجمهور ژایر بولسونارو در ماه اکتبر پیشی گرفته است. پیروزی لولا به این معنی است که تمام کشورهای بزرگ منطقه، از جمله مکزیک و آرژانتین، توسط رؤسای جمهور چپ رهبری میشوند. از بوگوتا تا سانتیاگو، بسیاری از رأی دهندگان دیگر این استدلال را نمیپذیرند که چرخش به سمت چپ به معنای دولتی است که توسط افراد تندرو اداره میشود.
مقابله با نابرابری؛ هدف بزرگ رئیسجمهور چپگرای کلمبیا
نویسنده: تحریریه رویترز
مترجم: زهره صفاری
به باور تحلیلگران و کارشناسان تجاری، انتخاب «گوستاوو پترو»، نخستین رئیس جمهور چپ در کلمبیا، نشانهای برای تحقق آرزوی سالیان طولانی این کشور برای ایجاد جامعهای برابر و فراگیر است اما چریک سابق نیز باید هر چه سریعتر برای تضمین سرمایهگذاریهایش وارد عمل شود.
«پترو»ی 62 ساله شهردار سابق بوگوتا و سناتور فعلی کلمبیا، با کسب 50.4 درصد آرا در انتخابات روز یکشنبه، رقیبش «رودولفو هرناندز» را شکست داد. اما این انتخاب تحولی اساسی برای کشوری است که دههها شاهد درگیری بوده و از جناح راست به خاطر ایجاد فاصله طبقاتی خشمگین است. «پترو» اما متعهد شده در کشوری که نیمی از جمعیت آن در فقر زندگی میکنند، با نابرابریها در آموزشهای دانشگاهی رایگان، اصلاح حقوق بازنشستگی و مالیاتهای سرسام آور مبارزه کند. با این حال او زمانی قدرت را در دست میگیرد که کلمبیا در پایینترین سطح درآمدی و بالاترین مبلغ بدهی ملی قرار دارد که پیشبینی میشود درآمد خالص سالانه را به 56.6 درصد برساند.
«سانچز گارزولی»، کارشناس اندیشکده واشنگتن در امریکای لاتین معتقد است: «مردم، تغییر به هر قیمتی را نمیخواهند. آنها درصدد تحولاتی هستند که طرحهای واقعی مانند توافقات صلح را در اولویت داشته باشد.»
«پدرو سانچز»، یکی از تحلیلگران اسپانیایی اما در تأیید انتخاب پترو، در توئیتی نوشت: «کلمبیا با این انتخاب، برابری و عدالت اجتماعی و قضایی را برگزیده است.» «اولیور کاپلان»، استادیار دانشگاه دنور نیز با نگاهی مثبت به نتیجه انتخابات گفت: «انتخاب پترو دست کم میتواند فرایند صلح را حفظ کند.»
این دیدگاهها در حالی مطرح است که شامگاه یکشنبه پترو در جمع هوادارانش و در جریان برگزاری جشن پیروزیاش در انتخابات، با اطمینان از برنامههایش برای صلح کلمبیا گفت: «صلح چیزی شبیه من است که توانست رئیس جمهور شود.» او در عین حال از جوانانی که در سه سال اخیر در اعتراض به نابرابری و خشونت به خیابانها آمده بودند، تقدیر کرد.
به باور کارشناسان، تحقق طرحهای پترو با چالشهای بسیاری روبهرو است چراکه کنگره با مجموعهای از احزاب دچار شکافهای عمیقی است. «سرجیو گوژمان»، تحلیلگر «کلمبیا ریسک» در اینباره معتقد است: «پترو از روز اول اپوزیسیون بسیار قدرتمندی پیشرو دارد چرا که یکشبه کمیته اجرایی کنگره گرفتار انفصال شدیدی شده است.»
«پترو» گزینههای اعتدالگرای بسیاری برای وزارت اقتصاد دارد که از جمله آنها میتوان به «گاویریا»، اقتصاددان میانهرو و وزیر بهداشت سابق و همچنین «رودولف هومز» و «خوزه آنتونیو اوکامپو» از وزرای سابق کلمبیا اشاره کرد. «بروس مک مستر»، رئیس اتحادیه تجاری کلمبیا پس از پیروزی «پترو» در بیانیهای در این باره گفت: «در برهه فعلی اینکه حس اعتماد میان افراد بالا برود بسیار اهمیت دارد و این اطمینانپذیری باید در همه حوزهها؛ تجاری، شهروندی، سرمایهگذاری و حتی قضایی ایجاد شود و در همین راستا او میتواند یک معاون یا شریک عملگرا داشته باشد.»
شاید همین دلایل نیز سبب شد تا «پترو» در جمع هوادارانش شرط تقویت کاپیتالیسم در کلمبیا را فائق آمدن بر «فئودالیسم» و «پیش مدرنیسم» عنوان کند؛ موضوعاتی که امروزه کلمبیا بشدت گرفتار آنها است.
دکترای روابط بین الملل
در سال 1819 سیمون بولیوار و همراهانش پروژهای را در مواجهه با استعمار اسپانیا در امریکای لاتین به پیش بردند که «کلمبیای بزرگ» اولین دستاورد آن بود؛ کشوری که امروزه در مرزهای آن ونزوئلا، اکوادور، پاناما و نواحی شمالی پرو و برزیل قرار گرفتهاند. بولیوار نه تنها تمام چالشهایی را که اسپانیاییها تصور نمیکردند با موفقیت از آنها عبور کند، پشتسر گذاشت، بلکه حتی برخی فرضیههای سیاسی و تئوریهای صحیح حکمرانی را که تا آن روز شناخته شده بودند نیز به چالش کشید. یکی از این فرضیهها، تکیه بر تمرکززدایی در اداره و واگذاری «دولت» (به معنایی که امروز شناخته میشود) بود. بنابراین طبیعی بود که کلمبیا تحت مدیریت رفیقش فرانسیسکو سانتاندرا باشد. پس از تأسیس «کلمبیای بزرگ»، بولیوار به برنامههای خود ادامه داد و سعی داشت پرو را نیز به جمع کشورهای آزاد شده اضافه کند.
برخی مورخان بر این باورند که بین بولیوار که سرگرم آزادسازی کل قاره لاتین و متحد کردن بخشهای آن با «کلمبیای بزرگ» بود و همراهش سانتاندرا اختلافاتی به وجود آمد اما برخی دیگر معتقدند که از پشت از دوست خود در بوگوتا خنجر خورده است. کلمبیای ثروتمند از مبارزات نیروهایی که مسیر بیرون راندن اسپانیاییها را فراهم میکردند، پشتیبانی نمیکرد. سایر سرزمینهای امریکای لاتین و ارتشی که در بوگوتا باقی مانده بود به تدریج در مناسبات فساد برانگیز اسپانیاییها وارد شدند و درگیریهایی بر سر قدرت و ثروت بینشان به وجود آمد.
برای بولیوار خیلی دیر بود که به اولین نظریه سیاسی خود بازگردد و برای خود نمایندهای تعیین کند؛ بنابراین تلاش کرد با جلب حمایتها خود را به عنوان فرمانده کل قوا معرفی کند و رفقایش دارای درجه فرمانداری یا مقام دولتی باشند. تابش خیره کننده قدرت در بوگوتا برای سانتاندرا قویتر از آن بود که بتواند به ایده بولیوار ادامه دهد.
کلمبیاییها سانتاندرا را قهرمان خود میدانند و نمیتوان از قهرمانی کسی که بولیوار را بعدها انکار کرد، چشم پوشید؛ اما بسیاری از کلمبیاییها او را به دلیل دیگری قهرمان میدانند و آن خودداری از ادامه آزادی بقیه بخشهای امریکای لاتین بود؛ سانتاندرا به آنچه در بوگوتا به دست آمده راضی شد و از خرج کردن پول و اعزام سربازان در راه رسیدن به مأموریتی که بسیاری آن را غیرمجاز میدانستند خودداری کرد (برای نمونه خودداری از اقدام در پرو).
سانتاندرا رؤیای «کلمبیای بزرگ» بولیوار را نابود کرد و این ایده یک سال پس از رفتن بولیوار منحل شد و پایان یافت. از سال 1830 به اینسو چهره کلمبیا تغییر نکرده است و رئیس جمهوری وجود نداشته که با سیاست استعماری که آن را احاطه کرده است، مخالف باشد. بعد از پایان سلطه اسپانیاییها نوبت به سلطه غربیها رسید. نزدیک به 170 سال پس از آن، هوگو چاوز در ونزوئلا به قدرت رسید و تلاش کرد میراث بولیواری را احیا کند، البته به شیوهای مناسب با شرایط زمان خود و با شرایط مرزهای تعیین شده بین کشورهای لاتین در دوران پسااستعمار. این اتفاق در حالی میافتاد که کلمبیا چندین دهه از حاکمیت جناح راست اشباع شده بود و جناح چپ عمدتاً در رویارویی آشکار با ائتلاف اطلاعاتی امریکایی و فروشندگان مواد مخدر در کلمبیا وارد شده بود.
درباره گوستاوو پترو
گوستاوو پترو 62 ساله، یکی از اعضای سابق گروه M-19 بود که بعداً منحل شد؛ این گروه که در ابتدا در واکنش به انتخابات 1970 کلمبیا تأسیس شده بود، علیه نابرابریهای موجود مبارزه میکرد. مبارزه با فروشندگان مواد مخدر نیز از دیگر اقدامات این گروه بود و این نیروها بودند که مبارزه با مافیای مواد مخدر را که به ایالات متحده وابسته بودند، آغاز کردند. پترو زمانی که فقط 17 سال داشت به این گروه پیوست و 10 سال در این سازمان مشغول به فعالیت بود. او بیش از یک سال را به دلیل درگیری با آنها در زندان گذراند و درباره شکنجه شدن توسط مقامات در دوران پشت میلههای زندان نیز صحبت کرده است. در چنین شرایطی گوستاوو پترو که به تازگی از دانشگاه فارغالتحصیل شده بود، سلاح به دست گرفت و دورههای آموزشی را در ارتباط با جنگهای چریکی گذراند. بنابراین، پترو با ترکیبی از تجربه جنگ چریکی، دارا بودن مدرک دکترا در رشته مدیریت بازرگانی و علاقهمندی به سخنرانیهای چاوز و کاسترو، شخصیتی چند بعدی را از خود به نمایش گذاشته است. او در سخنرانیهای خود بر مسائل زیست محیطی و مقابله با نژادپرستی تأکید کرده است و اگرچه با مورالس ملاقات میکند، اما هنوز مشخص نیست که آیا او همان شور و شوق را برای ایده ملی شدن و مبارزه با دلاری شدن که مورالس در بولیوی اعلام کرده، دارد یا خیر.
پس از آزادی، او وارد عرصه سیاست شد و سالهای زیادی را در جریان اصلی سیاسی گذراند و به عنوان سناتور و نماینده کنگره و همچنین شهردار بوگوتا، پایتخت کلمبیا، خدمت کرد. پیروزی او در انتخابات ریاست جمهوری، در سومین تلاشش، نشان دهنده تغییری بزرگ در نسبت با نهاد محافظه کار کشور و نشاندهنده تمایل کلمبیا برای یک مسیر سیاسی جدید است.
پترو و آینده کلمبیا
قضاوت در مورد آینده در کلمبیا آسان نیست. برنارد آرونسون که به عنوان دیپلمات ارشد ایالات متحده برای امریکای لاتین در دوران ریاست جمهوری جورج بوش و بیل کلینتون فعالیت میکرد، پیروزی پترو را «نوعی زلزله در کلمبیا» توصیف کرده است. تنها چیزی که تا این لحظه مشخص است، این است که آمدن یک سیاستمدار چپ که قبلاً اعلام کرده بود در صورت پیروزی نیکلاس مادورو رابطه خود را با او احیا خواهد کرد، میتواند به نتایج جدید و شگفت انگیزی منتج شود. دیگر کشورهای بزرگ امریکای لاتین از جمله برزیل، مکزیک، آرژانتین و ونزوئلا همگی در دورههای مختلف رهبران چپگرا انتخاب کردهاند، اما کلمبیا برای چندین دهه متمادی تنها دولتهای لیبرال و محافظهکار داشته است. به باور کارشناسان، انتخاب پتروی چپگرا که میخواهد با دولت مادورو در ونزوئلا هم روابط دوستانه برقرار کند، به احتمال زیاد روابط ایالات متحده را با این متحد دیرینه و قوی خود در امریکای لاتین تحت تأثیر شدید قرار میدهد.
پترو اکنون رئیسجمهور کشوری شده است که به دلیل ناکارآمدی دولتهای قبل با بحرانهای زیادی دست و پنجه نرم میکند. پیروزی پترو به معنای روی کارآمدن اولین دولت مترقی در تاریخ کلمبیا خواهد بود و دوره جدیدی را در حیات سیاسی کلمبیا رقم خواهد زد. به گفته کارشناسان این امر میتواند تحولات اقتصادی، سیاسی، اجتماعی و فرهنگی ایجاد کند چرا که جناح راست همیشه در کلمبیا حکومت کرده است.
گفتنی است گوستاوو پترو، رئیس جمهور منتخب کلمبیا در زمانی که شهادت سردار قاسم سلیمانی اتفاق افتاد، در صفحه توئیترش نوشته بود: «سلیمانی معمار غلبه بر بنیادگرایان فاشیست داعش در عراق بود و امریکا، پاسخ تلاش او را با ترور داد». کلمبیا، سومین کشور بزرگ امریکای لاتین، اکنون یکی دیگر از کشورهایی است که در منطقه آسیب دیده از پیامدهای اقتصادی همهگیری ویروس کرونا به سمت چپ تمایل پیدا کرده است. پیروزی پترو، در یکی از محافظهکارانهترین کشورهای قاره، نمونهای خیرهکننده از نارضایتی گستردهای است که وضعیت موجود را که نتیجه حکمرانی لیبرالها و
محافظه کاران بوده، متزلزل کرده است.
پترو در اوایل سالجاری در مصاحبهای با واشنگتن پست گفته بود که یک اتحاد مترقی با شیلی و برزیل را متصور است. حال اگر لولا برنده شود و پترو موفق شود این ائتلاف را شکل دهد، ائتلاف میتواند نیروی قدرتمندی محسوب شود و میتواند ایالات متحده را بیش از پیش در حاشیه قرار دهد. اکنون همه نگاهها به برزیل، بزرگترین کشور امریکای لاتین است که رئیسجمهور سابقش، لوئیز ایناسیو لولا داسیلوا در نظرسنجیها از رئیسجمهور ژایر بولسونارو در ماه اکتبر پیشی گرفته است. پیروزی لولا به این معنی است که تمام کشورهای بزرگ منطقه، از جمله مکزیک و آرژانتین، توسط رؤسای جمهور چپ رهبری میشوند. از بوگوتا تا سانتیاگو، بسیاری از رأی دهندگان دیگر این استدلال را نمیپذیرند که چرخش به سمت چپ به معنای دولتی است که توسط افراد تندرو اداره میشود.
مقابله با نابرابری؛ هدف بزرگ رئیسجمهور چپگرای کلمبیا
نویسنده: تحریریه رویترز
مترجم: زهره صفاری
به باور تحلیلگران و کارشناسان تجاری، انتخاب «گوستاوو پترو»، نخستین رئیس جمهور چپ در کلمبیا، نشانهای برای تحقق آرزوی سالیان طولانی این کشور برای ایجاد جامعهای برابر و فراگیر است اما چریک سابق نیز باید هر چه سریعتر برای تضمین سرمایهگذاریهایش وارد عمل شود.
«پترو»ی 62 ساله شهردار سابق بوگوتا و سناتور فعلی کلمبیا، با کسب 50.4 درصد آرا در انتخابات روز یکشنبه، رقیبش «رودولفو هرناندز» را شکست داد. اما این انتخاب تحولی اساسی برای کشوری است که دههها شاهد درگیری بوده و از جناح راست به خاطر ایجاد فاصله طبقاتی خشمگین است. «پترو» اما متعهد شده در کشوری که نیمی از جمعیت آن در فقر زندگی میکنند، با نابرابریها در آموزشهای دانشگاهی رایگان، اصلاح حقوق بازنشستگی و مالیاتهای سرسام آور مبارزه کند. با این حال او زمانی قدرت را در دست میگیرد که کلمبیا در پایینترین سطح درآمدی و بالاترین مبلغ بدهی ملی قرار دارد که پیشبینی میشود درآمد خالص سالانه را به 56.6 درصد برساند.
«سانچز گارزولی»، کارشناس اندیشکده واشنگتن در امریکای لاتین معتقد است: «مردم، تغییر به هر قیمتی را نمیخواهند. آنها درصدد تحولاتی هستند که طرحهای واقعی مانند توافقات صلح را در اولویت داشته باشد.»
«پدرو سانچز»، یکی از تحلیلگران اسپانیایی اما در تأیید انتخاب پترو، در توئیتی نوشت: «کلمبیا با این انتخاب، برابری و عدالت اجتماعی و قضایی را برگزیده است.» «اولیور کاپلان»، استادیار دانشگاه دنور نیز با نگاهی مثبت به نتیجه انتخابات گفت: «انتخاب پترو دست کم میتواند فرایند صلح را حفظ کند.»
این دیدگاهها در حالی مطرح است که شامگاه یکشنبه پترو در جمع هوادارانش و در جریان برگزاری جشن پیروزیاش در انتخابات، با اطمینان از برنامههایش برای صلح کلمبیا گفت: «صلح چیزی شبیه من است که توانست رئیس جمهور شود.» او در عین حال از جوانانی که در سه سال اخیر در اعتراض به نابرابری و خشونت به خیابانها آمده بودند، تقدیر کرد.
به باور کارشناسان، تحقق طرحهای پترو با چالشهای بسیاری روبهرو است چراکه کنگره با مجموعهای از احزاب دچار شکافهای عمیقی است. «سرجیو گوژمان»، تحلیلگر «کلمبیا ریسک» در اینباره معتقد است: «پترو از روز اول اپوزیسیون بسیار قدرتمندی پیشرو دارد چرا که یکشبه کمیته اجرایی کنگره گرفتار انفصال شدیدی شده است.»
«پترو» گزینههای اعتدالگرای بسیاری برای وزارت اقتصاد دارد که از جمله آنها میتوان به «گاویریا»، اقتصاددان میانهرو و وزیر بهداشت سابق و همچنین «رودولف هومز» و «خوزه آنتونیو اوکامپو» از وزرای سابق کلمبیا اشاره کرد. «بروس مک مستر»، رئیس اتحادیه تجاری کلمبیا پس از پیروزی «پترو» در بیانیهای در این باره گفت: «در برهه فعلی اینکه حس اعتماد میان افراد بالا برود بسیار اهمیت دارد و این اطمینانپذیری باید در همه حوزهها؛ تجاری، شهروندی، سرمایهگذاری و حتی قضایی ایجاد شود و در همین راستا او میتواند یک معاون یا شریک عملگرا داشته باشد.»
شاید همین دلایل نیز سبب شد تا «پترو» در جمع هوادارانش شرط تقویت کاپیتالیسم در کلمبیا را فائق آمدن بر «فئودالیسم» و «پیش مدرنیسم» عنوان کند؛ موضوعاتی که امروزه کلمبیا بشدت گرفتار آنها است.
تحلیل اطلاعات آماری از میزان مالیات اصناف برمبنای قانون جدید نشان میدهد
مالیات 98 درصد اصناف، زیر 20 میلیون تومان
حدود یک میلیون واحد صنفی که بیش از 60 درصد اصناف را شامل میشود، مالیات صفر دارند
گروه اقتصادی / با تکمیل اطلاعات سازمان امورمالیاتی برای تشخیص و تعیین مالیات بر عملکرد اصناف، شاهد تحول و تغییرات بزرگی دراین بخش هستیم. درحالی که در سالهای قبل، ممیزان مالیاتی براساس مشاهدات و بررسیهای میدانی اقدام به تعیین مالیات واحدهای صنفی میکردند، اما برای نخستین بار تعیین مالیات بر عملکرد سال 1400 اصناف برمبنای تراکنشهای مالی آنها از طریق دستگاههای کارتخوان و سایر روشهای جابهجایی پول صورت گرفته است. برهمین اساس در روزهای ابتدایی برخی اصناف نسبت به این روش و افزایش قابل توجه مالیاتها انتقاد داشتند.
اما با بررسی جزئیات و ریز مالیات تعیینشده برای واحدهای صنفی میبینیم که کمتر از 2 درصد از اصناف بیش از 20 میلیون تومان مالیات باید بپردازند و بدین ترتیب 98 درصد از مشمولان تبصره ماده 100 مالیاتی کمتر از 20 میلیون تومان میپردازند که بیش از نیمی از آنها مشمول مالیات صفر هستند.
963 هزار واحد صنفی مشمول مالیات صفر
براساس تازهترین آماری که ازسوی رئیسکل سازمان امور مالیاتی درخصوص وضعیت دریافت فرم تبصره ۱۰۰ مشاغل و اصناف و دریافت اظهارنامه از صاحبان مشاغل، اعلام شده است، 963 هزار واحد صنفی از مجموع نزدیک به یک میلیون و 700 هزار واحد مشمول تبصره ماده 100 مالیات صفر درصد دارند.
به گفته داوود منظور، از ابتدای خردادماه تاکنون بیش از دو میلیون و ۴۰۰ هزار واحد صنفی برای تبصره ۱۰۰ ثبتنام کرده یا اظهارنامه تسلیم کردهاند.
براساس اعلام معاون وزیر امور اقتصادی و دارایی، تا صبح روز سی و یکم خردادماه، حدود یک میلیون و هفتصد هزار واحد صنفی که مشمول استفاده از تبصره ماده ۱۰۰ قانون مالیاتهای مستقیم برای پرداخت مالیات عملکرد خود در سال ۱۴۰۰ (مالیات مقطوع) بودهاند، درخواستهای خود را در سامانه سازمان امور مالیاتی ثبت کردهاند. از این تعداد مؤدی، مالیات متعلق به ۹۶۳ هزار واحد صنفی باتوجه به میزان فروش آنها در سال گذشته و ضرایب سود فعالیتها و با در نظرگرفتن سطح درآمد معاف طبق قانون بودجه ۱۴۰۰، صفر تعیین شده است. با توجه به این آمار، 57.4 درصد از نزدیک به یک میلیون و 700 هزار مشمول بهرهمندی از تبصره ماده 100، مالیات صفر درصد دارند.
همچنین، مالیات مقطوع تعیین شده برای ۵۱۸ هزار واحد صنفی کمتر از ۵ میلیون تومان بوده است. سهم این مؤدیان نیز 30.8 درصد است. بنابراین درمجموع بیش از 88 درصد اصناف مشمول ماده 100، حداکثر تا سقف 5 میلیون تومان مالیات میپردازند. علاوه براین، ۱۱۲ هزار واحد صنفی مالیاتی بین ۵ تا ۱۰ میلیون تومان باید بپردازند. سهم این مشمولان نیز به 6.6 درصد میرسید.
سهم مالیاتهای بالای 20 میلیون
رئیس سازمان امور مالیاتی در ادامه آماری هم از واحدهای صنفی که بیش از 10 میلیون تومان باید مالیات بپردازند، ارائه داده است. طبق گفتههای وی، ۵۳ هزار واحد صنفی مالیات بین ۱۰ تا ۲۰ میلیون تومان میپردازند. آماری که نشان میدهد سهم این واحدهای صنفی از کل مشمولان تبصره ماده 100 برابر با 3.1 درصد است. همچنین تعداد واحدهای صنفی که باید بیش از ۲۰ میلیون تومان مالیات بپردازند تنها ۳۱ هزار واحد صنفی است که عمدتاً شامل پزشکان، دندانپزشکان، طلافروشان، آهنفروشان، نمایشگاههای اتومبیل و سایر اصناف پردرآمد است. معاون وزیر امور اقتصادی و دارایی تصریح کرد: این گروه کوچک از اصناف پردرآمد که کمتر از 2 درصد از کل واحدهای صنفی را تشکیل میدهند، ۳۵ درصد از کل مالیاتهای مقطوع را میپردازند.
میزان معافیت تبصره ماده 100
نظام مالیاتی کشور، به منظور گسترش فرهنگ مالیات و تشویق مؤدیان به پرداخت مالیات، علاوه بر جریمههای مالیاتی، مشوقهای مالیاتی متعددی را نیزبرای مشمولین، در نظر گرفته است.
یکی از مشوقهای مالیاتی قانون مالیاتهای مستقیم، تبصره ماده 100 قانون مالیاتهای مستقیم است که مطابق آن، صاحبان مشاغل، در صورتی که مجموع فروش سالانه آنها، تا 30 برابر سقف معافیت مالیاتی باشد، از ثبتنام اظهارنامه مالیاتی و البته با شرایطی معاف میشوند. اما از آنجا که برخورداری از مزایای مالیاتی تبصره ماده 100، منوط به دارا بودن شرایط قانونی و ثبتنام اظهارنامه مخصوص آن بوده، لازم است مؤدیان، با این موارد آشنا شوند.
در ماده ۱۰۰، صاحبان مشاغل مکلف شدهاند برای مالیات عملکرد خود، اظهارنامه مالیاتی و مدارک مربوطه را که بیانکننده درآمدها، هزینهها و سایر اطلاعات مالیاتی است به سازمان امور مالیاتی ارائه دهند. با ارائه اظهارنامه مالیاتی، فرایند اداری تعیین مالیات شروع میشود و مؤدی مکلف است علاوه بر ارائه اسناد و مدارک معتبر، همکاریهای مستمر قانونی با اداره مالیاتی را انجام دهد. پس از تعیین و ابلاغ مبلغ مالیات، در صورت اعتراض مؤدی، وی و اداره مالیاتی درگیر مرحله نسبتاً پیچیده اعتراض مالیاتی خواهند شد. تبصره ماده ۱۰۰ قانون بهمنظور پرهیز از این دشواریها، امکانی را برای اداره مالیاتی و نیز مؤدی فراهم کرده که به جای تسلیم اظهارنامه و مدارک توسط مؤدی و انجام فرایند زمانبر حسابرسی توسط اداره مالیاتی و سپس اعتراضات احتمالی، در همان ابتدا مبلغ مقطوعی توسط اداره مالیاتی با تأیید مؤدی به عنوان مالیات قطعی وی تعیین شود و تشریفات تسلیم اظهارنامه، نگهداری و ارائه اسناد، حسابرسی مالیاتی و اعتراضات به مالیات تعیین شده منتفی شود.
امکان قانونی تعیین مالیات مقطوع در تبصره ماده ۱۰۰ قانون، شامل مالیات بر درآمد عملکرد است که صرفاً مؤدیان مشاغل یعنی اشخاص حقیقی میتوانند از این امکان استفاده کنند و اشخاص حقوقی برای مالیات بر درآمد عملکرد خود نمیتوانند از امکانات این تبصره استفاده کنند. ضمناً مشاغلی که با مشارکت مدنی بین چند مؤدی انجام میشود نیز میتوانند از امکانات تبصره ماده ۱۰۰ قانون برای تعیین مالیات مقطوع بدون ضرورت تسلیم اظهارنامه و حسابرسی مالیاتی استفاده کنند.
سازمان امور مالیاتی همهساله با صدور دستورالعمل خاص، شرایط استفاده از تبصره ماده ۱۰۰ قانون را تعیین و ابلاغ میکند. براساس دستورالعمل ابلاغی سازمان امور مالیاتی برای مالیات عملکرد سال ۱۴۰۰، تمام صاحبان مشاغل، به شرطی که مجموع درآمد فروش کالا یا ارائه خدمات آنها در سال ۱۴۰۰، حداکثر تا مبلغ ۴۸ میلیارد ریال بوده باشد، میتوانند از امکانات تبصره ماده ۱۰۰ قانون برای تعیین مالیات مقطوع استفاده کنند. این درحالی است که در سال قبل از آن سقف فروش 14 میلیارد ریال بوده که سازمان این سقف را به 48 میلیارد ریال افزایش داد تا فعالان اقتصادی بیشتری را در بر گیرد.
رشد 60 درصدی درآمد مالیاتهای مقطوع
آنطور که معاون وزیر امور اقتصادی و دارایی اعلام کرده است: با وجود این، رشد درآمد مالیاتهای مقطوع تعیین شده برای اصناف تاکنون نسبت به سال قبل ۶۰ درصد را نشان میدهد.
رئیس کل سازمان امور مالیاتی کشور با قدردانی از همکاری ارزنده رؤسای اصناف و اتحادیهها و تلاشهای خستگیناپذیر مدیران و همکاران امور مالیاتی در سراسر کشور، تأکید کرد: نتیجه این همکاریها و تلاشهای مشترک اصناف و مأموران مالیاتی، توسعه عدالت مالیاتی و وصول عادلانهتر مالیات از اصناف مختلف با درنظرگرفتن سطح درآمد و فروش هر یک از واحدهای صنفی بوده است.
معاون وزیر امور اقتصادی و دارایی با اشاره به اینکه بهمنظور تکریم مؤدیان و تسهیل پرداخت مالیات، کلیه فرایندهای درخواست برای پرداخت مالیاتهای مقطوع و قطعیسازی آن به طور کامل از طریق درگاه الکترونیک خدمات مالیاتی و بدون نیاز به مراجعه حضوری به ادارات مالیاتی و فقط با صرف چند دقیقه وقت صورتگرفته است، گفت: تاکنون تعداد ۷۰۰ هزار واحد صنفی اقدام به تنظیم و تسلیم اظهارنامههای مالیاتی برای عملکرد سال ۱۴۰۰ خود کردهاند که پس از پایان مهلت تسلیم اظهارنامه نسبت به رسیدگی آنها اقدام خواهد شد.
منظور تأکید کرد: با توجه به تمدید فرصت ارائه اظهارنامه تا پانزدهم تیرماه، از واحدهای صنفی که تاکنون موفق به ارائه اظهارنامه نشدهاند تقاضا میشود به منظور استفاده از معافیتهای پیشبینیشده قانونی و اجتناب از جرایم عدم تسلیم اظهارنامه در فرصت باقیمانده تا ۱۵ تیرماه نسبت به ارائه اظهارنامه اقدام کنند.
رئیس کل سازمان امور مالیاتی کشور یادآوری کرد: درغیر این صورت علاوه بر مطالبه جریمه عدم تسلیم اظهارنامه، سازمان امور مالیاتی با استفاده از بانک اطلاعاتی خود در مورد فعالیتهای کسبوکار فعالان اقتصادی، برای آنها اظهارنامه برآوردی تولید خواهد کرد.
اما با بررسی جزئیات و ریز مالیات تعیینشده برای واحدهای صنفی میبینیم که کمتر از 2 درصد از اصناف بیش از 20 میلیون تومان مالیات باید بپردازند و بدین ترتیب 98 درصد از مشمولان تبصره ماده 100 مالیاتی کمتر از 20 میلیون تومان میپردازند که بیش از نیمی از آنها مشمول مالیات صفر هستند.
963 هزار واحد صنفی مشمول مالیات صفر
براساس تازهترین آماری که ازسوی رئیسکل سازمان امور مالیاتی درخصوص وضعیت دریافت فرم تبصره ۱۰۰ مشاغل و اصناف و دریافت اظهارنامه از صاحبان مشاغل، اعلام شده است، 963 هزار واحد صنفی از مجموع نزدیک به یک میلیون و 700 هزار واحد مشمول تبصره ماده 100 مالیات صفر درصد دارند.
به گفته داوود منظور، از ابتدای خردادماه تاکنون بیش از دو میلیون و ۴۰۰ هزار واحد صنفی برای تبصره ۱۰۰ ثبتنام کرده یا اظهارنامه تسلیم کردهاند.
براساس اعلام معاون وزیر امور اقتصادی و دارایی، تا صبح روز سی و یکم خردادماه، حدود یک میلیون و هفتصد هزار واحد صنفی که مشمول استفاده از تبصره ماده ۱۰۰ قانون مالیاتهای مستقیم برای پرداخت مالیات عملکرد خود در سال ۱۴۰۰ (مالیات مقطوع) بودهاند، درخواستهای خود را در سامانه سازمان امور مالیاتی ثبت کردهاند. از این تعداد مؤدی، مالیات متعلق به ۹۶۳ هزار واحد صنفی باتوجه به میزان فروش آنها در سال گذشته و ضرایب سود فعالیتها و با در نظرگرفتن سطح درآمد معاف طبق قانون بودجه ۱۴۰۰، صفر تعیین شده است. با توجه به این آمار، 57.4 درصد از نزدیک به یک میلیون و 700 هزار مشمول بهرهمندی از تبصره ماده 100، مالیات صفر درصد دارند.
همچنین، مالیات مقطوع تعیین شده برای ۵۱۸ هزار واحد صنفی کمتر از ۵ میلیون تومان بوده است. سهم این مؤدیان نیز 30.8 درصد است. بنابراین درمجموع بیش از 88 درصد اصناف مشمول ماده 100، حداکثر تا سقف 5 میلیون تومان مالیات میپردازند. علاوه براین، ۱۱۲ هزار واحد صنفی مالیاتی بین ۵ تا ۱۰ میلیون تومان باید بپردازند. سهم این مشمولان نیز به 6.6 درصد میرسید.
سهم مالیاتهای بالای 20 میلیون
رئیس سازمان امور مالیاتی در ادامه آماری هم از واحدهای صنفی که بیش از 10 میلیون تومان باید مالیات بپردازند، ارائه داده است. طبق گفتههای وی، ۵۳ هزار واحد صنفی مالیات بین ۱۰ تا ۲۰ میلیون تومان میپردازند. آماری که نشان میدهد سهم این واحدهای صنفی از کل مشمولان تبصره ماده 100 برابر با 3.1 درصد است. همچنین تعداد واحدهای صنفی که باید بیش از ۲۰ میلیون تومان مالیات بپردازند تنها ۳۱ هزار واحد صنفی است که عمدتاً شامل پزشکان، دندانپزشکان، طلافروشان، آهنفروشان، نمایشگاههای اتومبیل و سایر اصناف پردرآمد است. معاون وزیر امور اقتصادی و دارایی تصریح کرد: این گروه کوچک از اصناف پردرآمد که کمتر از 2 درصد از کل واحدهای صنفی را تشکیل میدهند، ۳۵ درصد از کل مالیاتهای مقطوع را میپردازند.
میزان معافیت تبصره ماده 100
نظام مالیاتی کشور، به منظور گسترش فرهنگ مالیات و تشویق مؤدیان به پرداخت مالیات، علاوه بر جریمههای مالیاتی، مشوقهای مالیاتی متعددی را نیزبرای مشمولین، در نظر گرفته است.
یکی از مشوقهای مالیاتی قانون مالیاتهای مستقیم، تبصره ماده 100 قانون مالیاتهای مستقیم است که مطابق آن، صاحبان مشاغل، در صورتی که مجموع فروش سالانه آنها، تا 30 برابر سقف معافیت مالیاتی باشد، از ثبتنام اظهارنامه مالیاتی و البته با شرایطی معاف میشوند. اما از آنجا که برخورداری از مزایای مالیاتی تبصره ماده 100، منوط به دارا بودن شرایط قانونی و ثبتنام اظهارنامه مخصوص آن بوده، لازم است مؤدیان، با این موارد آشنا شوند.
در ماده ۱۰۰، صاحبان مشاغل مکلف شدهاند برای مالیات عملکرد خود، اظهارنامه مالیاتی و مدارک مربوطه را که بیانکننده درآمدها، هزینهها و سایر اطلاعات مالیاتی است به سازمان امور مالیاتی ارائه دهند. با ارائه اظهارنامه مالیاتی، فرایند اداری تعیین مالیات شروع میشود و مؤدی مکلف است علاوه بر ارائه اسناد و مدارک معتبر، همکاریهای مستمر قانونی با اداره مالیاتی را انجام دهد. پس از تعیین و ابلاغ مبلغ مالیات، در صورت اعتراض مؤدی، وی و اداره مالیاتی درگیر مرحله نسبتاً پیچیده اعتراض مالیاتی خواهند شد. تبصره ماده ۱۰۰ قانون بهمنظور پرهیز از این دشواریها، امکانی را برای اداره مالیاتی و نیز مؤدی فراهم کرده که به جای تسلیم اظهارنامه و مدارک توسط مؤدی و انجام فرایند زمانبر حسابرسی توسط اداره مالیاتی و سپس اعتراضات احتمالی، در همان ابتدا مبلغ مقطوعی توسط اداره مالیاتی با تأیید مؤدی به عنوان مالیات قطعی وی تعیین شود و تشریفات تسلیم اظهارنامه، نگهداری و ارائه اسناد، حسابرسی مالیاتی و اعتراضات به مالیات تعیین شده منتفی شود.
امکان قانونی تعیین مالیات مقطوع در تبصره ماده ۱۰۰ قانون، شامل مالیات بر درآمد عملکرد است که صرفاً مؤدیان مشاغل یعنی اشخاص حقیقی میتوانند از این امکان استفاده کنند و اشخاص حقوقی برای مالیات بر درآمد عملکرد خود نمیتوانند از امکانات این تبصره استفاده کنند. ضمناً مشاغلی که با مشارکت مدنی بین چند مؤدی انجام میشود نیز میتوانند از امکانات تبصره ماده ۱۰۰ قانون برای تعیین مالیات مقطوع بدون ضرورت تسلیم اظهارنامه و حسابرسی مالیاتی استفاده کنند.
سازمان امور مالیاتی همهساله با صدور دستورالعمل خاص، شرایط استفاده از تبصره ماده ۱۰۰ قانون را تعیین و ابلاغ میکند. براساس دستورالعمل ابلاغی سازمان امور مالیاتی برای مالیات عملکرد سال ۱۴۰۰، تمام صاحبان مشاغل، به شرطی که مجموع درآمد فروش کالا یا ارائه خدمات آنها در سال ۱۴۰۰، حداکثر تا مبلغ ۴۸ میلیارد ریال بوده باشد، میتوانند از امکانات تبصره ماده ۱۰۰ قانون برای تعیین مالیات مقطوع استفاده کنند. این درحالی است که در سال قبل از آن سقف فروش 14 میلیارد ریال بوده که سازمان این سقف را به 48 میلیارد ریال افزایش داد تا فعالان اقتصادی بیشتری را در بر گیرد.
رشد 60 درصدی درآمد مالیاتهای مقطوع
آنطور که معاون وزیر امور اقتصادی و دارایی اعلام کرده است: با وجود این، رشد درآمد مالیاتهای مقطوع تعیین شده برای اصناف تاکنون نسبت به سال قبل ۶۰ درصد را نشان میدهد.
رئیس کل سازمان امور مالیاتی کشور با قدردانی از همکاری ارزنده رؤسای اصناف و اتحادیهها و تلاشهای خستگیناپذیر مدیران و همکاران امور مالیاتی در سراسر کشور، تأکید کرد: نتیجه این همکاریها و تلاشهای مشترک اصناف و مأموران مالیاتی، توسعه عدالت مالیاتی و وصول عادلانهتر مالیات از اصناف مختلف با درنظرگرفتن سطح درآمد و فروش هر یک از واحدهای صنفی بوده است.
معاون وزیر امور اقتصادی و دارایی با اشاره به اینکه بهمنظور تکریم مؤدیان و تسهیل پرداخت مالیات، کلیه فرایندهای درخواست برای پرداخت مالیاتهای مقطوع و قطعیسازی آن به طور کامل از طریق درگاه الکترونیک خدمات مالیاتی و بدون نیاز به مراجعه حضوری به ادارات مالیاتی و فقط با صرف چند دقیقه وقت صورتگرفته است، گفت: تاکنون تعداد ۷۰۰ هزار واحد صنفی اقدام به تنظیم و تسلیم اظهارنامههای مالیاتی برای عملکرد سال ۱۴۰۰ خود کردهاند که پس از پایان مهلت تسلیم اظهارنامه نسبت به رسیدگی آنها اقدام خواهد شد.
منظور تأکید کرد: با توجه به تمدید فرصت ارائه اظهارنامه تا پانزدهم تیرماه، از واحدهای صنفی که تاکنون موفق به ارائه اظهارنامه نشدهاند تقاضا میشود به منظور استفاده از معافیتهای پیشبینیشده قانونی و اجتناب از جرایم عدم تسلیم اظهارنامه در فرصت باقیمانده تا ۱۵ تیرماه نسبت به ارائه اظهارنامه اقدام کنند.
رئیس کل سازمان امور مالیاتی کشور یادآوری کرد: درغیر این صورت علاوه بر مطالبه جریمه عدم تسلیم اظهارنامه، سازمان امور مالیاتی با استفاده از بانک اطلاعاتی خود در مورد فعالیتهای کسبوکار فعالان اقتصادی، برای آنها اظهارنامه برآوردی تولید خواهد کرد.
اقدامات دولت برای کنترل قیمت اجارهبها
کاهش 5 درصدی نرخ سود وام ودیعه مسکن
نرخ سود وام ودیعه مسکن از 18درصد به 13درصد کاهش یافت
ساماندهی بازار اجاره در دستور کار دولت قرار گرفته است و علاوه بر تمهیداتی که در دو سال اخیر برای حمایت از مستأجران اجرا شده است از بسته جدیدی بزودی در دولت برای کنترل قیمتها در بازار اجاره رونمایی میشود.
رستم قاسمی، وزیر راه و شهرسازی در این خصوص با اشاره به مصوبات قبلی حمایت از مستأجران گفت: با مصوبه ستاد سران قوا، قرارداد یک ساله مستأجران تمدید میشود که به موجب آن میزان افزایش نرخ اجاره بها در تهران و شهرهای بزرگ ۲۵ درصد و در شهرهای دیگر ۲۰ درصد خواهد بود.
وی درخصوص تفاوت مصوبه ستاد کرونا طی دو سال اخیر با مصوبه اخیر شورای هماهنگی سران قوا، افزود: این مصوبات تفاوت زیادی ندارد، ولی ضمانت اجرایی آن دستگاه قضایی است، البته بسته جدیدی هم هست که این هفته در دولت مطرح میشود که قطعاً میتواند به مستأجران کمک کند.
انتقال سامانه کد رهگیری به وزارت راه و شهرسازی
در اقدام دیگر برای نظارت و کنترل قیمت اجاره، سامانه صدور کد رهگیری به وزارت راه و شهرسازی منتقل شده و از این پس همه معاملات باید با کد رهگیری ثبت شود تا قابل پیگیری باشد. وزیر راه و شهرسازی در این باره با تأکید بر اینکه ثبت نشدن اجارهنامه برای تمدید بین موجر و مستأجر تخلف است، تصریح کرد: اگر کد رهگیری در سامانه اسکان و املاک ثبت نشود، خانه خالی محسوب میشود و بر اساس قانون مشمول مالیات خواهد شد.
قاسمی با یادآوری اینکه ۶۰۰ هزار واحد مسکونی خالی شناسایی و به سازمان مالیاتی معرفی شده است، اضافه کرد: به صاحبان این خانهها پیامک ارسال شد. از آنجا که ممکن است در سامانه اشتباهاتی صورت گرفته باشد، مالکان میتوانند اعتراض خود را ثبت کنند.
وی از اعتراض ۶۰ هزار مالک به خالی بودن واحدها خبر داد و با بیان اینکه امیدواریم همکاری موجرین بر اجاره مسکن تأثیرگذار باشد، افزود: ۴۰ هزار میلیارد تومان منابع مالی برای تسهیلات کمک ودیعه مسکن پیشبینی شده که متقاضیان برای دریافت آن باید در سامانه نام نویسی کنند.
پرداخت کمک ودیعه
علاوه بر تعیین محدودیت سقف افزایش اجاره بها، وام ودیعه مسکن هم به مستأجران پرداخت میشود. مبلغ کمک ودیعه در تهران ۱۰۰ میلیون، در سایر کلانشهرها ۷۰ میلیون و در شهرهای دیگر ۴۰ میلیون تومان است که به گفته وزیر راه و شهرسازی بر اساس مصوبه شورای پول و اعتبار نرخ سود کمک ودیعه ۱۸ درصد است که ۵ درصد آن شامل یارانه میشود.
وی با اشاره به مصوبه شورای هماهنگی اقتصادی سران قوا درخصوص تمدید خودکار قراردادهای اجاره اظهار کرد: با این مصوبه مستأجران میتوانند به سکونت خود در واحد اجارهای ادامه دهند.
قاسمی سقف افزایش اجاره بها را برای تهران ۲۵ درصد و سایر شهرها ۲۰ درصد عنوان و تصریح کرد: موجران در گذشته هم با مستأجران همکاری میکردند و در حال حاضر هم به این همکاری ادامه خواهند داد؛ امیدواریم با این تصمیمات به بازار اجاره مسکن کمک کنیم. وزیر راه و شهرسازی یادآور شد: ۴۰ هزار میلیارد تومان منابع مالی از طریق تسهیلات بانکی در قالب وام کمک ودیعه مسکن پیشبینی کردهایم که به مستأجران متقاضی و واجد شرایط اعطا میشود.
رستم قاسمی، وزیر راه و شهرسازی در این خصوص با اشاره به مصوبات قبلی حمایت از مستأجران گفت: با مصوبه ستاد سران قوا، قرارداد یک ساله مستأجران تمدید میشود که به موجب آن میزان افزایش نرخ اجاره بها در تهران و شهرهای بزرگ ۲۵ درصد و در شهرهای دیگر ۲۰ درصد خواهد بود.
وی درخصوص تفاوت مصوبه ستاد کرونا طی دو سال اخیر با مصوبه اخیر شورای هماهنگی سران قوا، افزود: این مصوبات تفاوت زیادی ندارد، ولی ضمانت اجرایی آن دستگاه قضایی است، البته بسته جدیدی هم هست که این هفته در دولت مطرح میشود که قطعاً میتواند به مستأجران کمک کند.
انتقال سامانه کد رهگیری به وزارت راه و شهرسازی
در اقدام دیگر برای نظارت و کنترل قیمت اجاره، سامانه صدور کد رهگیری به وزارت راه و شهرسازی منتقل شده و از این پس همه معاملات باید با کد رهگیری ثبت شود تا قابل پیگیری باشد. وزیر راه و شهرسازی در این باره با تأکید بر اینکه ثبت نشدن اجارهنامه برای تمدید بین موجر و مستأجر تخلف است، تصریح کرد: اگر کد رهگیری در سامانه اسکان و املاک ثبت نشود، خانه خالی محسوب میشود و بر اساس قانون مشمول مالیات خواهد شد.
قاسمی با یادآوری اینکه ۶۰۰ هزار واحد مسکونی خالی شناسایی و به سازمان مالیاتی معرفی شده است، اضافه کرد: به صاحبان این خانهها پیامک ارسال شد. از آنجا که ممکن است در سامانه اشتباهاتی صورت گرفته باشد، مالکان میتوانند اعتراض خود را ثبت کنند.
وی از اعتراض ۶۰ هزار مالک به خالی بودن واحدها خبر داد و با بیان اینکه امیدواریم همکاری موجرین بر اجاره مسکن تأثیرگذار باشد، افزود: ۴۰ هزار میلیارد تومان منابع مالی برای تسهیلات کمک ودیعه مسکن پیشبینی شده که متقاضیان برای دریافت آن باید در سامانه نام نویسی کنند.
پرداخت کمک ودیعه
علاوه بر تعیین محدودیت سقف افزایش اجاره بها، وام ودیعه مسکن هم به مستأجران پرداخت میشود. مبلغ کمک ودیعه در تهران ۱۰۰ میلیون، در سایر کلانشهرها ۷۰ میلیون و در شهرهای دیگر ۴۰ میلیون تومان است که به گفته وزیر راه و شهرسازی بر اساس مصوبه شورای پول و اعتبار نرخ سود کمک ودیعه ۱۸ درصد است که ۵ درصد آن شامل یارانه میشود.
وی با اشاره به مصوبه شورای هماهنگی اقتصادی سران قوا درخصوص تمدید خودکار قراردادهای اجاره اظهار کرد: با این مصوبه مستأجران میتوانند به سکونت خود در واحد اجارهای ادامه دهند.
قاسمی سقف افزایش اجاره بها را برای تهران ۲۵ درصد و سایر شهرها ۲۰ درصد عنوان و تصریح کرد: موجران در گذشته هم با مستأجران همکاری میکردند و در حال حاضر هم به این همکاری ادامه خواهند داد؛ امیدواریم با این تصمیمات به بازار اجاره مسکن کمک کنیم. وزیر راه و شهرسازی یادآور شد: ۴۰ هزار میلیارد تومان منابع مالی از طریق تسهیلات بانکی در قالب وام کمک ودیعه مسکن پیشبینی کردهایم که به مستأجران متقاضی و واجد شرایط اعطا میشود.
سخنگوی اقتصادی دولت:
بدون رعایت سقف اجارهبها حکم تخلیه نمیدهند
■ مهار تورم اولویت ستاد اقتصادی دولت است ■ با شفافیتهای مالی، به سمت مالیاتهای هوشمند رفتیم
■ با همراهی مجلس، کسری بودجه سابق را جبران کردیم ■ دنبال قطع ارتباط تحریمها با سفره مردم هستیم
■ ۳۱۵ هزار نفر وام بدون ضامن گرفتهاند ■ آمادهسازی زیرساخت کالابرگ الکترونیکی تا پایان تیر ماه
■ درآمدهای نفتی پس از ۹۰ روز وصول شد ■ ارائه لایحه برای شناسایی مشمولان سهام عدالت
سخنگوی اقتصادی دولت درباره میزان اجاره بها و کنترل دولت بر آن گفت: متأسفانه وضعیت افزایش قیمت واحدها و اجارهبهای مسکن که در سالهای پیش بود، باز هم تکرار شده است. سید احسان خاندوزی در نخستین نشست خبری خود به عنوان سخنگوی اقتصادی دولت، درباره علت این مسأله توضیح داد: ما میراثدار شرایط گذشته هستیم که قرار بود اطلاعات مربوط به املاک و خانهها در سامانهای ثبت شود اما انجام نشد و به همین دلیل تعیین ضوابط و قواعد و نظارت دولت کمتر از حد مرسوم است. وی درعین حال خاطرنشان کرد که سامانه ملی املاک در حال آمادهسازی است و بهرهبرداری از این سامانه خلأ مذکور را برطرف میکند. خاندوزی ادامه داد: ما با وضع مالیات بر سوداگری بازار مسکن برخلاف دولت قبل موافقیم و با مجلس هم مذاکراتی در این زمینه داریم که این لایحه هرچه زودتر به صحن مجلس برود.وی اضافه کرد: البته باید یک بسته کوتاهمدت هم در این زمینه داشته باشیم که این امر در جلسه شورای هماهنگی اقتصادی سران قوا نهایی شد که ضمانت اجرای قانون سقف اجارهبها هم در این زمینه در نظر گرفته شود. خاندوزی گفت: ما حال مردم را در زمینه وضعیت مسکن درک میکنیم و برای بهبود وضعیت، پیگیری ویژهای را در دولت با تأکید رئیسجمهور در دستور کار داریم. وی تأکید کرد: بدون رعایت سقف اجارهبها، هیچ مالکی نمیتواند حکم تخلیه مستأجر خود را بگیرد. حال مردم را در فشار مسکن درک میکنیم. رئیس جمهور از فشار بخش مسکن رضایت ندارند و این موضوع در دستور پیگیری ویژه دولت قرار دارد.
مهار تورم اولویت ستاد اقتصادی دولت است
سخنگوی اقتصادی دولت گفت: مهار تورم همچنان از اولویتهای ستاد اقتصادی دولت است و با تلاش دستگاههای اقتصادی دولت این اقدامات در حال انجام است. خاندوزی گفت: در مقدمه دو سر فصل را بیان میکنم نخست برنامه ستاد اقتصادی دولت مبنی بر تثبیت اقتصاد کلان و دوم تمهید مقدمات برای اعمال سیاستهای اصلاحی در جهت توسعه است. در بخش اول تلاش ستاد اقتصادی دولت این بود که ثبات اقتصادی کلان را فراهم کند. ما با نرخ تورم حدود ۵۹ درصدی روبهرو بودیم که این عدد امروز به ۴۶ درصد کاهش یافت. وی افزود: در هزینههای تولید ما در شهریور ۱۴۰۰ با تورم حدود ۸۰ درصد روبهرو بودیم که امروز به ۵۱ درصد کاهش یافته است، هرچند این وضعیت مطلوب نیست و مهار تورم همچنان از اولویتهای ستاد اقتصادی دولت قرار دارد.
با شفافیتهای مالی، به سمت مالیاتهای هوشمند رفتیم
وی افزود: در حوزه مالیاتی شفافیتهایی شکل گرفت تا به سمت مالیاتهای هوشمند برویم و در اقدام بسیار جدی موفق شدیم معادل ۵٠ در صد مؤدیان مالیاتی را در سال گذشته شناسایی کردیم.
با همراهی مجلس، کسری بودجه سابق را جبران کردیم
سخنگوی اقتصادی دولت یادآوری کرد: به دولت توصیه میشد که با دست باز اقدامات خود را انجام دهد اما تلاش ما این بود که صادقانه اقدامات را انجام دهیم و با وجود کسری بودجه این کارها را انجام دهیم. ما در گذشته از جیب مردم برمیداشتیم و قدرت خرید خانوارها کاهش مییافت اما با اصرار پای این کار ایستادم و مجلس را همراه خود کردیم تا کسری بودجه سابق جبران شود. خاندوزی گفت: گزارش رئیس کل بانک مرکزی این است که به جهت ترازنامهها و سایر ابزارهای موجود سرعت حرکت موتورهای تولید رو به افزایش است. رویکرد دولت در زمینه واگذاریها قابل توجه است تا با کمترین فساد مالی و اقتصادی اقدامات انجام شود. وی افزود: در حوزه سهام عدالت نیاز به اصلاح الگو وجود داشت تا امکان نقش آفرینی مردم فراهم شود و این موضوع در شورایعالی بورس به نتیجه رسید و تا پایان ۱۴۰۱ انشاءالله شاهد تغییر الگو و رویکرد خواهیم بود.
دنبال قطع ارتباط تحریمها با سفره مردم هستیم
وی تصریح کرد: دولت مصمم است و به آگاهی نخبگان و توده ملت ایران اعتماد دارد و پشتگرم است تا از اقتصاد آسیبپذیر و شکننده در برابر فشارهای خارجی عبور کنیم و سفره مردم دیگر تحتتأثیر نوسانات نباشد و تولیدکنندگان از موانع تولید سابق عبور کنند.
۳۱۵ هزار نفر وام بدون ضامن گرفتهاند
سخنگوی اقتصادی دولت ادامه داد: براساس گزارش بانک مرکزی حدود ۳۱۵ هزار نفر توانستند تسهیلات دریافت کنند و تعداد بیش از این عدد هم در نوبت استفاده از این تسهیلات قرار دارند. خاندوزی تأکید کرد که در زمینه برخورد با تخلفات جدی هستیم و بسیاری از مدیران متخلف برکنار شدند اما نیازی به بیان رسانهای آن وجود نداشت. سخنگوی اقتصادی دولت درباره منابع وصول شده از عراق و سرنوشت بدهی کره جنوبی به ایران عنوان کرد: در قانون بودجه ۱۴۰۰ حدود ۲۰۰ هزار میلیارد تومان درآمد دولت به درآمدهای نفتی گره خورده بود.
درآمدهای نفتی پس از ۹۰ روز وصول شد
خاندوزی افزود: میزان فروش بشکه و درآمدهای ریالی حاصل از آن در ۱۴۰۰ بیش از سال ۹۹ و این میزان غیر از سایر درآمدها بود که این رقم نشان داد دولت بهرغم تنگناها، با تکاپو و تلاش بیشتر توانست میزان فروش نفت خود را افزایش دهد. وی ادامه داد: اکنون درآمدهای حاصل از فروش نفت پس از ۹۰ روز وصول میشود و بحمدالله منابعی هم وجود داشت که به دلیل تحریمها وصول نمیشد اما این موانع تا حد خوبی مرتفع شده است. خاندوزی اظهار داشت اگرچه تولید و صادرات خوب است اما برای محقق شدن اهداف بودجه نیازمند توفیقات بیشتری هستیم و امیدواریم با توجه به حذف ارز ترجیحی در پایان سال همه تعهدات انجام شده باشد. سخنگوی اقتصادی دولت در خصوص برنامه دولت برای مدیریت رشد نقدینگی در سالجاری گفت: با توجه به افزایش سطح عمومی قیمتها و با وجود افزایش نقدینگی ۱۴۰۰ نسبت به سال قبل افزایش پایه پولی را شاهد بودیم.
آمادهسازی زیرساخت کالابرگ الکترونیکی تا پایان تیر ماه
خاندوزی درباره تصمیم نهایی برای بازتوزیع یارانهها و زمان تکمیل زیرساختهای توزیع کالابرگ الکترونیکی هم گفت که ما در سیاست عادلانه کردن یارانهها در دو ماه اول پرداخت نقدی، زمانی را لازم داشتیم که زیرساخت فنی را آماده و حکم قانون بودجه امسال را اجرا کنیم و در این میان مجلس از ما خواست تا کالابرگ الکترونیکی را برای کاهش فشار به مردم درنظر بگیریم که امیدواریم تا پایان تیر ماه زیرساختهای لازم به شکل ۱۰۰ درصد آماده شود.
وزیر امور اقتصادی ودارایی در پاسخ به پرسش ایرنا درباره تأمین منابع مالی دو ماه اخیر دولت و یارانههای ۳۰۰ و ۴۰۰ هزار تومانی گفت: در کنار بودجه عمومی امسال رقمی بیش از ۶٠٠ هزار میلیارد تومان در قالب جداول تبصره ١۴ در نظر گرفته شده بود که بخشی از جداول این تبصره مربوط به هزینههای هدفمندی یارانههاست. سخنگوی اقتصادی دولت درباره قیمتهای متفاوت نان و نظارتها نیز اظهار داشت: با توجه به جلسات ستاد تنظیم بازار، وزارت کشور مسئولیت نظارت بر آرد و نان را دارد و هر هفته اطلاعات این حوزه را به تفکیک استانها ارائه میکنند. وی افزود: تا امروز گزارشهایی مانند طولانی شدن صفها مطرح شده اما در مورد این حرکت یکپارچه نانواییها گزارشی داده نشده و اگر کسی اطلاعات دقیقی دارد، ارائه کند تا وزارت کشور با فوریت آن را پیگیری و نتیجه را اعلام کند. خاندوزی این را هم اضافه کرد که در قالب طرح هوشمندسازی یارانه آرد در پایان تیر ماه امکان نظارت برخط تمام واحدهای صنفی فراهم خواهد شد. سخنگوی اقتصادی دولت درباره فشار ناشی از اصلاح یارانهها گفت: اصل این سیاست به معنای قطع رانت از واردات، مورد نظر اکثر اقتصاددانان بوده و سالهای قبل هم دولتهای سابق الزام اجرای آن را داشتند و دولت از جهت هدفگیریها، عقبنشینی از این سیاست را به صلاح کشور نمیداند.
خاندوزی یادآور شد: دولت قبل در سه سال آخر فعالیتش این سیاست را اجرایی کرده بود و این یارانه صرف خرید تضمینی کشاورزان و مصرف کننده داخلی شده بود و متنعمین از فساد در تلاش برای کارشکنی از سوی دولت بودند.
ارائه لایحه برای شناسایی مشمولان سهام عدالت
وی در ادامه با بیان اینکه بررسیها نشان داد برخی مستحق سهام عدالت بودهاند اما آن را دریافت نکردهاند، خاطرنشان کرد: از ابتدای سال به دنبال احصای کامل گروه مستحق دریافت سهام عدالت هستیم و اکنون این فهرست در آستانه نهایی شدن است.
خاندوزی این را هم گفت که لایحهای از سوی وزارت اقتصاد به کمیسیون اقتصادی دولت ارسال شده که قرار است بررسی شود تا کسانی که از دریافت سهام عدالت بازماندهاند، مشخص شوند و هم میزان سهامی که باید دریافت کنند تعیین شود.
■ با همراهی مجلس، کسری بودجه سابق را جبران کردیم ■ دنبال قطع ارتباط تحریمها با سفره مردم هستیم
■ ۳۱۵ هزار نفر وام بدون ضامن گرفتهاند ■ آمادهسازی زیرساخت کالابرگ الکترونیکی تا پایان تیر ماه
■ درآمدهای نفتی پس از ۹۰ روز وصول شد ■ ارائه لایحه برای شناسایی مشمولان سهام عدالت
سخنگوی اقتصادی دولت درباره میزان اجاره بها و کنترل دولت بر آن گفت: متأسفانه وضعیت افزایش قیمت واحدها و اجارهبهای مسکن که در سالهای پیش بود، باز هم تکرار شده است. سید احسان خاندوزی در نخستین نشست خبری خود به عنوان سخنگوی اقتصادی دولت، درباره علت این مسأله توضیح داد: ما میراثدار شرایط گذشته هستیم که قرار بود اطلاعات مربوط به املاک و خانهها در سامانهای ثبت شود اما انجام نشد و به همین دلیل تعیین ضوابط و قواعد و نظارت دولت کمتر از حد مرسوم است. وی درعین حال خاطرنشان کرد که سامانه ملی املاک در حال آمادهسازی است و بهرهبرداری از این سامانه خلأ مذکور را برطرف میکند. خاندوزی ادامه داد: ما با وضع مالیات بر سوداگری بازار مسکن برخلاف دولت قبل موافقیم و با مجلس هم مذاکراتی در این زمینه داریم که این لایحه هرچه زودتر به صحن مجلس برود.وی اضافه کرد: البته باید یک بسته کوتاهمدت هم در این زمینه داشته باشیم که این امر در جلسه شورای هماهنگی اقتصادی سران قوا نهایی شد که ضمانت اجرای قانون سقف اجارهبها هم در این زمینه در نظر گرفته شود. خاندوزی گفت: ما حال مردم را در زمینه وضعیت مسکن درک میکنیم و برای بهبود وضعیت، پیگیری ویژهای را در دولت با تأکید رئیسجمهور در دستور کار داریم. وی تأکید کرد: بدون رعایت سقف اجارهبها، هیچ مالکی نمیتواند حکم تخلیه مستأجر خود را بگیرد. حال مردم را در فشار مسکن درک میکنیم. رئیس جمهور از فشار بخش مسکن رضایت ندارند و این موضوع در دستور پیگیری ویژه دولت قرار دارد.
مهار تورم اولویت ستاد اقتصادی دولت است
سخنگوی اقتصادی دولت گفت: مهار تورم همچنان از اولویتهای ستاد اقتصادی دولت است و با تلاش دستگاههای اقتصادی دولت این اقدامات در حال انجام است. خاندوزی گفت: در مقدمه دو سر فصل را بیان میکنم نخست برنامه ستاد اقتصادی دولت مبنی بر تثبیت اقتصاد کلان و دوم تمهید مقدمات برای اعمال سیاستهای اصلاحی در جهت توسعه است. در بخش اول تلاش ستاد اقتصادی دولت این بود که ثبات اقتصادی کلان را فراهم کند. ما با نرخ تورم حدود ۵۹ درصدی روبهرو بودیم که این عدد امروز به ۴۶ درصد کاهش یافت. وی افزود: در هزینههای تولید ما در شهریور ۱۴۰۰ با تورم حدود ۸۰ درصد روبهرو بودیم که امروز به ۵۱ درصد کاهش یافته است، هرچند این وضعیت مطلوب نیست و مهار تورم همچنان از اولویتهای ستاد اقتصادی دولت قرار دارد.
با شفافیتهای مالی، به سمت مالیاتهای هوشمند رفتیم
وی افزود: در حوزه مالیاتی شفافیتهایی شکل گرفت تا به سمت مالیاتهای هوشمند برویم و در اقدام بسیار جدی موفق شدیم معادل ۵٠ در صد مؤدیان مالیاتی را در سال گذشته شناسایی کردیم.
با همراهی مجلس، کسری بودجه سابق را جبران کردیم
سخنگوی اقتصادی دولت یادآوری کرد: به دولت توصیه میشد که با دست باز اقدامات خود را انجام دهد اما تلاش ما این بود که صادقانه اقدامات را انجام دهیم و با وجود کسری بودجه این کارها را انجام دهیم. ما در گذشته از جیب مردم برمیداشتیم و قدرت خرید خانوارها کاهش مییافت اما با اصرار پای این کار ایستادم و مجلس را همراه خود کردیم تا کسری بودجه سابق جبران شود. خاندوزی گفت: گزارش رئیس کل بانک مرکزی این است که به جهت ترازنامهها و سایر ابزارهای موجود سرعت حرکت موتورهای تولید رو به افزایش است. رویکرد دولت در زمینه واگذاریها قابل توجه است تا با کمترین فساد مالی و اقتصادی اقدامات انجام شود. وی افزود: در حوزه سهام عدالت نیاز به اصلاح الگو وجود داشت تا امکان نقش آفرینی مردم فراهم شود و این موضوع در شورایعالی بورس به نتیجه رسید و تا پایان ۱۴۰۱ انشاءالله شاهد تغییر الگو و رویکرد خواهیم بود.
دنبال قطع ارتباط تحریمها با سفره مردم هستیم
وی تصریح کرد: دولت مصمم است و به آگاهی نخبگان و توده ملت ایران اعتماد دارد و پشتگرم است تا از اقتصاد آسیبپذیر و شکننده در برابر فشارهای خارجی عبور کنیم و سفره مردم دیگر تحتتأثیر نوسانات نباشد و تولیدکنندگان از موانع تولید سابق عبور کنند.
۳۱۵ هزار نفر وام بدون ضامن گرفتهاند
سخنگوی اقتصادی دولت ادامه داد: براساس گزارش بانک مرکزی حدود ۳۱۵ هزار نفر توانستند تسهیلات دریافت کنند و تعداد بیش از این عدد هم در نوبت استفاده از این تسهیلات قرار دارند. خاندوزی تأکید کرد که در زمینه برخورد با تخلفات جدی هستیم و بسیاری از مدیران متخلف برکنار شدند اما نیازی به بیان رسانهای آن وجود نداشت. سخنگوی اقتصادی دولت درباره منابع وصول شده از عراق و سرنوشت بدهی کره جنوبی به ایران عنوان کرد: در قانون بودجه ۱۴۰۰ حدود ۲۰۰ هزار میلیارد تومان درآمد دولت به درآمدهای نفتی گره خورده بود.
درآمدهای نفتی پس از ۹۰ روز وصول شد
خاندوزی افزود: میزان فروش بشکه و درآمدهای ریالی حاصل از آن در ۱۴۰۰ بیش از سال ۹۹ و این میزان غیر از سایر درآمدها بود که این رقم نشان داد دولت بهرغم تنگناها، با تکاپو و تلاش بیشتر توانست میزان فروش نفت خود را افزایش دهد. وی ادامه داد: اکنون درآمدهای حاصل از فروش نفت پس از ۹۰ روز وصول میشود و بحمدالله منابعی هم وجود داشت که به دلیل تحریمها وصول نمیشد اما این موانع تا حد خوبی مرتفع شده است. خاندوزی اظهار داشت اگرچه تولید و صادرات خوب است اما برای محقق شدن اهداف بودجه نیازمند توفیقات بیشتری هستیم و امیدواریم با توجه به حذف ارز ترجیحی در پایان سال همه تعهدات انجام شده باشد. سخنگوی اقتصادی دولت در خصوص برنامه دولت برای مدیریت رشد نقدینگی در سالجاری گفت: با توجه به افزایش سطح عمومی قیمتها و با وجود افزایش نقدینگی ۱۴۰۰ نسبت به سال قبل افزایش پایه پولی را شاهد بودیم.
آمادهسازی زیرساخت کالابرگ الکترونیکی تا پایان تیر ماه
خاندوزی درباره تصمیم نهایی برای بازتوزیع یارانهها و زمان تکمیل زیرساختهای توزیع کالابرگ الکترونیکی هم گفت که ما در سیاست عادلانه کردن یارانهها در دو ماه اول پرداخت نقدی، زمانی را لازم داشتیم که زیرساخت فنی را آماده و حکم قانون بودجه امسال را اجرا کنیم و در این میان مجلس از ما خواست تا کالابرگ الکترونیکی را برای کاهش فشار به مردم درنظر بگیریم که امیدواریم تا پایان تیر ماه زیرساختهای لازم به شکل ۱۰۰ درصد آماده شود.
وزیر امور اقتصادی ودارایی در پاسخ به پرسش ایرنا درباره تأمین منابع مالی دو ماه اخیر دولت و یارانههای ۳۰۰ و ۴۰۰ هزار تومانی گفت: در کنار بودجه عمومی امسال رقمی بیش از ۶٠٠ هزار میلیارد تومان در قالب جداول تبصره ١۴ در نظر گرفته شده بود که بخشی از جداول این تبصره مربوط به هزینههای هدفمندی یارانههاست. سخنگوی اقتصادی دولت درباره قیمتهای متفاوت نان و نظارتها نیز اظهار داشت: با توجه به جلسات ستاد تنظیم بازار، وزارت کشور مسئولیت نظارت بر آرد و نان را دارد و هر هفته اطلاعات این حوزه را به تفکیک استانها ارائه میکنند. وی افزود: تا امروز گزارشهایی مانند طولانی شدن صفها مطرح شده اما در مورد این حرکت یکپارچه نانواییها گزارشی داده نشده و اگر کسی اطلاعات دقیقی دارد، ارائه کند تا وزارت کشور با فوریت آن را پیگیری و نتیجه را اعلام کند. خاندوزی این را هم اضافه کرد که در قالب طرح هوشمندسازی یارانه آرد در پایان تیر ماه امکان نظارت برخط تمام واحدهای صنفی فراهم خواهد شد. سخنگوی اقتصادی دولت درباره فشار ناشی از اصلاح یارانهها گفت: اصل این سیاست به معنای قطع رانت از واردات، مورد نظر اکثر اقتصاددانان بوده و سالهای قبل هم دولتهای سابق الزام اجرای آن را داشتند و دولت از جهت هدفگیریها، عقبنشینی از این سیاست را به صلاح کشور نمیداند.
خاندوزی یادآور شد: دولت قبل در سه سال آخر فعالیتش این سیاست را اجرایی کرده بود و این یارانه صرف خرید تضمینی کشاورزان و مصرف کننده داخلی شده بود و متنعمین از فساد در تلاش برای کارشکنی از سوی دولت بودند.
ارائه لایحه برای شناسایی مشمولان سهام عدالت
وی در ادامه با بیان اینکه بررسیها نشان داد برخی مستحق سهام عدالت بودهاند اما آن را دریافت نکردهاند، خاطرنشان کرد: از ابتدای سال به دنبال احصای کامل گروه مستحق دریافت سهام عدالت هستیم و اکنون این فهرست در آستانه نهایی شدن است.
خاندوزی این را هم گفت که لایحهای از سوی وزارت اقتصاد به کمیسیون اقتصادی دولت ارسال شده که قرار است بررسی شود تا کسانی که از دریافت سهام عدالت بازماندهاند، مشخص شوند و هم میزان سهامی که باید دریافت کنند تعیین شود.
رویترز در گزارش جدید خود به فضاسازی رسانهای پیرامون اقدامات ایران در فردو پرداخت
آدرس غلط بازندگان میدان
کمالوندی در گفت و گو با «ایران»: گازدهی به سانتریفیوژها در چهارچوب همان اقدام اعلامی 2 هفته پیش صورت گرفته است
گروه سیاسی/ چنانکه انتظار میرفت تصویب قطعنامه اخیر شورای حکام آژانس بینالمللی انرژی اتمی سببساز تحولاتی شد که در روند فعالیتهای هستهای صلحآمیز ایران به منصه ظهور رسیده است. قطعنامهای که بر مبنای ادعاهایی موهوم در نابهنگامترین زمان ممکن به تصویب رسید تا جمهوری اسلامی از یکسو در مسیر همکاری مسالمتآمیز خود با آژانس در فرایند نظارتهای فراپادمانی تجدیدنظر کند و از سوی دیگر از حق قانونی خود برای بهکارگیری ظرفیتهای هستهایاش که پیشتر در چهارچوب برجام با ممنوعیت مواجه شده بود، بهره گیرد.
هرچند تهران بهرغم بدعهدی طرفهای مقابل، راه همکاری بیشتر را گشوده نگه داشته و یادآور شده همچنان در مسیر دیپلماسی حرکت میکند. خبری که دیروز ایرنا به نقل از خبرگزاری رویترز درباره گزارش جدید آژانس منتشر کرد ناظر به چنین تحولاتی در مناسبات تهران و آژانس بود. اقدامی که کشورمان 18 خردادماه در مواجهه با تصویب قطعنامه ضد ایرانی شورای حکام و اعلام شروع گازدهی به نسل جدید سانتریفیوژهای خود به آن واکنش نشان داد.
این در حالی بود که روز گذشته خبرگزاری رویترز کوشید با ادعای دسترسی به گزارش جدید آژانس مبنی بر راهاندازی سانتریفیوژهای پیشرفته IR6 در سایت زیرزمینی فردو نشان دهد ایران گامی فراتر از اقدام اعلامی خود 12 روز پیش برداشته است اما بهروز کمالوندی، سخنگوی سازمان انرژی اتمی در گفتوگو با روزنامه ایران به این فضاسازیها واکنش نشان داد و گفت: «اقدام جاری ایران مبنی بر گازدهی به نسل جدید سانتریفیوژها در چهارچوب همان اقدام اعلامی 2 هفته پیش صورت گرفته و اقدام جدیدی در دستور کار نیست.»
به گفته سخنگوی سازمان انرژی اتمی، مقامهای آژانس میخواهند در جریان مرحله به مرحله اقدامات ایران قرار گیرند و این امر نیز در دستور کار سازمان انرژی اتمی قرار دارد.
سانتریفیوژهای پیشرفته آیآر-۶ که متشکل از ۱۶۶ ماشین است و دومین آبشار سانتریفیوژ آیآر-۶ محسوب میشود که در سایت فردو نصب شده، از ویژگیهایی بهرهمند است که امکان غنیسازی در درجههای مختلف را فراهم میآورد.
بنا به گزارش جدید آژانس، ایران به این نهاد اعلام کرده که فرایند «غیرفعالسازی» را که یک مرحله پیش از آغاز غنیسازی و فرایندی برای تزریق گاز «یو اف-۶» است، آغاز کرده است. پیشتر مقامهای کشورمان به آژانس خبر داده بودند که مرحله مقدماتی غنیسازی را که اصطلاحاً «غیرفعالسازی آبشار» نام دارد و تغذیه «یو اف-۶» را نیز شامل میشود از روز یکشنبه گذشته آغاز کرده است.
تا پیش از وقوع تحولات جدید و قطعنامه شورای حکام، ایران اعلام کرده بود که از 2 آبشار جدید آیآر-۶ برای غنیسازی 5 تا 20 درصد استفاده خواهد کرد.
آژانس در گزارش جدید خود به این موضوع اشاره کرده و یادآور شده که این نهاد منتظر دریافت توضیحات ایران است که پس از تکمیل مرحله غیرفعالسازی سانتریفیوژهای نسل 6 قصد دارد چه حالتی را برای آبشار فوقالذکر اجرایی کند. موضوعی که بیتردید کشورمان اطلاعات لازم پیرامون آن را در اختیار آژانس قرار خواهد داد.
اقدام تلافیجویانه
این اقدام کشورمان کمی پس از آن صورت گرفت که محمد اسلامی، رئیس سازمان انرژی اتمی در واکنش به تصویب قطعنامه آژانس اعلام کرده بود که ایران ماشینهای سانتریفیوژ جدید را نصب و گازدهی را شروع کرده است.
این در حالی بود که بازرسان آژانس هم برای نظارت بر روند گازدهی ماشینهای پیشرفته به تهران آمدند و از نزدیک شاهد مجموعه اقدامات جدید ایران بودند. پیش از این، ایران در چهارچوب توافق هستهای با ممنوعیت کار روی نسل سانتریفیوژ آیآر-6 روبهرو بود و تنها میتوانست از سانتریفیوژهای آیآر-۱ برای غنیسازی استفاده کند.
این در حالی بود که کشورمان از سالها قبل با دستیابی به دانش بومی این ابزار مهم در حوزه غنیسازی اورانیوم از این امکان بهرهمند شده بود تا علاوه بر نسل اولیه سانتریفیوژهای ایرانی یعنی آیآر-۱ نسلهای پیشرفته را هم به خوبی بسازد و آزمایش کند. اما ایران بر مبنای تعهدات برجامیاش به مدت 8 سال و نیم از آغاز اجرای برجام (انتهای سال 1402) این امکان را نداشت زنجیره 30 تایی از نسل سانتریفیوژ آیآر- 6 داشته باشد و آن را به تولید انبوه برساند. اما پس از خروج یکجانبه امریکا از توافق و انفعال شرکای اروپایی برجام در دفاع از منافع اقتصادی ایران، دیگر دلیلی وجود نداشت تا کشورمان به مجموعه تعهدات خود در قالب این توافق متعهد بماند. از این رو با اتکا به قانون اقدام راهبردی برای لغو تحریمها تصمیم گرفت با بیاعتنایی به محدودیت تعریف شده، نسل جدید از سانتریفیوژهای تولید شده را راهاندازی کرده و عملیات غنیسازی بدون مرز را آغاز کند.
رویکرد جانبدارانه آژانس
این تحولات در پی آن صورت میگیرد که روند مذاکرات احیای توافق هستهای در وین با تردید تصمیمگیرندگان امریکایی دچار وقفهای طولانی مدت شد اما سه کشور اروپایی طرف توافق به جای چارهاندیشی برای ترغیب امریکا جهت تعیین تکلیف زودهنگام مذاکرات قطعنامهای را به شورای حکام آژانس ارائه دادند که با ۳۰ رأی مثبت، 2 رأی منفی چین و روسیه و 3 رأی ممتنع لیبی، پاکستان و هند به تصویب رسید و از عدم همکاری ایران با آژانس انتقاد کرد.
پیش از تصویب این قطعنامه «رافائل گروسی»، مدیر کل آژانس انتشار گزارشهای جزئیتر همراه با انتشار اطلاعات غیرضروری علیه ایران را در پیش گرفته بود که این رویه از سوی مقامات ایرانی با انتقاد جدی نیز روبهرو شد.
«گروسی» در رویکرد جانبدارانه خود موضوعاتی را علیه ایران مطرح کرد که مبتنی بر اسناد واهی ارائه شده از سوی رژیم صهیونیستی بود آن هم در شرایطی که اعتبار این اسناد از سوی جمهوری اسلامی رد شده بود. مدیرکل آژانس که در چهارچوب برجام موظف بود تنها به نظارت بر فعالیتهای هستهای ایران در چهارچوب این توافق و همچنین بررسی تعهدات پادمانی ایران بپردازد، پا را از این هم فراتر گذاشت و زمینه ساز شکلگیری فضایی برای بازگشایی مجدد پرونده موضوعات حل شده میان ایران و آژانس شد.
او گزارشی را جدا از گزارش نظارت بر اجرای برجام، تحت عنوان گزارش پادمانی درباره 4 مکان مورد سؤال روی میز شورای حکام گذاشت که پیشتر ایران در قالب پروندهای موسوم به «مطالعات ادعایی» آنها را حل و فصل کرده بود.
حسن نیت ایران
ایران برای نشان دادن حسن نیت خود تصمیم گرفت در قالب یک توافق موقت سه ماهه با آژانس که در اسفندماه سال گذشته در خلال سفر مدیرکل آژانس به تهران صورت گرفت، این موضوعات ادعایی جدید را هم تعیین تکلیف کند اما متقابلاً خواستار آن شد که احیای برجام باید به پرونده سازیهای موهوم آژانس علیه ایران خاتمه دهد.
با وجود همکاری مسالمتآمیز کشورمان در ماهها و هفتههای اخیر که در روند برگزاری چند نشست رودررو و پرسش و پاسخ مکتوب میان دو طرف انجام شد، ادبیات آخرین گزارش «گروسی» و سخنرانیهای جانبدارانه او بیاعتنا به همکاری سازنده ایران فضا را برای تصویب قطعنامه شورای حکام مهیا کرد.
این در حالی بود که مدیر کل آژانس تنها چند روز پیش از برگزاری نشست شورای حکام راهی تلآویو شده بود تا ملاقاتهای بحث برانگیز او با مقامهای صهیونیستی بیش از پیش بر سوگیری رویکرد ضد ایرانی آژانس و همسویی با رژیم صهیونیستی صحه بگذارد.
اگرچه آژانس مدعی بود که قطعنامه شورای حکام محتوای تند و تیزی ندارد اما نفس صدور این قطعنامه درباره ایران که بالاترین سطح همکاری با آژانس را از خود نشان داده بود، میتوانست پیامدی فراتر از هشدارهای اعلامی کشورمان داشته باشد.
چه آنکه انتشار خبر راهاندازی سانتریفیوژهای پیشرفته آیآر-۶ در سایت فردو یکی از انبوه اقداماتی است که ایران در واکنش به رویکرد جانبدارانه آژانس در دستور کار قرار داده است و میتواند در صورت تداوم راه نافرجام آژانس عواقب جدیتری به دنبال داشته باشد.
گروه سیاسی/ چنانکه انتظار میرفت تصویب قطعنامه اخیر شورای حکام آژانس بینالمللی انرژی اتمی سببساز تحولاتی شد که در روند فعالیتهای هستهای صلحآمیز ایران به منصه ظهور رسیده است. قطعنامهای که بر مبنای ادعاهایی موهوم در نابهنگامترین زمان ممکن به تصویب رسید تا جمهوری اسلامی از یکسو در مسیر همکاری مسالمتآمیز خود با آژانس در فرایند نظارتهای فراپادمانی تجدیدنظر کند و از سوی دیگر از حق قانونی خود برای بهکارگیری ظرفیتهای هستهایاش که پیشتر در چهارچوب برجام با ممنوعیت مواجه شده بود، بهره گیرد.
هرچند تهران بهرغم بدعهدی طرفهای مقابل، راه همکاری بیشتر را گشوده نگه داشته و یادآور شده همچنان در مسیر دیپلماسی حرکت میکند. خبری که دیروز ایرنا به نقل از خبرگزاری رویترز درباره گزارش جدید آژانس منتشر کرد ناظر به چنین تحولاتی در مناسبات تهران و آژانس بود. اقدامی که کشورمان 18 خردادماه در مواجهه با تصویب قطعنامه ضد ایرانی شورای حکام و اعلام شروع گازدهی به نسل جدید سانتریفیوژهای خود به آن واکنش نشان داد.
این در حالی بود که روز گذشته خبرگزاری رویترز کوشید با ادعای دسترسی به گزارش جدید آژانس مبنی بر راهاندازی سانتریفیوژهای پیشرفته IR6 در سایت زیرزمینی فردو نشان دهد ایران گامی فراتر از اقدام اعلامی خود 12 روز پیش برداشته است اما بهروز کمالوندی، سخنگوی سازمان انرژی اتمی در گفتوگو با روزنامه ایران به این فضاسازیها واکنش نشان داد و گفت: «اقدام جاری ایران مبنی بر گازدهی به نسل جدید سانتریفیوژها در چهارچوب همان اقدام اعلامی 2 هفته پیش صورت گرفته و اقدام جدیدی در دستور کار نیست.»
به گفته سخنگوی سازمان انرژی اتمی، مقامهای آژانس میخواهند در جریان مرحله به مرحله اقدامات ایران قرار گیرند و این امر نیز در دستور کار سازمان انرژی اتمی قرار دارد.
سانتریفیوژهای پیشرفته آیآر-۶ که متشکل از ۱۶۶ ماشین است و دومین آبشار سانتریفیوژ آیآر-۶ محسوب میشود که در سایت فردو نصب شده، از ویژگیهایی بهرهمند است که امکان غنیسازی در درجههای مختلف را فراهم میآورد.
بنا به گزارش جدید آژانس، ایران به این نهاد اعلام کرده که فرایند «غیرفعالسازی» را که یک مرحله پیش از آغاز غنیسازی و فرایندی برای تزریق گاز «یو اف-۶» است، آغاز کرده است. پیشتر مقامهای کشورمان به آژانس خبر داده بودند که مرحله مقدماتی غنیسازی را که اصطلاحاً «غیرفعالسازی آبشار» نام دارد و تغذیه «یو اف-۶» را نیز شامل میشود از روز یکشنبه گذشته آغاز کرده است.
تا پیش از وقوع تحولات جدید و قطعنامه شورای حکام، ایران اعلام کرده بود که از 2 آبشار جدید آیآر-۶ برای غنیسازی 5 تا 20 درصد استفاده خواهد کرد.
آژانس در گزارش جدید خود به این موضوع اشاره کرده و یادآور شده که این نهاد منتظر دریافت توضیحات ایران است که پس از تکمیل مرحله غیرفعالسازی سانتریفیوژهای نسل 6 قصد دارد چه حالتی را برای آبشار فوقالذکر اجرایی کند. موضوعی که بیتردید کشورمان اطلاعات لازم پیرامون آن را در اختیار آژانس قرار خواهد داد.
اقدام تلافیجویانه
این اقدام کشورمان کمی پس از آن صورت گرفت که محمد اسلامی، رئیس سازمان انرژی اتمی در واکنش به تصویب قطعنامه آژانس اعلام کرده بود که ایران ماشینهای سانتریفیوژ جدید را نصب و گازدهی را شروع کرده است.
این در حالی بود که بازرسان آژانس هم برای نظارت بر روند گازدهی ماشینهای پیشرفته به تهران آمدند و از نزدیک شاهد مجموعه اقدامات جدید ایران بودند. پیش از این، ایران در چهارچوب توافق هستهای با ممنوعیت کار روی نسل سانتریفیوژ آیآر-6 روبهرو بود و تنها میتوانست از سانتریفیوژهای آیآر-۱ برای غنیسازی استفاده کند.
این در حالی بود که کشورمان از سالها قبل با دستیابی به دانش بومی این ابزار مهم در حوزه غنیسازی اورانیوم از این امکان بهرهمند شده بود تا علاوه بر نسل اولیه سانتریفیوژهای ایرانی یعنی آیآر-۱ نسلهای پیشرفته را هم به خوبی بسازد و آزمایش کند. اما ایران بر مبنای تعهدات برجامیاش به مدت 8 سال و نیم از آغاز اجرای برجام (انتهای سال 1402) این امکان را نداشت زنجیره 30 تایی از نسل سانتریفیوژ آیآر- 6 داشته باشد و آن را به تولید انبوه برساند. اما پس از خروج یکجانبه امریکا از توافق و انفعال شرکای اروپایی برجام در دفاع از منافع اقتصادی ایران، دیگر دلیلی وجود نداشت تا کشورمان به مجموعه تعهدات خود در قالب این توافق متعهد بماند. از این رو با اتکا به قانون اقدام راهبردی برای لغو تحریمها تصمیم گرفت با بیاعتنایی به محدودیت تعریف شده، نسل جدید از سانتریفیوژهای تولید شده را راهاندازی کرده و عملیات غنیسازی بدون مرز را آغاز کند.
رویکرد جانبدارانه آژانس
این تحولات در پی آن صورت میگیرد که روند مذاکرات احیای توافق هستهای در وین با تردید تصمیمگیرندگان امریکایی دچار وقفهای طولانی مدت شد اما سه کشور اروپایی طرف توافق به جای چارهاندیشی برای ترغیب امریکا جهت تعیین تکلیف زودهنگام مذاکرات قطعنامهای را به شورای حکام آژانس ارائه دادند که با ۳۰ رأی مثبت، 2 رأی منفی چین و روسیه و 3 رأی ممتنع لیبی، پاکستان و هند به تصویب رسید و از عدم همکاری ایران با آژانس انتقاد کرد.
پیش از تصویب این قطعنامه «رافائل گروسی»، مدیر کل آژانس انتشار گزارشهای جزئیتر همراه با انتشار اطلاعات غیرضروری علیه ایران را در پیش گرفته بود که این رویه از سوی مقامات ایرانی با انتقاد جدی نیز روبهرو شد.
«گروسی» در رویکرد جانبدارانه خود موضوعاتی را علیه ایران مطرح کرد که مبتنی بر اسناد واهی ارائه شده از سوی رژیم صهیونیستی بود آن هم در شرایطی که اعتبار این اسناد از سوی جمهوری اسلامی رد شده بود. مدیرکل آژانس که در چهارچوب برجام موظف بود تنها به نظارت بر فعالیتهای هستهای ایران در چهارچوب این توافق و همچنین بررسی تعهدات پادمانی ایران بپردازد، پا را از این هم فراتر گذاشت و زمینه ساز شکلگیری فضایی برای بازگشایی مجدد پرونده موضوعات حل شده میان ایران و آژانس شد.
او گزارشی را جدا از گزارش نظارت بر اجرای برجام، تحت عنوان گزارش پادمانی درباره 4 مکان مورد سؤال روی میز شورای حکام گذاشت که پیشتر ایران در قالب پروندهای موسوم به «مطالعات ادعایی» آنها را حل و فصل کرده بود.
حسن نیت ایران
ایران برای نشان دادن حسن نیت خود تصمیم گرفت در قالب یک توافق موقت سه ماهه با آژانس که در اسفندماه سال گذشته در خلال سفر مدیرکل آژانس به تهران صورت گرفت، این موضوعات ادعایی جدید را هم تعیین تکلیف کند اما متقابلاً خواستار آن شد که احیای برجام باید به پرونده سازیهای موهوم آژانس علیه ایران خاتمه دهد.
با وجود همکاری مسالمتآمیز کشورمان در ماهها و هفتههای اخیر که در روند برگزاری چند نشست رودررو و پرسش و پاسخ مکتوب میان دو طرف انجام شد، ادبیات آخرین گزارش «گروسی» و سخنرانیهای جانبدارانه او بیاعتنا به همکاری سازنده ایران فضا را برای تصویب قطعنامه شورای حکام مهیا کرد.
این در حالی بود که مدیر کل آژانس تنها چند روز پیش از برگزاری نشست شورای حکام راهی تلآویو شده بود تا ملاقاتهای بحث برانگیز او با مقامهای صهیونیستی بیش از پیش بر سوگیری رویکرد ضد ایرانی آژانس و همسویی با رژیم صهیونیستی صحه بگذارد.
اگرچه آژانس مدعی بود که قطعنامه شورای حکام محتوای تند و تیزی ندارد اما نفس صدور این قطعنامه درباره ایران که بالاترین سطح همکاری با آژانس را از خود نشان داده بود، میتوانست پیامدی فراتر از هشدارهای اعلامی کشورمان داشته باشد.
چه آنکه انتشار خبر راهاندازی سانتریفیوژهای پیشرفته آیآر-۶ در سایت فردو یکی از انبوه اقداماتی است که ایران در واکنش به رویکرد جانبدارانه آژانس در دستور کار قرار داده است و میتواند در صورت تداوم راه نافرجام آژانس عواقب جدیتری به دنبال داشته باشد.
رکورد 70 ساله بالاترین دما در آبادان، مهران و دهلران شکسته شد
خرما پزان در آخرین روز بهار
با وجود بیسابقه بودن گرما در خوزستان و ایلام با هماهنگی و آمادگی استانداریها و همکاری مردم در این دو استان برق قطعی نداشت
شیما جهانبخش – زهره افشار
اولین روز تابستان فرا رسید ،اما برخی از شهرهای خوزستان و ایلام در روزهای پایانی خرداد با گرمای بالای 52 درجه رکورد دمای ثبت شده 70 سال گذشته را شکستند و فصل خرما پزان را در بهار تجربه کردند، البته رکورد زنی گرما تنها مربوط به خوزستان و ایلام نبود. شهرستان لامرد استان فارس هم با ثبت دمای 50 درجه رکوردی را به نام خود ثبت کرد. آنطور که سازمان هواشناسی پیشبینی کرده امسال با افزایش 2 درجهای دما نسبت به میانگین بلند مدت، تابستانی گرم در انتظار مردم است.
روز دوشنبه دما در آبادان به 52.2 درجه و دهلران و مهران به 52 درجه رسید که ثبت این دما در روزهای پایانی بهار سابقه نداشته است. این گرمای زودهنگام باعث گرمازدگی دهها نفر، ذوب شدن دهها کنتور برق و شکستن رکورد گرمترین روزخرداد از زمانی که ایستگاه هواشناسی در آبادان تأسیس شده است (70 سال) شد.«صادق ضیاییان» مدیر کل پیشبینی و هشدار سازمان هواشناسی به «ایران »گفت: ثبت دمای 52.5 در آبادان به این دلیل رکورد به حساب میآید که از زمان ایجاد ایستگاه هواشناسی در این شهر که به 70 سال پیش بر میگردد تاکنون دما در نیمه دوم خرداد به این حد نرسیده بود و پیش از آن نیز ایستگاهی برای ثبت دما نبوده است.
وی تصریح کرد: بالاترین دما در تاریخ شهر آبادان مربوط به 9 مرداد سال 99 با 52.5 درجه سانتیگراد است.
به گفته وی نخستین ایستگاه هواشناسی ایران 100 سال پیش در بوشهر تأسیس شده بود.
وی با اشاره به اینکه در فصل بهار که آخرین روز آن را دیروز پشت سر گذاشتیم در مجموع میانگین دما نسبت به بلند مدت یک درجه بالاتر بوده تأکید کرد:ممکن است در تابستان امسال نیز دما یک تا دو درجه بالاتر از میانگین بلند مدت برود ،لذا باید منتظر تابستانی گرم باشیم
ضیاییان گفت: هر چند دیروز (سهشنبه) نیز دمای بالای 50 درجه را در برخی از نقاط خوزستان داشتیم اما از امروز تا 72 ساعت آینده روند کاهش دما را در نیمه غربی و جنوبی کشور خواهیم داشت .
در همین حال مدیر کل پیشبینی و هشدار سازمان هواشناسی از ورود گرد و خاک با منشأ عراق ازامروز در نیمه غربی خبر داد و تصریح کرد: در این روزها در استانهای خوزستان، کرمانشاه، ایلام شاهد گرد و غبار غلیظ خواهیم بود و این پدیده در روزهای آتی با شدت کمتر به کردستان، آذربایجان غربی، آذربایجان شرقی، سیستان و بلوچستان، کرمان، لرستان البرز و تهران میرسد.
برنامه ریزی مانع قطعی برق شد
«کیومرث زمانی» معاون برنامهریزی و تحقیقات شرکت برق منطقهای خوزستان در خصوص میزان مصرف برق در روز دوشنبه و دمای بالای 50 درجه در این استان به «ایران»گفت: خوشبختانه در هماهنگی با استانداری و تعطیلی که صورت گرفت میزان مصرف از رکورد سال 1401 خوزستان کمتر بود و در هیچ نقطهای با قطعی برق مواجه نبودیم.
بیشترین میزان مصرف برق در خوزستان در سال جاری مربوط به 19 خرداد با 8118 مگاوات میشود که ما چهار روز متوالی (روزهای 16 تا 19 خرداد) دمای بالای 50 درجه در خوزستان داشتیم و انتظار ما این بود که روز دوشنبه 30 خرداد میزان مصرف برق استان از این میزان بالاتر برود که با تعطیلی بموقع و البته همکاری مردم در نهایت 7932 مگاوات برق مصرف شد.
وی با اشاره به اینکه معمولاً در خوزستان به ازای هر درجه افزایش دما، مصرف برق 200 تا 250 مگاوات برق بیشتر میشود افزود: 80 درصد مصرف برق خوزستان در بخش خانگی مصرف میشود و مردم هم بزرگترین مصرف کننده برق هستند و هم میتوانند بزرگترین کمک را به صرفهجویی و پایداری شبکه انجام دهند.
وی خاطرنشان کرد: انتظار ما این است که ادارات خوزستان رأس ساعت 13 کار خود را تعطیل کنند که متأسفانه برخی ادارات این مسأله را رعایت نمیکنند.در بخش صنعت نیز برق صنایع سیمانی و فولادی سهمیه بندی شده و در شهرک های صنعتی هم یک روز در هفته، برق ازساعت 11 به بعد قطع میشود.وی در پاسخ به این پرسش که آخرین وضعیت و تابآوری پستها و مقره های برق خوزستان در مقابل گرما و گرد و غبار چیست توضیح داد: ما در سالهای گذشته با توجه به بودجهای که در اختیار داشتیم تنها توانستیم 50 درصد مقره هارا که بهصورت اضطراری باید تعویض میشد جایگزین کنیم و هر چند تعویض مابقی مقرهها اضطراری نیست ،ولی لازم است و باید در دستور کار قرار بگیرد.
به گفته وی مقرههای قبلی از جنس سرامیکی است و باید با مقرههای سیلیکونی آب گریز و خاک گریز و مقاوم با گرما تعویض شوند.
سخنگوی شرکت برق منطقهای خوزستان تأکید کرد: متأسفانه در سال های گذشته تخصیص بودجه ردیف مقابله با گرد و خاک در تأسیسات برق خوزستان کاهش داشته است.
وی تعویض مقرههای سرامیکی، پوشش عایقی روی تجهیزات پستهای برق و ساخت ایستگاه های سرپوشیده را از جمله اقدامات ضروری برای پایداری شبکه برق خوزستان خواند و افزود: در سال جاری تا کنون 3 بار تجهیزات پستهای برق با آب مقطر شستوشو شده است.
گرمای خوزستان 16 نفررا راهی بیمارستان کرد
«علیرضا نجفی» سخنگوی دانشگاه علوم پزشکی خوزستان به «ایران»گفت:در 24 ساعت دوشنبه تا سهشنبه 16 نفر در استان بهدلیل گرمازدگی راهی بیمارستان شدند.
وی افزود: با توجه به پیشبینی هواشناسی مبنی بر افزایش دمای بالای 50 درجه از چند روز گذشته از طریق صدا و سیما و رسانهها و فضای مجازی هشدارهای لازم را درخصوص گرمازدگی به مردم داده بودیم.کماکان نیز از مردم بویژه سالمندان و کودکان میخواهیم از ایستادن در فضای غیر مسقف خودداری کنند و تا حد امکان آب بنوشند و در صورت بروز گرمازدگی سریعاً به مراکز درمانی بروند.وی گفت شاید گفتن این حرف از طریق دانشگاه علوم پزشکی غیر معمول باشد، اما از مردم سراسر کشور خواهش میکنم در مصرف برق واقعاً کوشا باشند ،زیرا اگرخدای ناکرده در شهرهایی که دما بالای 50 درجه میرسد برق به یکباره قطع شود بدون شک شیرخواران و سالمندان دچار گرمازدگی خواهند شد!روز دوشنبه در حالی که هواشناسی خوزستان ثبت دمای 52.5 درجه را برای آبادان اعلام کرد مردم شهرهای مختلف اذعان میکردند که در ماشینهای آنان دمای 57 درجه را نیز ثبت کرده اند.«محمد سبزه زاری» مدیرکل هواشناسی خوزستان در این خصوص توضیح داد: ایستگاههای هواشناسی ما در سطح خاکی و در فاصله 1.5 تا 2 متری از سطح زمین قرار دارد ولی قاعدتاً دما در سطح آسفالت که گرمای فلز خودروها نیز به آن اضافه میشود بیشتر است، چراکه سطح فلزی گرما را جذب میکند. به گفته وی روز سهشنبه دما در شهرهای اهواز، حمیدیه، باوی، رامین، آبادان، خرمشهر، سوسنگرد، هویزه، امیدیه، آغاجاری، رامشیر و شادگان در حد روز گذشته بود ولی از امروز تا آخر هفته دما حداقل 5 درجه کاهش مییابد.
گرما و گرد و غبار در ایلام
از سوی دیگر «ناصرملکی» مدیر کل هواشناسی استان ایلام هم با اعلام اینکه گرمای هوای خرداد ماه در 70 سال گذشته در 2 شهرستان مهران و دهلران رکورد زده است، به «ایران» گفت: شهرستان مهران روزهای شنبه و یکشنبه با ثبت دمای 51.4 درجه سانتیگراد گرمترین شهر کشور بوده است، البته شهرستان دهلران رتبه سوم گرما را در این مدت داشته است. ملکی با اشاره به اینکه موج گرمای حاکم بر استان از اواخر امروز (چهارشنبه) کاهش مییابد افزود: دمای هوا درمناطق شمالی استان طی روزهای پایانی هفته تا 10 درجه کاهش خواهد یافت، البته با توجه به وزش شدید باد احتمال تشکیل و نفوذ توده گرد و غبار وجود خواهد داشت.مدیر کل هواشناسی استان ایلام یادآور شد: از هفته قبل پیشبینیها در خصوص گرمای کم سابقه صورت گرفته و هشدارهای لازم به دستگاههای متولی اعلام شده بود.
وی درخصوص اختلاف دمای ثبت شده در هواشناسی و آنچه مردم اعلام میکنند، توضیح داد: ایستگاههای هواشناسی در تمام استانها خارج از شهرها و اغلب در مناطق خاکی واقع شده است ،به همین دلیل دمای ثبت شده در مراکز ما عدد پایین تری را نسبت به سطح شهرها که شلوغتر بوده و فضای بستهتری دارد نشان میدهد، البته نمیتوان به طور قطع صحت دمای ثبت شده توسط دماسنجهای معمول و نصب شده روی خودروها را تأیید کرد و همچنان ملاک واقعی سنجش دما ایستگاههای هواشناسی هستند.
گرما در دهلران 70 نفر را راهی بیمارستان کرد
«لطیف صادقی»، معاون استاندار و فرماندار ویژه دهلران هم از آماده باش ستاد مدیریت بحران در این شهرستان مرزی خبر داد و اظهار داشت: گرمای ۵۱ درجه موجب شد همه دستگاههای خدمت رسان در حالت آماده باش باشند.
وی با اشاره به اینکه گرمای شدید به تأسیسات شبکه توزیع برق و دستگاههای اندازهگیری برق به برخی از مشترکین خانگی نیز خساراتی وارد کرده است، افزود: شدت گرما موجب سوختگی ۱۰ کنتور برق در این شهرستان شده است. با وجود اینکه هیچ گونه خاموشی تا امروز نداشتهایم اما حتی کولرها، منازل را خنک نمیکنند و این امر سبب مشکلات زیادی برای شهروندان شده است.فرماندار ویژه دهلران از ادارات منابع طبیعی و محیط زیست خواست برای هرگونه آتشسوزی احتمالی آمادگی داشته باشند و برنامهریزی و راهکارهای عملیاتی درخصوص پیشگیری از حوادث احتمالی را در دستور کار قرار دهند.
وی با بیان اینکه طی این مدت بیش از 70 نفر به علت گرما زدگی راهی مراکز درمانی شدهاند، گفت: شبکه بهداشت و درمان و هلال احمر آمادگی لازم را برای پذیرش و درمان شهروندان دارند و شهروندان در این زمینه نگرانی نداشته باشند.
ثبت دمای 66 درجهای از سوی شهروندان
«مجید بیگلریان»، مدیر کل مدیریت ستاد بحران استان ایلام نیز با تأکید بر اینکه طی 2 روز گرمای بیسابقه هیچ گونه خاموشی در استان نداشتهایم، گفت: با توجه به هشدارهایی که از سوی هواشناسی صادر شده بود تمام دستگاههای امدادرسان و مراکز درمانی در حالت آماده باش بودند.بیگلریان افزود: گرمای هوا به حدی بود که موجب آب شدن(سوختن) 10 کنتور برق در دهلران شده است. علت این حوادث استفاده همزمان چندین وسایل سرمایشی از یک منبع بوده است. وی با تأکید بر لزوم صرفهجویی در مصرف برق، اظهار داشت: به منظور کاهش بار مصرف در روزهای گرم با تصمیم ستاد مدیریت بحران استان روز یکشنبه تمام ادارات و بانکها در شهرستانهای مهران و دهلران تعطیل بود و با این اقدام توانستیم بیش از 50 درصد در مصرف برق طی این مدت صرفهجویی کنیم. همین امر هم سبب شد در این مدت هیچ گونه خاموشی در استان نداشته باشیم.
مدیر کل مدیریت ستاد بحران استان ایلام افزود: در برخی شبکههای مجازی شهروندان با ارسال تصاویر دماسنج خودروهای شخصی دمای هوا را تا 66 درجه در آفتاب و 58 درجه در سایه هم اعلام کردهاند، اما ملاک اصلی ما آمارهای سازمان هواشناسی است، البته گرمای بیسابقه در استان کاملاً مشهود بود و همین امر هم سبب شد تعداد زیادی از هم استانیها بخصوص در شهرستان دهلران دچار گرمازدگی شده و راهی مراکز درمانی شوند.
بــــرش
روز دوشنبه دما در آبادان به 52.2 درجه و دهلران و مهران به 52 درجه رسید که ثبت این دما در روزهای پایانی بهار سابقه نداشته است . این گرمای زودهنگام باعث گرمازدگی دهها نفر، ذوب شدن دهها کنتور برق و شکستن رکورد گرمترین روزخرداد از زمانی که ایستگاه هواشناسی در آبادان تاسیس شده است ( 70 سال) شد
«صادق ضیاییان» مدیر کل پیش بینی و هشدار سازمان هواشناسی به «ایران»گفت : ثبت دمای 52.5 در آبادان به این دلیل رکورد به حساب می آید که از زمان ایجاد ایستگاه هواشناسی در این شهر که به 70 سال پیش بر می گردد تاکنون دما در نیمه دوم خرداد به این حد نرسیده بود و پیش از آن نیز ایستگاهی برای ثبت دما نبوده است
اولین روز تابستان فرا رسید ،اما برخی از شهرهای خوزستان و ایلام در روزهای پایانی خرداد با گرمای بالای 52 درجه رکورد دمای ثبت شده 70 سال گذشته را شکستند و فصل خرما پزان را در بهار تجربه کردند، البته رکورد زنی گرما تنها مربوط به خوزستان و ایلام نبود. شهرستان لامرد استان فارس هم با ثبت دمای 50 درجه رکوردی را به نام خود ثبت کرد. آنطور که سازمان هواشناسی پیشبینی کرده امسال با افزایش 2 درجهای دما نسبت به میانگین بلند مدت، تابستانی گرم در انتظار مردم است.
روز دوشنبه دما در آبادان به 52.2 درجه و دهلران و مهران به 52 درجه رسید که ثبت این دما در روزهای پایانی بهار سابقه نداشته است. این گرمای زودهنگام باعث گرمازدگی دهها نفر، ذوب شدن دهها کنتور برق و شکستن رکورد گرمترین روزخرداد از زمانی که ایستگاه هواشناسی در آبادان تأسیس شده است (70 سال) شد.«صادق ضیاییان» مدیر کل پیشبینی و هشدار سازمان هواشناسی به «ایران »گفت: ثبت دمای 52.5 در آبادان به این دلیل رکورد به حساب میآید که از زمان ایجاد ایستگاه هواشناسی در این شهر که به 70 سال پیش بر میگردد تاکنون دما در نیمه دوم خرداد به این حد نرسیده بود و پیش از آن نیز ایستگاهی برای ثبت دما نبوده است.
وی تصریح کرد: بالاترین دما در تاریخ شهر آبادان مربوط به 9 مرداد سال 99 با 52.5 درجه سانتیگراد است.
به گفته وی نخستین ایستگاه هواشناسی ایران 100 سال پیش در بوشهر تأسیس شده بود.
وی با اشاره به اینکه در فصل بهار که آخرین روز آن را دیروز پشت سر گذاشتیم در مجموع میانگین دما نسبت به بلند مدت یک درجه بالاتر بوده تأکید کرد:ممکن است در تابستان امسال نیز دما یک تا دو درجه بالاتر از میانگین بلند مدت برود ،لذا باید منتظر تابستانی گرم باشیم
ضیاییان گفت: هر چند دیروز (سهشنبه) نیز دمای بالای 50 درجه را در برخی از نقاط خوزستان داشتیم اما از امروز تا 72 ساعت آینده روند کاهش دما را در نیمه غربی و جنوبی کشور خواهیم داشت .
در همین حال مدیر کل پیشبینی و هشدار سازمان هواشناسی از ورود گرد و خاک با منشأ عراق ازامروز در نیمه غربی خبر داد و تصریح کرد: در این روزها در استانهای خوزستان، کرمانشاه، ایلام شاهد گرد و غبار غلیظ خواهیم بود و این پدیده در روزهای آتی با شدت کمتر به کردستان، آذربایجان غربی، آذربایجان شرقی، سیستان و بلوچستان، کرمان، لرستان البرز و تهران میرسد.
برنامه ریزی مانع قطعی برق شد
«کیومرث زمانی» معاون برنامهریزی و تحقیقات شرکت برق منطقهای خوزستان در خصوص میزان مصرف برق در روز دوشنبه و دمای بالای 50 درجه در این استان به «ایران»گفت: خوشبختانه در هماهنگی با استانداری و تعطیلی که صورت گرفت میزان مصرف از رکورد سال 1401 خوزستان کمتر بود و در هیچ نقطهای با قطعی برق مواجه نبودیم.
بیشترین میزان مصرف برق در خوزستان در سال جاری مربوط به 19 خرداد با 8118 مگاوات میشود که ما چهار روز متوالی (روزهای 16 تا 19 خرداد) دمای بالای 50 درجه در خوزستان داشتیم و انتظار ما این بود که روز دوشنبه 30 خرداد میزان مصرف برق استان از این میزان بالاتر برود که با تعطیلی بموقع و البته همکاری مردم در نهایت 7932 مگاوات برق مصرف شد.
وی با اشاره به اینکه معمولاً در خوزستان به ازای هر درجه افزایش دما، مصرف برق 200 تا 250 مگاوات برق بیشتر میشود افزود: 80 درصد مصرف برق خوزستان در بخش خانگی مصرف میشود و مردم هم بزرگترین مصرف کننده برق هستند و هم میتوانند بزرگترین کمک را به صرفهجویی و پایداری شبکه انجام دهند.
وی خاطرنشان کرد: انتظار ما این است که ادارات خوزستان رأس ساعت 13 کار خود را تعطیل کنند که متأسفانه برخی ادارات این مسأله را رعایت نمیکنند.در بخش صنعت نیز برق صنایع سیمانی و فولادی سهمیه بندی شده و در شهرک های صنعتی هم یک روز در هفته، برق ازساعت 11 به بعد قطع میشود.وی در پاسخ به این پرسش که آخرین وضعیت و تابآوری پستها و مقره های برق خوزستان در مقابل گرما و گرد و غبار چیست توضیح داد: ما در سالهای گذشته با توجه به بودجهای که در اختیار داشتیم تنها توانستیم 50 درصد مقره هارا که بهصورت اضطراری باید تعویض میشد جایگزین کنیم و هر چند تعویض مابقی مقرهها اضطراری نیست ،ولی لازم است و باید در دستور کار قرار بگیرد.
به گفته وی مقرههای قبلی از جنس سرامیکی است و باید با مقرههای سیلیکونی آب گریز و خاک گریز و مقاوم با گرما تعویض شوند.
سخنگوی شرکت برق منطقهای خوزستان تأکید کرد: متأسفانه در سال های گذشته تخصیص بودجه ردیف مقابله با گرد و خاک در تأسیسات برق خوزستان کاهش داشته است.
وی تعویض مقرههای سرامیکی، پوشش عایقی روی تجهیزات پستهای برق و ساخت ایستگاه های سرپوشیده را از جمله اقدامات ضروری برای پایداری شبکه برق خوزستان خواند و افزود: در سال جاری تا کنون 3 بار تجهیزات پستهای برق با آب مقطر شستوشو شده است.
گرمای خوزستان 16 نفررا راهی بیمارستان کرد
«علیرضا نجفی» سخنگوی دانشگاه علوم پزشکی خوزستان به «ایران»گفت:در 24 ساعت دوشنبه تا سهشنبه 16 نفر در استان بهدلیل گرمازدگی راهی بیمارستان شدند.
وی افزود: با توجه به پیشبینی هواشناسی مبنی بر افزایش دمای بالای 50 درجه از چند روز گذشته از طریق صدا و سیما و رسانهها و فضای مجازی هشدارهای لازم را درخصوص گرمازدگی به مردم داده بودیم.کماکان نیز از مردم بویژه سالمندان و کودکان میخواهیم از ایستادن در فضای غیر مسقف خودداری کنند و تا حد امکان آب بنوشند و در صورت بروز گرمازدگی سریعاً به مراکز درمانی بروند.وی گفت شاید گفتن این حرف از طریق دانشگاه علوم پزشکی غیر معمول باشد، اما از مردم سراسر کشور خواهش میکنم در مصرف برق واقعاً کوشا باشند ،زیرا اگرخدای ناکرده در شهرهایی که دما بالای 50 درجه میرسد برق به یکباره قطع شود بدون شک شیرخواران و سالمندان دچار گرمازدگی خواهند شد!روز دوشنبه در حالی که هواشناسی خوزستان ثبت دمای 52.5 درجه را برای آبادان اعلام کرد مردم شهرهای مختلف اذعان میکردند که در ماشینهای آنان دمای 57 درجه را نیز ثبت کرده اند.«محمد سبزه زاری» مدیرکل هواشناسی خوزستان در این خصوص توضیح داد: ایستگاههای هواشناسی ما در سطح خاکی و در فاصله 1.5 تا 2 متری از سطح زمین قرار دارد ولی قاعدتاً دما در سطح آسفالت که گرمای فلز خودروها نیز به آن اضافه میشود بیشتر است، چراکه سطح فلزی گرما را جذب میکند. به گفته وی روز سهشنبه دما در شهرهای اهواز، حمیدیه، باوی، رامین، آبادان، خرمشهر، سوسنگرد، هویزه، امیدیه، آغاجاری، رامشیر و شادگان در حد روز گذشته بود ولی از امروز تا آخر هفته دما حداقل 5 درجه کاهش مییابد.
گرما و گرد و غبار در ایلام
از سوی دیگر «ناصرملکی» مدیر کل هواشناسی استان ایلام هم با اعلام اینکه گرمای هوای خرداد ماه در 70 سال گذشته در 2 شهرستان مهران و دهلران رکورد زده است، به «ایران» گفت: شهرستان مهران روزهای شنبه و یکشنبه با ثبت دمای 51.4 درجه سانتیگراد گرمترین شهر کشور بوده است، البته شهرستان دهلران رتبه سوم گرما را در این مدت داشته است. ملکی با اشاره به اینکه موج گرمای حاکم بر استان از اواخر امروز (چهارشنبه) کاهش مییابد افزود: دمای هوا درمناطق شمالی استان طی روزهای پایانی هفته تا 10 درجه کاهش خواهد یافت، البته با توجه به وزش شدید باد احتمال تشکیل و نفوذ توده گرد و غبار وجود خواهد داشت.مدیر کل هواشناسی استان ایلام یادآور شد: از هفته قبل پیشبینیها در خصوص گرمای کم سابقه صورت گرفته و هشدارهای لازم به دستگاههای متولی اعلام شده بود.
وی درخصوص اختلاف دمای ثبت شده در هواشناسی و آنچه مردم اعلام میکنند، توضیح داد: ایستگاههای هواشناسی در تمام استانها خارج از شهرها و اغلب در مناطق خاکی واقع شده است ،به همین دلیل دمای ثبت شده در مراکز ما عدد پایین تری را نسبت به سطح شهرها که شلوغتر بوده و فضای بستهتری دارد نشان میدهد، البته نمیتوان به طور قطع صحت دمای ثبت شده توسط دماسنجهای معمول و نصب شده روی خودروها را تأیید کرد و همچنان ملاک واقعی سنجش دما ایستگاههای هواشناسی هستند.
گرما در دهلران 70 نفر را راهی بیمارستان کرد
«لطیف صادقی»، معاون استاندار و فرماندار ویژه دهلران هم از آماده باش ستاد مدیریت بحران در این شهرستان مرزی خبر داد و اظهار داشت: گرمای ۵۱ درجه موجب شد همه دستگاههای خدمت رسان در حالت آماده باش باشند.
وی با اشاره به اینکه گرمای شدید به تأسیسات شبکه توزیع برق و دستگاههای اندازهگیری برق به برخی از مشترکین خانگی نیز خساراتی وارد کرده است، افزود: شدت گرما موجب سوختگی ۱۰ کنتور برق در این شهرستان شده است. با وجود اینکه هیچ گونه خاموشی تا امروز نداشتهایم اما حتی کولرها، منازل را خنک نمیکنند و این امر سبب مشکلات زیادی برای شهروندان شده است.فرماندار ویژه دهلران از ادارات منابع طبیعی و محیط زیست خواست برای هرگونه آتشسوزی احتمالی آمادگی داشته باشند و برنامهریزی و راهکارهای عملیاتی درخصوص پیشگیری از حوادث احتمالی را در دستور کار قرار دهند.
وی با بیان اینکه طی این مدت بیش از 70 نفر به علت گرما زدگی راهی مراکز درمانی شدهاند، گفت: شبکه بهداشت و درمان و هلال احمر آمادگی لازم را برای پذیرش و درمان شهروندان دارند و شهروندان در این زمینه نگرانی نداشته باشند.
ثبت دمای 66 درجهای از سوی شهروندان
«مجید بیگلریان»، مدیر کل مدیریت ستاد بحران استان ایلام نیز با تأکید بر اینکه طی 2 روز گرمای بیسابقه هیچ گونه خاموشی در استان نداشتهایم، گفت: با توجه به هشدارهایی که از سوی هواشناسی صادر شده بود تمام دستگاههای امدادرسان و مراکز درمانی در حالت آماده باش بودند.بیگلریان افزود: گرمای هوا به حدی بود که موجب آب شدن(سوختن) 10 کنتور برق در دهلران شده است. علت این حوادث استفاده همزمان چندین وسایل سرمایشی از یک منبع بوده است. وی با تأکید بر لزوم صرفهجویی در مصرف برق، اظهار داشت: به منظور کاهش بار مصرف در روزهای گرم با تصمیم ستاد مدیریت بحران استان روز یکشنبه تمام ادارات و بانکها در شهرستانهای مهران و دهلران تعطیل بود و با این اقدام توانستیم بیش از 50 درصد در مصرف برق طی این مدت صرفهجویی کنیم. همین امر هم سبب شد در این مدت هیچ گونه خاموشی در استان نداشته باشیم.
مدیر کل مدیریت ستاد بحران استان ایلام افزود: در برخی شبکههای مجازی شهروندان با ارسال تصاویر دماسنج خودروهای شخصی دمای هوا را تا 66 درجه در آفتاب و 58 درجه در سایه هم اعلام کردهاند، اما ملاک اصلی ما آمارهای سازمان هواشناسی است، البته گرمای بیسابقه در استان کاملاً مشهود بود و همین امر هم سبب شد تعداد زیادی از هم استانیها بخصوص در شهرستان دهلران دچار گرمازدگی شده و راهی مراکز درمانی شوند.
بــــرش
روز دوشنبه دما در آبادان به 52.2 درجه و دهلران و مهران به 52 درجه رسید که ثبت این دما در روزهای پایانی بهار سابقه نداشته است . این گرمای زودهنگام باعث گرمازدگی دهها نفر، ذوب شدن دهها کنتور برق و شکستن رکورد گرمترین روزخرداد از زمانی که ایستگاه هواشناسی در آبادان تاسیس شده است ( 70 سال) شد
«صادق ضیاییان» مدیر کل پیش بینی و هشدار سازمان هواشناسی به «ایران»گفت : ثبت دمای 52.5 در آبادان به این دلیل رکورد به حساب می آید که از زمان ایجاد ایستگاه هواشناسی در این شهر که به 70 سال پیش بر می گردد تاکنون دما در نیمه دوم خرداد به این حد نرسیده بود و پیش از آن نیز ایستگاهی برای ثبت دما نبوده است
شناسایی ۳۱۶ گونه اردک مرمری در تالاب هورالعظیم
ایرنا-محمد ساکی، رئیس اداره حفاظت محیط زیست شهرستان هویزه گفت: ۳۱۶ گونه حفاظت شده اردک مرمری در تالاب هورالعظیم مشاهده و سرشماری شد.
کارشناسان در گفت وگو با «ایران» از خطر آفت های پروانه ای برای حیات درختان بلوط گفتند
آژیر قرمز در جنگل های زاگرس
طرح تنفس جنگلهای شمال، قاچاقچیان را به سمت زاگرس راند
نیلوفر منصوری
خبرنگار
پارادوکس عجیبی است؛ اما حقیقت دارد. هم ریههای تنفسی این سرزمین است و هم نیمه جان. حال و روز خوبی ندارد و هر روز نحیفتر و ضعیفتر میشود. روایتهای تلخی دارد از دردهای بیامانش. درختان بلوطش را تنگ در آغوش گرفته تا دردهایش را به جان بخرد. سالها تنش با این دردها عجین شده است. روز و ماهی نیست که قصه پرغصهاش روایت نشود. هر روز گرفتار مصیبت است؛ یا از قهر طبیعت عاصی میشود یا از دستان بیمهر آدمی.
یک روز از چیدن دامنش توسط کشاورزان بر دشت و پهنهاش برای افزایش کشت و زرع میگوید. روز دیگر از تیزی تبرها و ارهها که تن و سر بلوطستان را برای مشتی زغال از هم جدا میکنند. داغ بزرگی است وقتی شاه بلوطهای سوخته را در بستههای چند هزار تومانی در دست مردم میبیند که دود میشود. یک روز هم قصه رقاصه آتشینی را روایت میکند که تا ماهها دامنهها را درمینوردد و بلوطهایش را زنده زنده میسوزاند.
مصیبت زاگرس که تمامی ندارد؛ روز دیگر خبر میرسد که ریزگردها و گرد و غبار نفسش را بند آورده و بیآبی امانش را بریده و حالا هم حکم ایستاده مردن به دستور پروانههای مرگ بر سر رویشگاههای بلوط زاگرسنشین. انگار که در طالعش خبری از خوشیمنی نیست و این بار هم باید بغض بلوطستانش با هجوم بیرحمانه آفت «جوانهخوار» بشکند.
چنبره آفت برگخوار بر برگهای بلوط
بلوطستانهای منطقه زاگرس از شمالغربی کشور در استان آذربایجانغربی شروع میشوند و با گذر از استانهای مرزی تا جنوب فارس امتداد پیدا میکنند. 11 استان در مساحتی بیش از 5,5 میلیون هکتار، 183 گونه درختی و درختچهای را در رویشگاههای جنگلی بلوط به خود اختصاص دادهاند.
بسیاری از کارشناسان محیطزیست معتقدند که جنگلهای بلوط زاگرس حکم ریههای کشور را دارند و نقش بسزایی در جلوگیری از خطرات بحرانهای زیستمحیطی همچون سیل، گرد و غبار، زلزله و طوفانهای مهیب بازی میکنند، اما در پس این همه زیبایی، با مشکلات زیادی دست و پنجه نرم میکنند.
عضو هیأت علمی بخش تحقیقات منابع طبیعی مرکز تحقیقات لرستان با اذعان به مشکلات موجود در زاگرس، فهرستی طویل و بلندبالا از بیماریها و آفتهای جنگلهای زاگرس را در اختیار روزنامه ایران قرار میدهد؛ بیماریها و آفتهایی که در کنار دیگر مشکلات زاگرس، دغدغه ذهنی افکار عمومی و دوستداران طبیعت شده است.
مجید توکلی با اشاره به شرایط منطقهای زاگرس به روزنامه ایران میگوید: عرصههای وسیعی از رویشگاههای زاگرس، در دو دهه اخیر شاهد بروز پدیدههایی مثل زوال درختان و درختچههای جنگلی و طغیان آفات و بیماریها بودهاست. به گفته این متخصص آفات جنگل و مرتع؛ طی بررسیها و مشاهدات صورت گرفته، پروانههای برگخوار جنگلی و عوامل چوبخوار از دلایل مهم نگرانی و تهدید برای این جنگلها محسوب میشوند.
چرخه تخریب و زیان
تقریباً هر سال در ابتدای فصل بهار، مناطق خاصی از عرصههای جنگلی، مورد تهاجم گروهی از حشرات بهنام برگخوار قرار میگیرند که باعث خسارت و آسیب فراوان به درختان و موجب بیبرگی آنان میشوند. به گفته متخصصان تعدادی از این آفات برگخوار طغیان دورهای داشته و چند سالی یکبار ظهور پیدا میکنند. گروهی هم با جمعیتهای مختلف هر ساله در کانونهای مربوطه حضور دارند. آفات برگخوار توان خساراتزایی بالایی دارند و میتوانند درختان را ضعیف و پذیرای قارچها و حشرات متنوع چوبخوار و باکتریها کنند.
این متخصص آفات جنگل و مرتع ادامه میدهد: پروانه سبز جوانهخوار بلوط، پروانه سفید برگخوار بلوط، پروانه ابریشمباف ناجور و مینوز برگ بلوط از آفتها و بیماریهایی هستند که بهشدت از برگ درختان تغذیه میکنند و موجب بروز طغیان آفت میشوند و خسارات شدیدی به درختان و درختچههای جنگلی میزنند.
توکلی با بیان اینکه، یکی از اهداف برنامه پایش آفات و بیماریهای جنگلی؛ شناسایی این پروانهها و سوسکهای برگخوار است میگوید: علاوه بر آن، سوسکهای متعدد و متنوع چوبخوار و پوستخوار، آفات مهم بذرخوار، قارچهای اندوفیت، قارچهای آوندی و عامل پوسیدگی ریشه یا خشکیدگی سرشاخهها، گیاه انگل سس و گیاه نیمهانگل دارواش از مهمترین عوامل تهدیدکننده و خشکیدگی درختان و درختچههای جنگلی زاگرس محسوب میشوند.
چرا پدیده آفات بروز میکند؟
او میافزاید: شرایط موجود حاکم بر این منطقه رویشی مانند تغییرات اقلیم و افزایش شدت گرما، خشکسالیهای متوالی، ناتوانی و ضعف دفاعی درختان میزبان، آتشسوزیها، تخریب و فرسایش خاک، چرای بیش از حد، فشار ناشی از بهرهبرداریهای بیرویه توسط عوامل انسانی، تنشهای مختلف و عوامل دیگر باعث مهیا شدن شرایط برای زادآوری و طغیان قارچهای اندوفیت، حشرات چوبخوار و پوستخوار شده، بهطوری که هر ساله سبب تنک شدن و ناپدید شدن سطوح قابل توجهی از این عرصههای جنگلی هستیم.
به اعتقاد عضو هیأت علمی بخش تحقیقات منابع طبیعی مرکز تحقیقات لرستان، آفات و بیماریهای خسارتزا، هرگز از بین نمیروند و همیشه در طبیعت باقی میمانند و به اشکال مختلف با توجه به شرایط محیطی و توان دفاعی درختان سر بر میآورند.
او پایش و مراقبتهای مستمر آفات و بیماری درختان جنگلی و مراتع را مهمترین راهکار تشخیص و انجام اقدامات سریع برای کنترل آنها میداند. به گفته توکلی درحوزه جنگل و مرتع زاگرس، آفات و عوامل بیمارگر متعددی این عرصه را تهدید میکنند که تعدادی از آنها آفات بسیار مضرّی محسوب میشوند که با مدیریت علمی برای کنترلشان باید برنامه داشته باشیم و به کارگیری روشهای شیمیایی آخرین انتخاب ما باشد.
چرا زاگرس مهم است؟
بر کسی پوشیده نیست که دو بخش در سرزمین ایران بهعنوان ریههای این سرزمین شناخته میشوند و هر دو نیز وضعیت خوبی ندارند؛ جنگلهای هیرکانی در شمال کشور و مجموعه جنگلهای زاگرس در غرب کشور که از شمال غرب، غرب تا جنوبغرب امتداد دارد. به گفته کارشناسان، جنگلهای زاگرس از اهمیت ویژهای برخوردار هستند زیرا این منطقه جزو سرشاخههای مهم آبی کشور محسوب میشود که حدود 6 میلیون هکتار وسعت دارد و مانند یک سپر دفاعی در برابر کشورهای غبارخیز همسایه عمل میکند.
نایب دبیر شورای هماهنگی تشکلهای زیستمحیطی لرستان معتقد است اگر جنگلهای زاگرس نبودند ما نیز یک منبع غبارخیز محسوب میشدیم. خوشبختانه وجود جنگلهای زاگرسی مانع از ورود این غبارها میشود.
احسان پارسا با اشاره به اینکه علل متفاوتی در نابودی جنگلهای زاگرس دخیل هستند به روزنامه ایران میگوید: بهرهبرداریهای میان منطقهای برای تحصیل زغال و زغالفروشی، نبود موقعیت شغلی و شرایط کاری برای بومیان، شیوع بیماری قارچی و باکتری گسترده که کاری برای بهبود آن انجام نگرفته است، از عمده دلایل تخریب زاگرس هستند.
او ادامه میدهد: کرم ساقهخوار عامل دیگر خسارتزای جنگلهای زاگرس است که روی ساقه و برگ بلوط رشد و تغذیه میکنند. همچنین بروز آتشسوزیهای گسترده که هیچ لجستیک و تمهیدی برای آن اندیشیده نشده است.
به عقیده نایب دبیر شورای هماهنگی تشکلهای زیستمحیطی لرستان، از زمانی که چوببری و جنگلبری در جنگلهای شمال ممنوع شد تمام قاچاقچیان به سمت غرب و به سمت جنگلهای زاگرس هجوم آوردند و کملطفی دوستان در منابع طبیعی و دیگر ارگانها، قاچاقچیان را به حدی رسانده که در روز روشن هم به تخریب خود ادامه میدهند و واکنش و اقدامی از سوی هیچ ارگانی مشاهده نمیشود.
عامل دیگری که پارسا به آن اشاره میکند؛ برنامههای عمرانی و جادهسازی است. «این موضوع را در حاشیه قرار میدهیم زیرا که ذات توسعه مستلزم این موارد است و از آن چشمپوشی میکنیم ولی وقتی در طی چهار پنج سال یک میلیون و 400هزار هکتار جنگل نابود میشود یک بحران و زنگ خطری جدی محسوب میشود و اگر جلوگیری نشود کشور عراق تنها منشأ ریزگرد نخواهد بود بلکه خود سرزمینهایی که جنگلهای زاگرس را دربردارند منشأ ریزگرد خواهند بود.»
بلوطستان، قربانی فقر جوامع روستایی
او در پاسخ به این سؤال که نقش جوامع محلی در حفظ و نگهداری از جنگلهای زاگرس چیست، میگوید: کلیدواژه و حلقه مفقوده در این زمینه نگاه معیشتی، مالی و اشتغالزایی جوامع محلی است. وقتی روستاهای این منطقه از نظر مواد سوختی در مضیقه هستند، طبیعتاً برای رفع نیاز از درختان منطقه استفاده میکنند. در این منطقه بهدلیل ضعف مالی و اشتغال، زغالفروشی یک شغل محسوب میشود که درآمد چندانی هم ندارد و فقط در حد رفع نیاز است.
نایب دبیر شورای هماهنگی تشکلهای زیستمحیطی لرستان ادامه میدهد: برای توانمندسازی و آموزش جوامع محلی از سازمان فنی و حرفهای، میراث فرهنگی و فرمانداری کمک خواستیم. زیرا توانمندسازی جوامع محلی یکی از عوامل توسعه پایدار است، اما طرح و نقشهها بیفایده است و این یک موضوع بسیار کلیدی است. شرایط مالی و فقر در این منطقه اسفناک است.
زاگرس بیمار است
مهندس مظفر افشار که به پدر بلوط ایران مشهور است نیز معتقد است که زاگرس بیمار است.
به گفته وی طی سالهای اخیر و در پی طرح تنفس جنگل های شمال، قاچاقچیان چوب به جنگلهای زاگرس هجوم آوردند و حتی درختان کنار رودخانه را هم از بین بردند.
او که به دغدغهمندی جنگلهای زاگرس مشهور است، میگوید: در کل زاگرس وضعیت بیمار گونهای دارد و ما باید تمام تلاشمان را برای حفظ و احیای آن به کار گیریم. اگر بخواهیم کاری عملی و اساسی صورت گیرد باید روستاهای جنگلنشین را به امکانات لازم مجهز کنیم.
لولهکشی گاز و نفت با کمترین و پایینترین قیمت راهکاری است که افشار به آن اشاره میکند، زیرا محلیها بهدلیل ناتوانی در خرید نفت و برای رفع نیازشان اقدام به بریدن درختان جنگلی چندصدساله میکنند.
او میافزاید: برای دست یافتن به این امر مهم نیازمند یک عزم ملی و کلان در سطح گسترده هستیم و با حل کردن مشکلات جوامع محلی این امر امکانپذیر است.
پدر بلوط ایران پایش جنگلها را ضعیف میداند و معتقد است که کاری در این زمینه صورت نگرفته است: برای حجم گسترده مرتعی لرستان و جنگلی زاگرس یک تراکتور سمپاش پاسخگو نیست بلکه برای از بین بردن کرمهای برگخوار نیازمند هواپیماهای سمپاش هستیم.
او در پایان میگوید: ساخت ویلاهای غیرقانونی در دل جنگلهای زاگرس باعث تبدیل عرصه جنگلی به عرصههای دیگر میشود و نیازمند برخورد بسیار جدی است.
نیلوفر منصوری
خبرنگار
پارادوکس عجیبی است؛ اما حقیقت دارد. هم ریههای تنفسی این سرزمین است و هم نیمه جان. حال و روز خوبی ندارد و هر روز نحیفتر و ضعیفتر میشود. روایتهای تلخی دارد از دردهای بیامانش. درختان بلوطش را تنگ در آغوش گرفته تا دردهایش را به جان بخرد. سالها تنش با این دردها عجین شده است. روز و ماهی نیست که قصه پرغصهاش روایت نشود. هر روز گرفتار مصیبت است؛ یا از قهر طبیعت عاصی میشود یا از دستان بیمهر آدمی.
یک روز از چیدن دامنش توسط کشاورزان بر دشت و پهنهاش برای افزایش کشت و زرع میگوید. روز دیگر از تیزی تبرها و ارهها که تن و سر بلوطستان را برای مشتی زغال از هم جدا میکنند. داغ بزرگی است وقتی شاه بلوطهای سوخته را در بستههای چند هزار تومانی در دست مردم میبیند که دود میشود. یک روز هم قصه رقاصه آتشینی را روایت میکند که تا ماهها دامنهها را درمینوردد و بلوطهایش را زنده زنده میسوزاند.
مصیبت زاگرس که تمامی ندارد؛ روز دیگر خبر میرسد که ریزگردها و گرد و غبار نفسش را بند آورده و بیآبی امانش را بریده و حالا هم حکم ایستاده مردن به دستور پروانههای مرگ بر سر رویشگاههای بلوط زاگرسنشین. انگار که در طالعش خبری از خوشیمنی نیست و این بار هم باید بغض بلوطستانش با هجوم بیرحمانه آفت «جوانهخوار» بشکند.
چنبره آفت برگخوار بر برگهای بلوط
بلوطستانهای منطقه زاگرس از شمالغربی کشور در استان آذربایجانغربی شروع میشوند و با گذر از استانهای مرزی تا جنوب فارس امتداد پیدا میکنند. 11 استان در مساحتی بیش از 5,5 میلیون هکتار، 183 گونه درختی و درختچهای را در رویشگاههای جنگلی بلوط به خود اختصاص دادهاند.
بسیاری از کارشناسان محیطزیست معتقدند که جنگلهای بلوط زاگرس حکم ریههای کشور را دارند و نقش بسزایی در جلوگیری از خطرات بحرانهای زیستمحیطی همچون سیل، گرد و غبار، زلزله و طوفانهای مهیب بازی میکنند، اما در پس این همه زیبایی، با مشکلات زیادی دست و پنجه نرم میکنند.
عضو هیأت علمی بخش تحقیقات منابع طبیعی مرکز تحقیقات لرستان با اذعان به مشکلات موجود در زاگرس، فهرستی طویل و بلندبالا از بیماریها و آفتهای جنگلهای زاگرس را در اختیار روزنامه ایران قرار میدهد؛ بیماریها و آفتهایی که در کنار دیگر مشکلات زاگرس، دغدغه ذهنی افکار عمومی و دوستداران طبیعت شده است.
مجید توکلی با اشاره به شرایط منطقهای زاگرس به روزنامه ایران میگوید: عرصههای وسیعی از رویشگاههای زاگرس، در دو دهه اخیر شاهد بروز پدیدههایی مثل زوال درختان و درختچههای جنگلی و طغیان آفات و بیماریها بودهاست. به گفته این متخصص آفات جنگل و مرتع؛ طی بررسیها و مشاهدات صورت گرفته، پروانههای برگخوار جنگلی و عوامل چوبخوار از دلایل مهم نگرانی و تهدید برای این جنگلها محسوب میشوند.
چرخه تخریب و زیان
تقریباً هر سال در ابتدای فصل بهار، مناطق خاصی از عرصههای جنگلی، مورد تهاجم گروهی از حشرات بهنام برگخوار قرار میگیرند که باعث خسارت و آسیب فراوان به درختان و موجب بیبرگی آنان میشوند. به گفته متخصصان تعدادی از این آفات برگخوار طغیان دورهای داشته و چند سالی یکبار ظهور پیدا میکنند. گروهی هم با جمعیتهای مختلف هر ساله در کانونهای مربوطه حضور دارند. آفات برگخوار توان خساراتزایی بالایی دارند و میتوانند درختان را ضعیف و پذیرای قارچها و حشرات متنوع چوبخوار و باکتریها کنند.
این متخصص آفات جنگل و مرتع ادامه میدهد: پروانه سبز جوانهخوار بلوط، پروانه سفید برگخوار بلوط، پروانه ابریشمباف ناجور و مینوز برگ بلوط از آفتها و بیماریهایی هستند که بهشدت از برگ درختان تغذیه میکنند و موجب بروز طغیان آفت میشوند و خسارات شدیدی به درختان و درختچههای جنگلی میزنند.
توکلی با بیان اینکه، یکی از اهداف برنامه پایش آفات و بیماریهای جنگلی؛ شناسایی این پروانهها و سوسکهای برگخوار است میگوید: علاوه بر آن، سوسکهای متعدد و متنوع چوبخوار و پوستخوار، آفات مهم بذرخوار، قارچهای اندوفیت، قارچهای آوندی و عامل پوسیدگی ریشه یا خشکیدگی سرشاخهها، گیاه انگل سس و گیاه نیمهانگل دارواش از مهمترین عوامل تهدیدکننده و خشکیدگی درختان و درختچههای جنگلی زاگرس محسوب میشوند.
چرا پدیده آفات بروز میکند؟
او میافزاید: شرایط موجود حاکم بر این منطقه رویشی مانند تغییرات اقلیم و افزایش شدت گرما، خشکسالیهای متوالی، ناتوانی و ضعف دفاعی درختان میزبان، آتشسوزیها، تخریب و فرسایش خاک، چرای بیش از حد، فشار ناشی از بهرهبرداریهای بیرویه توسط عوامل انسانی، تنشهای مختلف و عوامل دیگر باعث مهیا شدن شرایط برای زادآوری و طغیان قارچهای اندوفیت، حشرات چوبخوار و پوستخوار شده، بهطوری که هر ساله سبب تنک شدن و ناپدید شدن سطوح قابل توجهی از این عرصههای جنگلی هستیم.
به اعتقاد عضو هیأت علمی بخش تحقیقات منابع طبیعی مرکز تحقیقات لرستان، آفات و بیماریهای خسارتزا، هرگز از بین نمیروند و همیشه در طبیعت باقی میمانند و به اشکال مختلف با توجه به شرایط محیطی و توان دفاعی درختان سر بر میآورند.
او پایش و مراقبتهای مستمر آفات و بیماری درختان جنگلی و مراتع را مهمترین راهکار تشخیص و انجام اقدامات سریع برای کنترل آنها میداند. به گفته توکلی درحوزه جنگل و مرتع زاگرس، آفات و عوامل بیمارگر متعددی این عرصه را تهدید میکنند که تعدادی از آنها آفات بسیار مضرّی محسوب میشوند که با مدیریت علمی برای کنترلشان باید برنامه داشته باشیم و به کارگیری روشهای شیمیایی آخرین انتخاب ما باشد.
چرا زاگرس مهم است؟
بر کسی پوشیده نیست که دو بخش در سرزمین ایران بهعنوان ریههای این سرزمین شناخته میشوند و هر دو نیز وضعیت خوبی ندارند؛ جنگلهای هیرکانی در شمال کشور و مجموعه جنگلهای زاگرس در غرب کشور که از شمال غرب، غرب تا جنوبغرب امتداد دارد. به گفته کارشناسان، جنگلهای زاگرس از اهمیت ویژهای برخوردار هستند زیرا این منطقه جزو سرشاخههای مهم آبی کشور محسوب میشود که حدود 6 میلیون هکتار وسعت دارد و مانند یک سپر دفاعی در برابر کشورهای غبارخیز همسایه عمل میکند.
نایب دبیر شورای هماهنگی تشکلهای زیستمحیطی لرستان معتقد است اگر جنگلهای زاگرس نبودند ما نیز یک منبع غبارخیز محسوب میشدیم. خوشبختانه وجود جنگلهای زاگرسی مانع از ورود این غبارها میشود.
احسان پارسا با اشاره به اینکه علل متفاوتی در نابودی جنگلهای زاگرس دخیل هستند به روزنامه ایران میگوید: بهرهبرداریهای میان منطقهای برای تحصیل زغال و زغالفروشی، نبود موقعیت شغلی و شرایط کاری برای بومیان، شیوع بیماری قارچی و باکتری گسترده که کاری برای بهبود آن انجام نگرفته است، از عمده دلایل تخریب زاگرس هستند.
او ادامه میدهد: کرم ساقهخوار عامل دیگر خسارتزای جنگلهای زاگرس است که روی ساقه و برگ بلوط رشد و تغذیه میکنند. همچنین بروز آتشسوزیهای گسترده که هیچ لجستیک و تمهیدی برای آن اندیشیده نشده است.
به عقیده نایب دبیر شورای هماهنگی تشکلهای زیستمحیطی لرستان، از زمانی که چوببری و جنگلبری در جنگلهای شمال ممنوع شد تمام قاچاقچیان به سمت غرب و به سمت جنگلهای زاگرس هجوم آوردند و کملطفی دوستان در منابع طبیعی و دیگر ارگانها، قاچاقچیان را به حدی رسانده که در روز روشن هم به تخریب خود ادامه میدهند و واکنش و اقدامی از سوی هیچ ارگانی مشاهده نمیشود.
عامل دیگری که پارسا به آن اشاره میکند؛ برنامههای عمرانی و جادهسازی است. «این موضوع را در حاشیه قرار میدهیم زیرا که ذات توسعه مستلزم این موارد است و از آن چشمپوشی میکنیم ولی وقتی در طی چهار پنج سال یک میلیون و 400هزار هکتار جنگل نابود میشود یک بحران و زنگ خطری جدی محسوب میشود و اگر جلوگیری نشود کشور عراق تنها منشأ ریزگرد نخواهد بود بلکه خود سرزمینهایی که جنگلهای زاگرس را دربردارند منشأ ریزگرد خواهند بود.»
بلوطستان، قربانی فقر جوامع روستایی
او در پاسخ به این سؤال که نقش جوامع محلی در حفظ و نگهداری از جنگلهای زاگرس چیست، میگوید: کلیدواژه و حلقه مفقوده در این زمینه نگاه معیشتی، مالی و اشتغالزایی جوامع محلی است. وقتی روستاهای این منطقه از نظر مواد سوختی در مضیقه هستند، طبیعتاً برای رفع نیاز از درختان منطقه استفاده میکنند. در این منطقه بهدلیل ضعف مالی و اشتغال، زغالفروشی یک شغل محسوب میشود که درآمد چندانی هم ندارد و فقط در حد رفع نیاز است.
نایب دبیر شورای هماهنگی تشکلهای زیستمحیطی لرستان ادامه میدهد: برای توانمندسازی و آموزش جوامع محلی از سازمان فنی و حرفهای، میراث فرهنگی و فرمانداری کمک خواستیم. زیرا توانمندسازی جوامع محلی یکی از عوامل توسعه پایدار است، اما طرح و نقشهها بیفایده است و این یک موضوع بسیار کلیدی است. شرایط مالی و فقر در این منطقه اسفناک است.
زاگرس بیمار است
مهندس مظفر افشار که به پدر بلوط ایران مشهور است نیز معتقد است که زاگرس بیمار است.
به گفته وی طی سالهای اخیر و در پی طرح تنفس جنگل های شمال، قاچاقچیان چوب به جنگلهای زاگرس هجوم آوردند و حتی درختان کنار رودخانه را هم از بین بردند.
او که به دغدغهمندی جنگلهای زاگرس مشهور است، میگوید: در کل زاگرس وضعیت بیمار گونهای دارد و ما باید تمام تلاشمان را برای حفظ و احیای آن به کار گیریم. اگر بخواهیم کاری عملی و اساسی صورت گیرد باید روستاهای جنگلنشین را به امکانات لازم مجهز کنیم.
لولهکشی گاز و نفت با کمترین و پایینترین قیمت راهکاری است که افشار به آن اشاره میکند، زیرا محلیها بهدلیل ناتوانی در خرید نفت و برای رفع نیازشان اقدام به بریدن درختان جنگلی چندصدساله میکنند.
او میافزاید: برای دست یافتن به این امر مهم نیازمند یک عزم ملی و کلان در سطح گسترده هستیم و با حل کردن مشکلات جوامع محلی این امر امکانپذیر است.
پدر بلوط ایران پایش جنگلها را ضعیف میداند و معتقد است که کاری در این زمینه صورت نگرفته است: برای حجم گسترده مرتعی لرستان و جنگلی زاگرس یک تراکتور سمپاش پاسخگو نیست بلکه برای از بین بردن کرمهای برگخوار نیازمند هواپیماهای سمپاش هستیم.
او در پایان میگوید: ساخت ویلاهای غیرقانونی در دل جنگلهای زاگرس باعث تبدیل عرصه جنگلی به عرصههای دیگر میشود و نیازمند برخورد بسیار جدی است.
انتخاب نشریه
جستجو بر اساس تاریخ
اخبار این صفحه
-
یامینپور دبیر شورایعالی جوانان شد
-
آمدم ای شاه پناهم بده...
-
ناامید کردن مردم، کار برای دشمن است
-
قدردانی عملی دولت ازکادر درمان
-
95درصد مردم تحت پوشش بیمه درمانی قرار گرفتند
-
انگیزههای سیاسی پشت پرده استیضاح
-
فتح سنگر به سنگر
-
مالیات 98 درصد اصناف، زیر 20 میلیون تومان
-
کاهش 5 درصدی نرخ سود وام ودیعه مسکن
-
بدون رعایت سقف اجارهبها حکم تخلیه نمیدهند
-
آدرس غلط بازندگان میدان
-
خرما پزان در آخرین روز بهار
-
شناسایی ۳۱۶ گونه اردک مرمری در تالاب هورالعظیم
-
آژیر قرمز در جنگل های زاگرس
اخبارایران آنلاین